صادرات پسته، فرصت ها و بازارهای جدید پیش رو
ظرفیت های صادرات پسته در ایران
✍ در این متن سعی داریم شما را با صادرات پسته، اصول بازاریابی و بازارهای نوظهور صادراتی آن آشنا کنیم.
پسته درخت کوچکی است که سرچشمهٔ آن خاورمیانه و آسیای میانه است و در کشورهایی مانند ایران، سوریه، ترکمنستان و غرب افغانستان رشد می‌کند.
درخت پسته از درختان مناطق معتدل و گرم است. این درخت در مناطق سردسیر رشد خوبی ندارد و در برابر سرمای شدید دوام نمی‌آورد. ریشه‌های آن کاملاً عمیق می‌شوند؛ بنابراین خاکی که پسته در آن کشت می‌شود، باید قابلیت نفوذ خوبی داشته باشد تا ریشه‌ها به‌خوبی در آن نفوذ کنند. ارتفاع درختان پسته معمولاً کم است. پس از کاشت نهال تا به بار نشستن آن، چند سال طول می‌کشد.
باوجوداینکه ایران تولید کننده برتر تولید پسته جهان بود اما اکنون آمریکا در تولید پسته از ایران پیشی گرفته است و به بزرگترین تولید کننده پسته جهان تبدیل شده است. عمده پسته امریکا در سه ایالت کالیفرنیا، آریزونا و نیومکزیکو کشت می‌شود.
نتایج تحقیقی در سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد، تقریباً نیمی از پسته توزیع شده جهان در سال ۲۰۱۹ توسط ایالات متحده آمریکا تأمین شده است که دلیل آن تولید مکانیزه پسته در این کشور (برداشت ۳ تن در هکتار در مقابل ۱ تن در ایران) و افت تولید پسته ایران به میزان ۷٪ بوده است. دلایل این کاهش تولید، تحریم‌های تجاری ایالات متحده، تغییرات آب‌وهوایی و ضعف مدیریت آبیاری و اقتصاد در ایران بوده است.
اما در مقابل، تغییرات اقلیمی ایران باعث شده است کاشت پسته از مناطق جنوبی به نواحی مرکزی، غرب و شمال شرق کشور گسترش یافته و بخشی از باغات استان قزوین، مرکزی و حتی غرب کشور به‌صورت خودجوش ایجاد شده و به باروری برسند. در خراسان رضوی هم کشت باغ‌های پسته به‌شدت در حال توسعه است.
در استان کرمان شهرستان‌های رفسنجان، زرند، سیرجان، انار و شهر کشکوییه مراکز اصلی تولید پسته ایران‌اند. شهرستان‌های خلیل‌آباد، کاشمر و بردسکن در خراسان شمالی و مناطقی از خراسان جنوبی، سمنان و شهرستان بوئین‌زهرای استان قزوین هم سهم قابل‌توجهی در تولید پسته ایران دارند. این مناطق حدود ۸۰ درصد پسته ایران را تولید می‌کنند.
⚡ در مجموع با اینکه پسته ایران و آمریکا از یک نژاد هستند اما پسته ایرانی طعم بهتری دارد. چیزی که بسیاری از توزیع‌کنندگان عمده اروپایی هم آن را تأیید می‌کنند. بذر و نهال اولین پسته‌های آمریکا از پسته‌های ایرانی بوده است که به خاطر تغییر اقلیم طعم آن تغییر کرده است؛ اما پسته ترکیه از نژاد دیگری است.
پسته احمدآقایی نوقی و کله‌قوچی نوق و اکبری انار و فندقی زرند از بهترین پسته‌های دنیا است که بی شک در هیچ جای جهان یافت نخواهند شد.
انواع پسته صادراتی
پسته عمدتاً به دو گروه گرد و دراز تقسیم‌بندی می‌شود و این انواع هم ارقام بسیاری دارند. به طور سنتی در ایران حدود ۹۰ گونه پسته شناخته شده است که تعدادی به‌صورت گسترده و تجاری و برخی به‌صورت پراکنده و محدود کشت می‌شوند. ارقام پسته اکبری، پسته خنجری، پسته کله‌قوچی، پسته احمدآقایی، پسته فندقی یا اوحدی مهمترین ارقام پسته‌های ایران‌اند.
پسته اکبری
رقم اکبری از مهمترین ارقام پسته تجاری ایران است که از نظر اقتصادی بالاترین ارزش را دارد. پسته‌ای که به علت مغز بلند و کشیده و درشت در بازار جهانی به super long pistachio معروف است، این پسته از مهمترین ارقام پسته و تنها تولیدکننده عمده این پسته ایران است و بیشتر در شهرستان‌های رفسنجان و انار برداشت می‌شود.
رقم اکبری پتانسیل محصول زیاد و سال آوری خوبی دارد اما نسبت به حمله آفات بخصوص پسیل پسته حساسیتش زیاد است و باعث برگ‌ریزی می‌شود.
⚡سلیقه کشورهای عربی در خرید پسته بیشتر پسته‌های درشت و کشیده است بنابراین کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از این پسته به‌شدت استقبال می‌کنند. بیشتر مشتریان این نوع پسته کشورهای حاشیه عربی خلیج‌فارس مانند قطر، امارات و کویت‌اند.
رقم پسته احمد آقایی
پسته احمد آقایی اندازه ای متوسط، ظاهری کشیده و خندان دارد و طعم آن بی نظیری است. این رقم که از مهمترین ارقام پسته ایران و عمدتاً در استان کرمان و مناطق نوق رفسنجان و شهرستان سیرجان به عمل می‌آید باردهی بالا و سال آوری آن شدید است و در بازه انسی ۲۲ تا ۲۴، ۲۴ تا ۲۶، ۲۶ تا ۲۸، ۲۸ تا ۳۰ و ۳۰ تا ۳۲ تولید می‌گردد. این پسته همانند اکبری کشیده است و رنگ پوسته‌ی آن سفید و مغز آن به قرمزی می‌زند.
هر چه عدد انسی پایین‌تر باشد، پسته درشت‌تر و قیمت آن هم بالاتر است و هرچه مغز پسته گل‌دار قرمزتر باشد، کیفیت و درجه آن هم بالاتر است. بالا بودن آفلاتوکسین در پسته‌های لکه‌دار خاکستری و سیاه رقم احمد آقایی از برداشت دیرهنگام محصول یا ناکافی بودن مراقبت‌های پس از برداشت است.
⚡ صادرات پسته احمد آقایی بعد از پسته فندقی بیشتر از سایر ارقام است و عمده آن‌هم از استان کرمان به کشورهای اروپایی، هند، روسیه و امارات ارسال می‌شود.
رقم خنجری
شکل این پسته مانند نوع بادامی است و فقط قسمت انتهایی دو لبه پوست، مانند خنجر برگشته است. به همین علت آن را خنجری می‌نامند و در بازار این نوع بسته از لحاظ کیفیت وجه تمایز مشخص با نوع بادامی نداشته و غالباً مخلوط با آن به بازار عرضه می‌شود.
این نوع پسته، بومی شهر دامغان است. این محصول، نسبت به سایر پسته‌ها زودرس بوده و پوست تازهٔ آن تیره‌تر است. تیره بودن پوست استخوانی ین محصول در نظر خریداران عیب محسوب می‌شود.
رقم کله‌قوچی
پسته کله‌قوچی از مشهورترین انواع پسته‌های ایران است. مغز درشت فندقی شکل و ثمردهی خوب آن سبب گسترش و محبوبیت پسته کله‌قوچی شده است. اگرچه پسته کله‌قوچی جزء ارقام زود گل است اما از ارقام زودرس نیست!
رقم پسته فندقی (اوحدی)
این پسته، به دلیل شکل کروی و اندازه کوچک شبیه فندق است و نام تجاری آن ROUND است. این رقم رویت فوق‌العاده و موردتوجه باغداران است و کشت آن در حال گسترش است. درختان این رقم قدرت رشد متوسط و تاج گسترده دارند.
پسته فندقی از مهمترین ارقام تجاری پسته و سازگار با اکثر مناطق پسته‌کاری است و حدود ۷۰-۶۰ درصد باغات پسته رفسنجان را تشکیل می‌دهد. بخش اعظم صادرات پسته ایران از این رقم است.
فرصت ها و بازارهای جدید صادرات پسته
از مجموع تولید پسته ایران تنها ۱۰ درصد مصرف داخلی دارد به‌طوری که مصرف سالیانه پسته هر خانواده ایرانی حدود ۲ کیلوگرم است و ۹۰ درصد دیگر صادر می‌شود.
تولید و صادرات پسته ایرانی، سالانه در حدود ۱ تا ۵/۱ میلیارد دلار برای صادرکنندگان درآمدزایی دارد که عدد بسیار قابل‌توجهی است. البته این رقم در شرایطی است که صادرکنندگان ایرانی نتوانسته‌اند در ارزش افزوده پسته موفقیت چندانی داشته باشند و بیشتر خام‌فروشی کرده‌اند و در صورت ایجاد ارزش افزوده روی محصول از طریق بسته‌بندی و فرآوری درآمد ارزی آن میتواند تا ۵ برابر هم افزایش داشته باشد.
صادرکنندگان ایرانی تجربه و سابقه خوبی در صادرات پسته به کشورهای دیگر دارند و به نحوی از تجارت‌های سنتی ایران به شمار می‌رود.
در سال‌های اخیر با ورود آمریکا به بازار پسته رقابت تنگاتنگی میان ایران و آمریکا سر این تجارت پرسود درگرفته است. اما پسته آمریکایی به دلیل اقلیم و استفاده از روش‌های مدرن در بهره‌وری، با پسته ایرانی در طعم قابل‌رقابت نیست.
کشور آمریکا با تولید حدود ۴۰۰ هزار تن پسته در سال بزرگترین تولیدکننده پسته جهان است و کشور عزیزمان ایران با تولید بیش از ۳۰۰ هزار تن پسته در سال بعد از آمریکا رتبه دوم تولید این محصول در جهان را دارد به‌طوری که دو کشور سالانه بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تن پسته صادراتی به بازارهای دنیا عرضه می‌کنند.
در حال حاضر صادرکنندگان برتر پسته جهان بر اساس آمارهای سال ۲۰۱۹، آمریکا حدود ۲ میلیارد دلار، ایران حدود ۷۰۰ میلیون دلار، هنگ‌کنگ ۳۰۰ میلیون دلار، آلمان ۱۵۰ میلیون دلار و ترکیه با ۱۲۰ میلیون دلار در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.
چین با حدود یک میلیارد دلار، هنگ‌کنگ با حدود ۴۷۰ میلیون دلار و آلمان با حدود ۴۰۰ میلیون دلار از مهمترین کشورهای واردکننده پسته جهان در این سال بوده‌اند.
⚡ پسته ایران به بیش از ۵۴ کشور جهان صادر می‌شود که در این میان اصلی‌ترین مقاصد پسته ایرانی کشورهای چین، روسیه، آلمان، اسپانیا، هنگ‌کنگ، ترکیه، امارات و هند بوده است!
بهترین کشور برای صادرات پسته کدام است؟
بهترین کشور برای صادرات پسته، کشورهایی هستند که بیشترین آمار واردات پسته را دارند، تناسب بیشتری با محصولات ایرانی دارند و امکان رشد بازار در آن کشور یا کشورها بیشتر است. اما تحقیقات بازار، تقویت مهارت های صادراتی و دریافت مشاوره به انتخاب بهترین بازارهای صادراتی کمک زیادی می کند!
عمده واردکنندگان پسته به ترتیب کشورهای چین با ۲۵ درصد، هنگ‌کنگ با ۱۲ درصد، آلمان با ۱۰ درصد، ایتالیا ۵ درصد و هند با ۴ است و بقیه پسته ایران به سایر کشورها صادر می شود! اخیرا کشور چین الزماتی برای صادرات خشکبار بخصوص پسته گذاشته است اما این الزمات چندان پیچیده نیست و شامل ثبت شرکت و انبارها در سیستم داخلی کشور خودمان است تا مسائل بهداشتی از نظر آنها بیشتر کنترل شود!
الزامات ورود پسته به بازار اروپا:
مواد غذایی، از جمله پسته که در اتحادیه اروپا فروخته می‌شوند باید بی‌خطر و سالم باشند. مقررات کمیسیون اروپا حداکثر سطوح را برای برخی آلاینده‌ها در محصولات غذایی تعیین می‌کند. این مقررات اغلب به‌روز می‌شود و جدا از محدودیت‌هایی عمومی، تعدادی محدودیت خاص برای برخی مواد غذایی منجمله پسته هم وضع می‌شود. رایج‌ترین الزامات آلاینده‌های پسته مایکوتوکسین ها، بقایای آفت‌کش‌ها، میکروارگانیسم‌ها و فلزات سنگین است.
در سال ۲۰۱۸ سیستم هشدار سریع غذا و خوراک (RASFF) 97 اعلان ۸۷ رد مرزی را برای پسته به دلیل محتوای آفلاتوکسین ثبت کرد. بیشترین پسته رد شده به دلیل آفلاتوکسین بالا از ایالات متحده آمریکا (۳۱ درصد) ، ایران (۳۱ درصد) و ترکیه (۲۰ درصد) بوده است. بالا بودن آفلاتوکسین مختص به ایران نیست و حتی در محصولات امریکایی هم دیده می‌شود.
آفلاتوکسین B1 در پسته‌هایی که برای مصرف مستقیم انسان در نظر گرفته شده است نباید از ۸ میکروگرم بر کیلوگرم و کل آفلاتوکسین (B1 ، B2 ، G1 و G2) از ۱۰ میکروگرم بر کیلوگرم تجاوز کند. اگر آفلاتوکسین بالاتری در پسته وجود داشته باشد، باید این محصولات برای مصرف مستقیم در نظر گرفته نشده باشند و مثلاً در صنایع کشورهای اروپایی مثل صنایع غذایی استفاده شوند.
آلودگی به آفلاتوکسین میتواند در مزرعه، هنگام برداشت، عملیات پس از برداشت و ذخیره‌سازی رخ دهد. علت مکرر بروز آفلاتوکسین کرم نارنجی (Amyeloistransitella) است که ممکن است در شکاف بدنه شکسته تخم بگذارد. علاوه بر این، برداشت دیرهنگام احتمال آلودگی به آفلاتوکسین را افزایش می‌دهد.
البته صادرات پسته ایرانی به اروپا کم نیست و این نشان می‌دهد صادرکنندگان و شرکت‌ها با رعایت همین الزامات ساده می‌توانند سود خوبی از جانب صادرات نصیب خود کنند. صادرات ایران به آلمان، روسیه، اسپانیا، فرانسه و ایتالیا نشان می‌دهد که عده‌ای از صادرکنندگان الزامات صادرات به اروپا را رعایت کرده‌اند و توانسته‌اند صادرات خوبی به اروپا داشته باشند.
صادرات به اروپا و کشورهای تراز اول اعتبار قابل‌توجهی برای صادرکننده خواهند آورد و باعث می‌شود سایر خریداران عمده هم تمایل داشته باشند با صادرکننده وارد مذاکره و درخواست همکاری دهند.
صادرات به اروپا سخت نیست اما نیاز به رعایت الزامات خاص است. متأسفانه بسیاری از صادرکنندگان به دنبال الزامات نیستند و تنها می‌گویند صادرات به اروپا سخت است. در صورتی که خیلی از محصولات ایرانی بخصوص محصولاتی که در آنها سموم و مواد شیمایی در حداقل مقدار است می‌توانند برای صادرات به اروپا گزینه‌های خوبی باشند.
بهترین کسانی که می‌توانند الزامات صادرات را به شما منتقل کنند واردکنندگان پسته یا هر کالای دیگر به اروپایند. چنانچه بتوانید بهترین بازارهای صادراتی را کشف کنید و انتخاب درستی انجام دهید با بازاریابی، خود را در معرض دید خریدار اروپایی یا دیگر کشورهای تراز اول خواهید گذاشت.
گواهی ایمنی مواد غذایی
اگرچه صدور گواهینامه ایمنی مواد غذایی مطابق قوانین اروپا اجباری نیست، اما تقریباً برای همه واردکنندگان مواد غذایی اروپایی الزامی است. اگر نتوانید گواهینامه ایمنی مواد غذایی را ارائه دهید، اکثر واردکنندگان معتبر اروپایی با شما همکاری نمی‌کنند. البته اخذ این گواهی در ایران به‌راحتی امکان‌پذیر است.
برچسب گذاری پسته صادراتی
نام محصول باید روی برچسب و یا “پسته” ، “مغز پسته” درج شود. سایر نام‌های تجاری مربوط به فرم را می‌توان علاوه بر “پسته” استفاده کرد. متداول است که برچسب بسته‌های صادراتی شامل سال زراعی نیز باشد. اطلاعات مربوط به بسته‌بندی عمده باید روی بسته‌بندی یا در اسناد همراه ذکر شود.
برچسب‌گذاری بسته‌های فله باید شامل اطلاعات زیر باشد:
نام محصول – شماره شناسایی قطعه – نام و آدرس تولیدکننده، بسته‌بندی، توزیع‌کننده یا واردکننده – دستورالعمل‌های نگهداری – دستورالعمل‌های نگهداری و حمل‌ونقل به دلیل حساسیت به رطوبت زیاد بسیار مهم است که اگر به‌درستی مورداستفاده قرار نگیرد، میتواند بر کیفیت تأثیر منفی بگذارد.
رتبه‌بندی انواع پسته جهت صادرات
- رتبه یا گرید AAA : که ۹۵% دهان باز و ۵% دهان بسته می‌باشد
- رتبه یا گرید AA : که ۹۰% دهان باز و ۱۰% دهان بسته می‌باشد
- رتبه یا گرید A : که ۸۵% دهان باز و ۱۵% دهان بسته می‌باشد
- رتبه یا گرید B : که ۸۰% دهان باز و ۲۰% دهان بسته می‌باشد
- رتبه یا گرید C : که ۷۰% دهان باز و ۳۰% دهان بسته می‌باشد
فرصت ها و روند مصرف پسته در جهان
بیشترین مصرف پسته اروپا در تنقلات است. تقریباً ۸۵ درصد پسته‌های وارداتی و تولید شده اروپا به‌عنوان میان وعده، عمدتاً به‌عنوان تنقلات شور بوداده فروخته می‌شود. مغز پسته هم به‌عنوان ماده اولیه کارخانجات صنایع غذایی استفاده می‌شود. تقریباً ۱۵ درصد پسته وارداتی اروپا در فرآوری استفاده می‌شود که بازار بزرگی دارد و برای پسته‌های درجه پایین‌تر ایرانی پتانسیل خوبی است.
صنعت بستنی، لبنیات، کیک و شیرینی‌سازی مهمترین صنایع استفاده‌کننده مغز پسته‌اند. کره پسته هم محصول جدیدی در بازار اروپاست و بیشتر به‌عنوان محصول لوکس معرفی می‌شود. ورزشکاران هم هدف صادراتی خوبی برای صادرات کره پسته به بازار اروپاست.
کره پسته، اغلب به‌صورت خمیر پسته وارد می‌شود و به‌عنوان محصول خرده‌فروشی مارک‌گذاری و بسته‌بندی می‌شود.
بسته‌بندی پسته صادراتی
بسته بندی اهمیت زیادی در نفوذ به بازارهای امروزی دارد. برای نفوذ به بازارهای پرتقاضا، عرضه‌کنندگان به بسته بندی مناسب و شکیل توجه دارند. در طراحی بسته بندی کالاهای صادراتی، توجه به بازارمصرف، قدرت خرید مردم در بازار ، فرهنگ و سلیقه آنها ضروری است.
تحقیقات نشان می‌دهد در محصولات مشابه مصرف‌کنندگان محصولی که بسته‌بندی جذاب‌تری داشته باشند را ترجیح می‌دهند. حدود ۴۸ درصد مشتریان با مشاهده محصول با بسته‌بندی مناسب و جذاب به خرید می‌پردازند. به دلیل افزایش قدرت خرید مردم در کشور چین و جمعیت بسیار بالای این کشور ( بیش از ۱٫۳ میلیارد جمعیت) از بازارهای مساعد پسته صادراتی ایران است!
بسته‌بندی‌های رایج پسته صادراتی:
- ۱- بسته‌بندی پسته با لفافه آلومینیومی یا سلفونی:
در این نوع بسته‌بندی نیاز به چاپ و طراحی لفافه‌های سلفونی یا آلومینیومی با برند تجاری است. وزن بسته‌بندی‌ها بین ۲۰ تا ۵۰۰ گرم است و گاهاً بسته‌های یک کیلوگرم آلومینیومی و سلفونی هم استفاده می‌شوند.
- ۲- بسته‌بندی با وکیوم های ۱ تا ۵ کیلوگرم پسته:
بسته‌بندی‌های وکیوم ۱ تا ۵ کیلوگرم بیشتر مناسب مصرف خانوار است اما بسته‌های ۱ تا ۲ کیلوگرمی تقاضای بیشتری دارند. بیشتر کارخانجات بسته‌های وکیوم یک کیلوگرمی را برای فروشگاه‌ها طراحی می‌کنند.
این بسته‌ها به‌این‌علت که خالی از هوایند چندبرابر نسبت به بسته‌بندی معمولی مانده گاری دارند. در وکیوم های یک کیلویی ضخامت نایلون وکیوم زیاد در نظر گرفته می‌شود تا نوک‌تیز پسته پوشش را سوراخ نکند.
- ۳-بسته‌بندی‌های قوطی فلزی برای پسته:
قوطی فلزی، بخصوص قوطی‌های آسان بازشو به علت ظاهر زیبا، ماندگاری و سطح بهداشتی بالا در بیشتر فروشگاه‌ها عرضه و برای بیشتر محصولات استفاده می‌شوند.
استفاده از قوطی‌های فلزی آسان‌بازشو برای بسته‌بندی پسته فرآوری شده و انواع آجیل صادراتی در وزن‌های ۱۵۰ گرم تا یک کیلوگرم متداول است و بازارپسندی خوبی دارند.
- ۴-بسته‌بندی مقوایی با لایه لمینت شفاف برای پسته:
این نوع معمولاً در مواقعی استفاده می‌شود که تیراژ تولید پایین یا تنوع برند برای محصول زیاد باشد. در این نوع، بسته‌های خالی مقوایی با لایه لمینت که عموماً یک قسمت شفاف دارند و باعث می‌شود محتوای بسته برای مشتری قابل روئیت باشد.
وزن متداول این نوع عمدتاً بین ۵۰ گرم تا یک کیلوگرم اما انعطاف‌پذیری انتخاب وزن آن بسیار بالاست یعنی هر عدد وزنی بین ۵۰ تا ۱۰۰۰ گرم به‌راحتی قابل انتخاب است.
- 5- بسته‌بندی مقوایی کارتن شده پسته:
می‌توان پسته را در بسته‌های مقوایی مشابه قوطی‌های فلزی قرارداد. این بسته‌بندی چندان بر ماندگاری محصول مؤثر نیستند اما در بین تمام بسته‌بندی‌های کوچک ظاهر بسیار شکیل دارند.
در مقایسه با قوطی‌های فلزی قیمت و هزینه کارتن‌های مقوایی مناسب‌تر است ضمن اینکه امکان چاپ و طراحی برند در سراسر ورقه‌های مقوایی انجام‌شدنی است.
بازاریابی پسته برای بازارهای صادراتی
شناسایی و انتخاب کشورهایی که ظرفیت صادراتی خوبی برای پسته ایرانی دارند سهم زیادی در موفقیت صادرات دارد. از دلایل اصلی موفقیت کشورهای نوپا مانند ترکیه در صادرات پسته، بازاریابی و برندسازی در کشورهای هدف است.
زمانی که کالا را با برند خودتان صادر می‌کنید در اعتبار و معروفیت و در شناسایی صادرکننده به‌عنوان یک برند معتبر در همه جای دنیا رقم خواهد خورد و سود صادرات هم افزایش می‌یابد.
بسیاری از تجار ایرانی با سود کم و با ارسال فله‌ای آن هم از طریق واسطه این امکان را برای کشورهای دیگر فراهم می‌کنند تا پسته را با نام کشور خود و با سود بالاتر دوباره صادر کنند.
صادرکنندگان امریکایی قصد دارند تبلیغات گسترده‌ای روی پسته راه بیندازند و در بازارها تقاضای جدید ایجاد کنند و بر خلاف تصور که تبلیغات تنها به نفع پسته امریکایی است، بخشی از مزایای آن اتفاقاً به نفع صادرکننده ایرانی خواهد بود زیرا تقاضای کل پسته در بازارها افزایش پیدا می‌کند و با توجه به اینکه پسته ایرانی نام و آوازه بهتری نسبت به پسته آمریکایی دارد قطعاً در کنار همه رقابت‌ها آینده خوبی برای پسته ایران متصور است به‌شرط اینکه با هوشمندی عمل کنیم.
دوم اینکه کشور چین که از بزرگترین واردکنندگان پسته جهان است به دنبال قطع وابستگی صادرات از آمریکاست. در پی این اتفاق بخشی از تقاضا به سمت پسته ایرانی خواهد آمد و میتواند بازار خوبی برای ایران باشد.
تحقیقات نشان می‌دهد به دلیل تبلیغات مثبتی که روی مزایای سلامتی پسته شده است ۷۷ درصد مصرف‌کنندگان گفته‌اند برچسب‌های روی بسته را مطالعه می‌کنند و این تمرکز مصرف‌کننده روی بسته و برچسب چند مفهوم دارد.
اول اینکه برچسب‌گذاری اصولی و حرفه‌ای نقش مهمی در جذب خریداران، برندسازی و موفقیت در رقابت خواهد داشت و مهم‌تر اینکه بازاریابان، فروشندگان و صادرکنندگان پسته به‌خوبی می‌توانند از تبلیغات و بازاریابی به نفع خود استفاده کنند. زیرا مشتریان به لیبل‌ها، نوشته و پیام‌ها دقت زیادی دارند و می‌توان با برچسب گذاری درست در محصولی مثل پسته، و البته استفاده از ابزارهای نوین بازاریابی نام تجاری کالای ایرانی را در ذهن مصرف کننده حک کرد!
در ضمن رفتار مصرف‌کننده‌ها نشان می‌دهد که مصرف مستقیم مغز پسته خیلی طرف‌دار ندارد و مردم بیشتر دوست دارند به‌نوعی با مغز کردن پسته سرگرم شوند. عجیب‌تر اینکه پسته دارای یک عامل لمسی است که بسیاری آن را آرام‌بخش می‌دانند و حس مرفه بودن و متمایز بودن را هم به مصرف‌کنندگان القاء می‌کند.
ازآنجائی‌که پسته ایرانی خود یک برند است و پسته امریکایی هم در بازارها وارد شده‌اند، پسته ایرانی به دلیل طعم بهتر نسبت به پسته امریکایی میتواند نام برند برتر را داشته باشد و اقشار مرفه بخصوص قشر مرفه اروپا و چین را هدف بگیرد.
برای نوآوری توصیه می‌شود، شرکت‌های فرآوری مغز بوداده و طعم‌دار را وارد بازار کنند. طعم‌های نمک، فلفل، پیاز، جعفری و غیره برای طعم دادن پسته‌های بوداده مناسب‌اند. مصرف‌کنندگان امروزی دنبال جایگزین‌های مفیدی برای تنقلاتی مثل چیپس هستند.
امروزه ابزارهای تحقیقات بازار به کمک صادرکننده آمده‌اند تا صادرکننده بتواند در صادرات بیش‌ازپیش موفق عمل کند و موفقیت با صادرکننده‌ای است که حرفه‌ای و هوشمندانه عمل کند. صادرکننده‌ای که بخواهد با روش‌های قدیمی و سنتی عمل کند معمولاً در زمان کوتاه و با سود ناچیز از بازار خارج می‌شود و به دنبال بازارهای جایگزین می‌گردد و این چرخه ادامه دارد.
درصورتی‌که به تبلیغات و بازاریابی اینترنتی اهمیت دهیم و از بازار سایر کشورها برای خودمان کوهی نسازیم با کمی توجه و تحقیقات بازار قادر خواهیم بود به بازارهای صادراتی جذاب‌تر و کشورهای جهان اول ورود پیدا کنیم و به‌جای اینکه کالای ارزشمند خود را با جنگ قیمتی به کشورهای همسایه بدهیم کالا را با سود خیلی بیشتر به کشورهای تراز بالاتر صادر کنیم.
بازاریابی اینترنتی باید به‌گونه‌ای باشد که خریدار حتی در صورت سفر به ایران هم نمی‌توانند به این اطلاعات دست پیدا کنند، نگاه بدبینانه این است که این اطلاعات باید دور از دسترس باشد.
خریداران عمده دست‌اول زیادی در بازار کشورهای مختلف وجود دارند که اتفاقاً علاقه زیادی به ارتباط با تولیدکنندگان و بازرگانان دست‌اول ایرانی دارند! و این یک رابطه برد دوطرفه است و اتفاقاً آنها هم به دنبال این ارتباط دوطرفه می‌گردند.
اما مشکل اساسی صادرکنندگان ایرانی ضعف مهارت های صادراتی است که متاسفانه باعث شده است بسیاری از صادرکنندگان در پیدا کردن مشتریان چه در بازارهای فعلی و چه بازارهای جدید چندان خوب عمل نکنند و بیشتر کالایشان توسط واسطه ها بخصوص واسطه های دست چندم به دست خریدار عمده برسد!
شک نکنید دلیل آن این است که ما سال ها کشور وارداتی بوده ایم و مهارت های صادراتی خود را تقویت نکرده ایم! اما صادرات موفق و پربازده نیاز به مهارت های صادراتی دارد که می تواند اساس یک تجارت پر سود را رقم بزند!
دیدگاه‌ها (0)