صادرات کفش چرم را می توان رونق داد اما راه دارد

صادرات کفش چرم از جذاب‌ترین تجارت‌های دنیاست که اتفاقاً کشور ما به دلیل منابع بسیار خوبی که در تولید چرم خام، تعداد کارگاه‌ها و استادکارانی که در این صنعت داریم ظرفیت بسیار خوبی در صادرات این محصول به نقاط مختلف جهان داریم.

به دلیل همین سابقه خوب ایرانی‌ها، مواد اولیه فراوان در تولید محصولات چرمی، رضایت مصرف‌کنندگان داخلی و خارجی، صنعت محصولات چرمی ایرانی حتی این قابلیت را دارد تا به عنوان جایگزین صادرات محصولات کشاورزی عمل کنند و به همان اندازه و حتی بیشتر ارزآوری داشته باشد.

پتانسیل کارگاهی صادرات کفش چرم در ایران

تمرکز کارخانجات و کارگاه‌های صنعت چرم ایران عمدتاً در استان‌های آذربایجان شرقی، تهران، خراسان رضوی و همدان به عنوان چهار قطب اصلی تولید و تجارت چرم ایران می‌توانند صادرات کفش چرم را بیش از گذشته رونق دهند.

هرچند در صنعت چرم عقب ماندگی‌هایی در زمینه ماشین آلات داریم اما کیفیت مواد خام و هنر دست استادکاران بر این عقب ماندگی‌ها غلبه کرده و محصولات چرمی ایرانی را در زمره خوش‌نام‌ترین محصولات چرمی منطقه قرار داده است و البته برند صنعت چرم ایران می‌تواند جزء بهترین محصولات چرمی جهان بخصوص در صنعت کفش چرم ایرانی باشد.

محصولاتی که در کارگاه‌های سنتی ایران داریم قابلیت بسیار خوبی برای صادرات دارند؛ اما باید برندسازی و حرفه‌ای عمل کنیم تا بتوانیم در این صنعت موفق عمل کنیم.

یکی از بهترین کارهایی که تولیدکنندگان و مدیران این واحدها می‌توانند داشته باشند این است که با شبکه‌سازی از ظرفیت موجود و ظرفیت‌های خالی که در این کارگاه‌ها وجود دارد استفاده شوند و خیال خریداران خارجی را از بحث تامین در حجم‌های بالا راحت کنند.

راه درست این است که یک مدیر با شناخت خوبی که از صنعت تولید کفش دارد یک استاندارد مشخص برای تولید انواع کفش چرم مرغوب ایرانی تهیه و بعد از دریافت سفارش کارگاه‌ها را ملزم به تولید کفش‌هایی با استاندارد و کیفیت مشابه کند.

سپس این محصولات تولید شده را از نظر کیفیت (مواد اولیه – دوخت – قالب و غیره) ارزیابی کند و مطمئن شود کفش‌های تولیدی امکان ارسال به خارج کشور را دارند.

در گام دوم مدیران چنین واحدهایی باید به فکر تجمیع و یکی‌کردن واحدهای کوچک‌تر باشند تا محصولاتی بیشتری با کیفیت ثابت را تولید و عرضه کنند. این کفش‌ها برای یک بازار باید با یک برند و کیفیت ثابت تولید شوند و هر کارگاه نباید مثلاً مواد مختلف یا کیفیت دوخت بسیار متفاوت از هم داشته باشند.

با این گام این مدیر می‌تواند یکی از مهم‌ترین نگرانی خریداران عمده که موضوع کیفیت ثابت و تأمین در مقادیر بالاست را پوشش دهد.

موقعیت صادرات کفش چرمی در جهان

در سال ۲۰۲۰ بزرگ‌ترین صادرکنندگان کفش چرمی چین (۸٫۳۵ میلیارد دلار)، ایتالیا (۵٫۸۴ میلیارد دلار)، ویتنام (۵٫۶۷ میلیارد دلار)، آلمان (۳٫۲۲ میلیارد دلار) و اندونزی (۱٫۸۱ میلیارد دلار) بودند و ایران با تمام ظرفیت‌ها چه در حوزه ماده اولیه و چه تعداد کارگاه و استادکاران زبده نتوانسته‌ایم سهم قابل‌توجهی در صادرات کفش چرم داشته باشیم.

بزرگ‌ترین واردکنندگان کفش چرمی هم آمریکا (۷٫۶۳ میلیارد دلار)، آلمان (۴٫۹۳ میلیارد دلار)، فرانسه (۲٫۹۵ میلیارد دلار)، ایتالیا (۲٫۵۴ میلیارد دلار) و بریتانیا (۲٫۲۹ میلیارد دلار) اند.

⚡ در سال ۲۰۲۰، کفش‌های چرمی هفتاد و نهمین کالای پر معامله جهان بود که مجموعاً ۴۳٫۸ میلیارد دلار معامله شد بطوریکه تجارت کفش چرم ۰٫۲۶ درصد از کل تجارت جهانی را تشکیل می‌دهد که برای چنین محصولی چنین جایگاهی غیرقابل‌باور است.

⚡ آمارها نشان می‌دهند ۱۵۷ کشور جهان واردکننده کفش چرمی در جهان‌اند و خیلی از صادرکنندگان هم اتفاقاً تنها نقش واسطه‌گری، بسته‌بندی و برندینگ کفش چرم را به عهده دارند و تنها با بازاریابی درآمد زیادی از تجارت و صادرات کفش چرمی در دنیا کسب می‌کنند.

در ابتدا چنین خریدارانی که سال‌ها در زمینه برندینگ کفش چرم در دنیا کارکرده‌اند می‌توانند مشتریان خوبی برای محصولات ایرانی باشند و اگر کیفیت ثابت با مقادیر بالا را تأمین کنیم قطعاً از تولیدکننده ایرانی خرید خواهند کرد.

در گام دوم ورود مستقیم صادرکنندگان به بازارهای ساده‌تر و مطرح کردن برند کفش چرم ایرانی در بازارهای صادراتی است. گام سوم ورود به بازارهایی با جذابیت بیشتر است.

صادرات کفش چرم به اروپا

روند فعلی سلامت و تناسب‌اندام در بین مصرف‌کنندگان اروپایی بخصوص کفش‌های چرم روزبه‌روز حالت تخصصی پیدا می‌کند.

کفش‌های تخصصی در بیشتر موارد به صورت دستی تولید می‌شوند و به دلیل مشخصه و ویژگی‌های خاص این نوع کفش‌ها و تکنیک‌هایی که برای ساخت آن استفاده می‌شوند طرف‌داران بیشتری پیدا می‌کند.

در مجموع افزایش تقاضا برای چنین کفش‌هایی نه‌تنها در بازار اروپا بلکه در همه کشورهایی که رشد طبقه متوسط به بالا و ثروتمند رو به فزونی است رو به افزایش است.

مثلاً اگر شرکت‌ها یا کارگاه‌های تولیدی با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند روی توسعه کفش‌های تخصصی مثل انواع کفش‌های چرم برای افراد خاص کار کنند بازار بسیار خوبی در اروپا و خارج اروپا خارج از دایره رقابت پیدا کنند.

کفش‌های تخصصی، کفش‌هایی بی‌نظیر هستند که فقط در مناسبت‌های خاص یا گروه‌های هدف کوچک و خاص استفاده می‌شوند.

کفش‌های طبی (به‌عنوان‌مثال، کفش‌های ارتوپدی یا کفش برای بیماران دیابتی)؛ کفش‌های سفارشی برای بیماران خاص یا برای افراد معلول و حتی کفش‌های کار شیک و تجملاتی محصولاتی هستند که تولیدکنندگان ایرانی در کنار شرکت‌های دانش بینیان می‌توانند طرح‌های جدیدی را ایجاد و در بازارهایی مثل بازار اروپا یا هر بازار روبه‌رشد دیگری به معرفی و تبلیغ کفش خود بپردازند که قطعاً نتیجه خوبی خواهند گرفت.

موضوع دست‌سازبودن و کارگاهی امروز بسیار موردتوجه مصرف‌کنندگان طبقه مرفه و حتی متوسط به بالاست در همه بازارهای جهان است؛ زیرا همه می‌خواهند بگویند که یک استادکار چقدر روی کفشی که آنها پوشیده‌اند به طور اختصاصی کار کرده است و این را مایه مباهات می‌دانند.

افراد ثروتمند باید به این حس دست پیدا کنند که یک کارگاه با تمرکز و دقتی که روی مراحل تولید می‌گذارد مواد اولیه را با دقت انتخاب کرده و برای راحتی آنها بهترین قالب‌ها را تولید یا سفارش داده است و بهترین چرم برای پوشش رویی انتخاب و در نهایت با استادی تمام این کفش برای آن‌ها ساخته‌وپرداخته شده است.

این موضوع یکی از تکنیک‌های مهمی است که صادرکنندگان باید در زمینه برندینگ، معرفی و تبلیغ کفش‌های چرمی مخصوص ثروتمندان به آن توجه کنند.

برندسازی در صادرات کفش چرم

موضوع دیگر در تجارت کفش چرمی بخصوص بازارهای صادراتی برندینگ است که کمتر مورد استفاده صنایع تولید کفش چرم ایران قرار گرفته است.

شاید ایرانی‌ها از کهنه‌کارترین تولیدکنندگان کفش چرم دنیایند اما در برندسازی کمتر کار کرده‌ایم و به جایگاه آنچه شایسته صنعت کفش چرم ایران بوده است نرسیده‌ایم.

سهولت راه رفتن از شاخص‌های مهم و البته ظاهر تجملاتی و شیک‌بودن از شاخص‌های مهم دیگر در تولید کفش‌های صادراتی برای بازار هدف است که صادرکنندگان باید در ارائه محصول باکیفیت به آن توجه کنند. هرچند که در برندسازی موارد بسیار مهمی دیگری وجود دارد که یک صادرکننده هوشمند و آگاه باید موردتوجه قرار دهد.

کفش‌های چرم به دلیل اینکه معمولاً بادوام‌اند شاید خریداران در خریدهای بعدی در اینکه بخواهند نام و برند تولیدکننده کفش را به یاد بیاورند یا به دیگران توصیه کنند کمی سخت باشد.

بنابراین، اگر شرکت‌های ایرانی بتوانند در ذهن مصرف‌کنندگان و توزیع‌کنندگان برند خود را متمایز و به یادمانی تعریف کنند تأثیر زیادی در یادآوری و خرید مجدد آنها خواهند داشت.

بنابراین، استفاده از تکنیک‌های برندسازی می‌تواند موفقیت صادرکنندگان کفش چرم را در صادرات کفش چرم متحول و دگرگون کند. ضمن اینکه فرصت های بسیار زیادی برای صادرات کیف چرم هم وجود دارد که می توان از آنها استفاده کرد.