صادرات گل محمدی ، فرصت ها و بازارهای جدید پیش رو

⚡ در این متن سعی داریم شما را با صادرات گل محمدی ، اصول بازاریابی و بازارهای نوظهور صادراتی آن آشنا کنیم.

استان های تولیدکننده و صادرکننده عمده

گل محمدی از انواع گل سرخ است که ویژگی بارز آن رایحه خوش و مطبوع است. کشور ما از مناطق مستعد پرورش گل رز دمشقی است که در ایران به گل محمدی معروف است. این گیاه بعد از زعفران بیشترین کشت گیاهان در ایران را دارد.

صادرات این محصول عمدتاً به صورت گل خشک، گلاب و اسانس از ایران انجام می‌شود و بازارهای صادراتی خوبی دارد. اگر بتوانیم صادرات این محصول را با رعایت اصول حرفه‌ای انجام دهیم سودآوری زیادی دارد.

در ایران حدود ۱۸ نوع گل محمدی وجود دارد و مناطق کشت آن عمدتاً مناطق کوهپایه‌ای، اقلیم خشک و نیمه‌خشک با تابستان‌های معتدل و زمستان‌های سرد است. این گیاه در ۱۴ استان کشور به صورت عمده کشت می‌شود. استان‌های فارس، اصفهان، مرکزی، قم، سمنان، کرمان و آذربایجان شرقی از استان‌های عمده پرورش گل محمدی در کشورند اما بهترین و باکیفیت‌ترین گل محمدی مربوط به استان اصفهان و شهرستان کاشان است.

این گل به دو صورت دیم و آبی کشت شود و مقاومت خوبی به کم‌آبی دارد که باتوجه‌به خشکسالی‌های اخیر از گیاهانی است که می‌تواند جایگزین محصولات پرآب شود.

مقاومت در برابر آفات و بیماری از دیگر ویژگی‌های آن است که می‌توان این گیاه را به‌صورت ارگانیک کشت داد و فراورده‌های ارگانیک از آن تولید و صادر کرد. صادرات محصولات ارگانیک در بازارهای جهانی رونق بسیار خوبی دارد.

محصولات متنوعی از جمله گلاب، اسانس، مربا، دم‌نوش و گل خشک از این گیاه به دست می‌آید که هرکدام مشتری خودش را در بازارهای صادراتی دارد. گلبرگ خشک شده، گلاب و اسانس در صنایع غذایی، دارویی، عطرسازی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود.

گل محمدی به “طلای معطر” معروف است چراکه اسانس این گیاه در فرمولاسیون عطرهای معروف و پرفروش دنیا استفاده می‌شود. هر کیلوگرم اسانس این گیاه چندین هزار دلار مبادله می‌شود و اگر صادرات گل محمدی و فرآورده‌های آن (بخصوص فرآورده‌هایی که درصد ماده مؤثر آن در حد بالایی باشد) بر اساس اصول حرفه‌ای و فروش آن به کشورهای مصرف‌کننده و نه واسطه انجام شود، می‌تواند سود بسیار زیادی برای تولیدکنندگان و تجار به ارمغان بیاورد!

تولید و تجارت گل محمدی در جهان

 گل محمدی در نقاط زیادی از جهان کشت می‌شود. ایران، بلغارستان، سوریه، ترکیه، فرانسه، مراکش، تونس، ژاپن، اوکراین، هند، آمریکا و کانادا عمده کشورهای تولیدکننده و صادرکننده این محصول در جهان‌اند.

ایران با ۳۰ هزار هکتار کشت و تولید حدود ۵۵ هزار تن گل رتبه اول تولید و بالاترین کشت این محصول در جهان را دارد. بلغارستان با ۱۲ درصد و ترکیه با ۸ درصد در رده‌های دوم و سوم کشت این گل در جهان‌اند.

یکی از فراورده‌های باارزش گل محمدی در جهان اسانس آن است که با قیمت زیادی مبادله می‌شود. قیمت هر لیتر اسانس خالص به ۵ هزار یورو می‌رسد.

دو کشور بلغارستان و ترکیه با استفاده از دانش روز نقش مهمی در تولید و صادرات اسانس جهان دارند و بیش از ۹۰ درصد گل‌های محمدی این دو کشور به‌صورت اسانس است که باعث شده این کشورها بازار جهانی اسانس را در دست بگیرند.

اما در ایران گل محمدی بیشتر به صورت گلاب و گلبرگ خشک صادر می‌شود و بیش‌تر کشورهای جهان گلاب ایرانی را به دلیل کیفیت و مرغوبیت آن می‌شناسند. غلظت و کیفیت اسانس گل محمدی قمصر کاشان به نحوی است که آن را به مرغوب‌ترین و باکیفیت‌ترین گلاب جهان تبدیل کرده است.

کشـورهای امارت، بحرین، کویت و قطر، عراق عمده‌ترین بازارهای صادراتی گلاب ایرانی بوده‌اند. بیش از ۵۵ درصد گلاب این کشـورها گـلاب ایران است. آلمان، انگلستان، استرالیا، اسپانیا، آلمان و فرانسه هم از کشورهای اروپایی واردکننده گلاب ایرانی اند که به کشت و محصول ارگانیک اهمیت بیشتری می‌دهند.

گرایش بازارهای جهانی بخصوص کشورهای توسعه‌یافته به فرآورده‌های ارگانیک بیشتر است و بی شک رعایت استانداردهای جهانی در تهیه گلاب و اسانس گل محمدی، کلید صادرات موفق به کشورهای پیشرفته‌تر است.

غنچه گل محمدی که به‌صورت خشک استفاده می‌شود گزینه مناسبی برای صادرات است و گل باید فاقد هرگونه سم و آلاینده‌های شیمیایی باشد. خشک‌کردن باید با رعایت استانداردهای بهداشتی باشد.

بسته‌بندی از عوامل تأثیرگذار صادرات موفق است و می‌تواند ارزش افزوده خوبی ایجاد کند اما متأسفانه بیشتر گـلاب کشورمان به صورت فله به سایر کشورها صادر می‌شود! برخی کشورها گلاب ایران را با بسته‌بندی مجدد و ارزش افزوده‌ای که تنها از بسته‌بندی به دست می‌آورند آن را برای صنایع مختلف سایر کشورها آماده و برندسازی می‌کنند.

در سایه برند منافع زیادی نصیب صادرکننده می‌شود. کالا هرچقدر هم باکیفیت تولید شود اگر نام و نشانی از خودتان در بازار به جای نگذارید در طولانی‌مدت سود زیادی برای صادرکننده نخواهد داشت.

تولید هر کالای باکیفیت به‌تدریج برای آن نام و نشان یک ارزش پنهان ایجاد می‌کند که همان ارزش برند است و خریداران در دفعات بعد با خیال آسوده‌تر سراغ محصول شما خواهند آمد.

از مزایای دیگر برند حاشیه سود بالاست و به مشتریان در انتخاب بهتر و هوشمند محصول کمک می‌کند. برند باعث می‌شود در رقابت شدید و کسادی بازار محصول آسیب کمتری ببیند و ابتدا محصول بی‌نام‌ونشان از گردونه خارج شود و معمولاً همیشه برندها حتی در بحران‌ها و شرایط ضعیف بازار باقی می‌مانند مگر اینکه خیلی بد عمل کنند.

شرکت‌های عطرسازی زیادی در اروپا بخصوص فرانسه به خرید گلاب و اسانس گل‌های محمدی ایران علاقه‌مندند. اما چنین صنایعی عمدتاً به دنبال گل محمدی ارگانیک و دور از مواد آلرژیک می‌گردند و اگر تولیدکنندگان و تجار بتوانند روی تولید چنین محصولاتی تمرکز کنند و البته با استفاده از مهارت‌های صادراتی خود را به عنوان صادرکننده حرفه‌ای به این شرکت‌ها معرفی کنند، در صادرات گل محمدی و فرآورده‌های آن بیش از سایرین موفق خواهند بود!

گل رز بیش از ۲۰۰۰ مولکول مختلف دارد که باعث می‌شود چنین شرکت‌هایی به خرید اسانس یا گلاب‌های ایرانی باشند. بر عکس ایرانی‌ها که شاید علاقه شدیدی به این بو نداشته باشند فرهنگ غرب به‌شدت این رایحه را دوست دارد.

صنایع آرایش و بهداشتی در غرب و کشورهای آسیای شرقی علاقه زیادی به استفاده از عطر طبیعی گل محمدی در محصولات بهداشتی مثل صابون و شوینده‌ها دارند و می‌توانند هدف صادراتی بسیار خوبی باشند.

نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در صادرات گل محمدی و فرآورده های جانبی آن:

از آنجائی که ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده گل محمدی جهان است فرصت‌های فرآوری زیادی پیش روی صنعت ماست تا این گیاه را برای صنایع مختلف بخصوص صنایع دارویی، عطرسازی و آرایشی آماده‌سازی کنیم و آن را به کارخانجات بزرگ دنیا تحویل دهیم!

اما متأسفانه بخش عمده گل محمدی ایران به دلیل سهولت و کم‌هزینه بودن به گلاب و گل خشک تبدیل می‌شود و وارد بازارهای داخلی و خارجی می‌شوند.

نقش تحقیقات بازار و ابزارهای نوین بازاریابی در موفقیت صادرات فرآورده‌های گل محمدی:

تحقیقات بازار و بازاریابی نوین کمک زیادی به صادرکنندگان در ورود به بازارهای جدید بخصوص بازارهای اروپایی خواهند داشت. بازار داخلی تا حد زیادی از ابزارهای نوین تبلیغاتی سود برده است و الان نوبت صادرکنندگان و تولیدکنندگان است تا با واردشدن در این فضا به سودهای قابل‌توجه صادراتی دست پیدا کنند.

در حال حاضر استفاده از فضای دیجیتال از خریدهای جزء به خریدهای عمده و بین‌المللی کشیده شده است و خریداران در سراسر جهان با این فضا خو گرفته‌اند و شرط موفقیت صادرکننده هم حضور در این فضاها مطابق خواسته و نیاز خریداران عمده است.

امروزه صادرات موفق تنها منوط به تولید باکیفیت نیست! بلکه صادرکنندگان باید مهارت کافی در معرفی محصولات خود داشته باشند تا بتوانند ویژگی‌ها و مزیت محصول خود را به نحو شایسته‌ای به خریداران عمده بین‌المللی نشان دهند!

رفتار و مهارت‌های یک صادرکننده حرفه‌ای نه‌تنها باعث فروش بیشتر می‌شود بلکه باعث می‌شود با خریداران عمده دست‌اول ارتباط بگیرد و کالای خود را با قیمت بهتری صادر کند! و این حلقه مفقوده صادراتی ما من‌جمله صادرات گل محمدی و فرآورده‌های آن است.

ابزارهای بازاریابی نوین به نحوی کالا یا خدمات را به خریدار عمده معرفی می‌کنند که حتی در صورت سفر به ایران هم نمی‌توانند به این اطلاعات دست پیدا کنند و این همان چیزی است که دقیقاً خریداران عمده دنبال آن‌اند.

یادمان نرود تأمین و خرید عمده تفاوت‌های زیادی با گذشته کرده و خریداران امروزی ترجیح می‌دهند تحقیقات را خودشان انجام دهند و خودشان انتخاب کنند چه بخرند و از چه کسی بخرند، و دخالت مستقیم فروشنده را نمی‌پسندند.