آموزش صادرات به چین، فرصت ها و ظرفیت های خالی

چرا صادرات به چین

⚡ با پتانسیلی که در صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی وجود دارد اگر تاجر و صنعتگر ایرانی بتواند ۱ درصد واردات چین را جذب کند، حدود ۲۰ میلیارد دلار از تجارت با چین به دست خواهد آورد. برای کشف این موضوع توصیه می شود مقاله اختصاصی فرصت های صادرات به چین را تا انتها بخوانید.

معرفی کشور چین

چین به عنوان یکی از چهار تمدن بزرگ باستانی، کشوری قدیمی و سرشار از زیبایی و جذابیت است. این کشور دارای ۵۶ گروه قومی، مناطق پیچیده و متنوع، منابع طبیعی غنی و متنوع، تاریخ و فرهنگ طولانی و درخشان، مناظر باشکوه و دلربا است.

چین واقع در شرق آسیا و در کرانه غربی اقیانوس آرام، مساحت ۹٫۶ میلیون کیلومترمربع (۳،۷۰۶،۵۸۱ مایل مربع) ، سومین کشور، وسیع دنیا بعد از روسیه و کانادا است.

گسترش در شش منطقه آب و هوایی – کمربند استوایی، منطقه گرمسیری، منطقه نیمه گرمسیری، منطقه معتدل گرم، منطقه معتدل، منطقه سرد، آب و هوای چین را بسیار متنوع کرده است. کوه‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌های بی‌شمار در این سرزمین گسترش یافته است. آب و هوای متنوع و طبیعت بکر بهشت ​​طبیعی را برای تنوع زیستی ایجاد کرده است.

چین کشوری با تنوع اعتقادات مذهبی، مثل الحاد، کنفوسیونیسم، بودیسم، تائو، مسلمان و مسیحیت که هماهنگ با یکدیگر زندگی می‌کنند.

منطقه بندی اداری چین از چهار شهرداری (پکن، شانگهای، چونگ کینگ و تیانجین) ، دو منطقه ویژه اداری (هنگ‌کنگ و ماکائو) ، پنج منطقه خودمختار (مغولستان داخلی، گوانگشی، تبت، نینگشیا و سین کیانگ)، البته در این بین صادرات به هنگ کنگ موضوع متفاوتی است که باید به آن توجه شود!

و ۲۳ استان تشکیل شده است که شامل استان‌های (هبی، شانشی، لیائونینگ، جیلین، هیلونگ جیانگ، جیانگ سو، ژجیانگ، آنهویی، فوجیان، جیانگشی، شاندونگ، هنان، هوبئی، هونان، گوانگدونگ، هاینان، سیچوان، گوئیژو، یونان، شانگسی، گانسو، چینگهای و تایوان).

جمعیت شهرهای چین ۲۰۲۱

طبق نتایج سرشماری ملی نفوس چین در سال ۲۰۲۰، جمعیت چین به حدود یک میلیارد و چهارصد و یازده میلیون نفر رسیده است و بیش از ۶۰ درصد جمعیت چین در شهرها زندگی می‌کنند و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۶ جمعیت این کشور به یک میلیارد و چهارصد و بیست و هشت میلیون نفر برسد!

شهرها در چین در سه سطح دسته‌بندی می‌شوند. شهرهای خیلی بزرگ در حد استان   Provincial-level cities که بخش‌های عالی اداری چین هستند، شهرستان‌ها (County-level cities) و سوم شهرهای کوچک (Prefectural-level cities).

چین در مجموع ۶۶۲ شهر دارد که در این سه گروه قرار می‌گیرند، شانگهای بیشترین جمعیت را با بیش از ۲۲ میلیون نفر از سال ۲۰۱۶ به خود اختصاص داده است.

۱۶۰ شهر چین بیش از ۱ میلیون جمعیت دارند. چین دارای کلان‌شهرهایی است که مناطق شهری پرجمعیت را با مناطق حومه‌ای و روستایی که جمعیت کمتری دارند، محصور می‌کند.

شهرها در چین به چند طبقه تقسیم می‌شوند، به‌ویژه هنگامی‌که در رسانه‌ها موردبحث قرار می‌گیرند. این طبقات با استفاده از معیارهای تعیین شده، جمعیت، زیرساخت و چشم‌انداز اقتصادی تعیین می‌شوند.

اقتصاد چین:

⚡ اقتصاد چین در چند دهه گذشته رشد شگفت انگیزی را تجربه کرد و باعث شد این کشور به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان لقب بگیرد.

در سال ۱۹۷۸ – هنگامی که چین برنامه اصلاحات اقتصادی را آغاز کرد – این کشور با تولید ۲۱۴ میلیارد دلار در رتبه نهم تولید ناخالص داخلی (GDP) قرار گرفت. ۳۵ سال بعد با تولید ناخالص داخلی اسمی ۹٫۲ تریلیون دلار به رده دوم صعود کرد.

رشد اقتصادی در چند دهه گذشته به دلیل ادغام فزاینده کشور در اقتصاد جهانی و حمایت جسورانه دولت از فعالیت اقتصادی افزایش یافته است.

از زمان اجرای اصلاحات اقتصادی در سال ۱۹۷۸ ، چین به قطب تولید جهانی تبدیل شده است بااین‌حال، مدل اقتصادی موفق چالش‌های بسیاری را نیز به همراه داشته است.

اقتصاد چین بازار محور است و از طریق سیاست‌های صنعتی و برنامه‌های پنج‌ساله استراتژیک برنامه ریزی می‌شود. اقتصاد کشور تا حد زیادی دولتی است اما به کسب‌وکارهای خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی هم تحت عنوان اقتصاد بازار سوسیالیستی اجازه کار و ترقی می‌دهد. 

اقتصاد چین در چند دهه گذشته رشد حیرت انگیزی را تجربه کرده که جایگاه این کشور را به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان تثبیت کرده است.

بااین‌حال، عدم تعادل اقتصادی شدید، رشد مصرف و افزایش نابرابری اقتصادی و پیر شدن جمعیت، سؤالات اساسی است که دولت جدید به رهبری رئیس‌جمهور شی جین پینگ برای اطمینان از پایداری کشور باید در آینده نزدیک با آنها کنار بیاید و این به معنای فرصت های خوبی است که در آینده برای صادرات به چین وجود دارد و روز به روز هم این فرصت ها بیشتر می شود!

مهمترین شاخص های اقتصادی چین:

فرصت‌های صادرات به چین:

چین پرجمعیت‌ترین کشور جهان است و تقریباً ۱٫۴ میلیارد نفر ساکن این کشور هستند. تقریباً از هر ۵ نفر در جهان ۱ نفر در این اقتصاد پویا زندگی می‌کند. ۸۰۶٫۵ میلیون نفر نیروی کار عامل اصلی رشد اقتصادی آن است.

تجارت بین‌الملل در DNA اقتصاد چین نهفته است که ۴۷٪ از تولید ناخالص داخلی کشور از تجارت بین‌الملل به دست می‌آید. چین بزرگ‌ترین صادرکننده و دومین واردکننده بزرگ کالا در جهان است.

تغییر از اقتصاد سنتی با کارگری و دستمزد کم به سمت تولید با ارزش افزوده بالا و فن آوری، موجب رشد طبقه متوسط ​​روبه‌رشد چین شده است که تقاضای مصرف طیف وسیعی از محصولات را افزایش داده است.

⚡ از سال ۲۰۱۵، چین بزرگ‌ترین طبقه متوسط​​ جهان را دارد که بیش از ایالات متحده است. ثروت طبقه متوسط ​​چین در سال‌های اخیر شش برابر (۶۰۰٪) شده است. (در مقایسه با ۱۱۵٪ افزایش در سایر نقاط جهان و ۲۸۰٪ افزایش در هند).

تغییر الگوی این مصرف‌کنندگان روی محصولات با کیفیت متمرکز شده است و می‌توانند بازار بالقوه خوبی برای بعضی از کالاهایی باشند که ایران در آنها مزیت رقابتی دارد.

چینی‌ها حتی روی برخی کالاها بخصوص کالاهایی که با سلامتی کودکان مرتبط‌اند ترجیح می‌دهند کالای وارداتی و نه کالای چینی مصرف کنند!

با همه این توصیفات، بازاریابان متوجه شدند چین بازار انبوه همگن نیست. بازاریابان بانک جهانی، بازار چین را به شش بازار متمایز با ویژگی‌های منحصربه‌فرد (بر حسب فرهنگ، مزیت رقابتی، محدودیت‌های منابع و بهترین فرصت‌ها) تقسیم بندی می‌کنند.

رتبه‌بندی شش منطقه اقتصادی چین از جذاب‌ترین به کم جذاب‌ترین

1. جنوب شرقی (جیانگ سو، شانگهای، ژجیانگ، فوجیان و گوانگدونگ) ؛
2. بوهای (شاندونگ، پکن، تیانجین و هبی) ؛
3. مرکزی (آنهویی، هنان، هوبئی، هونان و جیانگشی) ؛
4. شمال شرقی (هیلونگ جیانگ، جیلین، لیائونینگ) ؛
5. جنوب غربی (یوننان، گویژو، گوانگشی، سیچوان، چونگ کینگ و هاینان) ،
6. شمال غربی (شانشی، شاانکسی، نیمنگگو، نینگشیا، چینگ‌های، گانسو و سین کیانگ).

⚡ واردات چین آن هم فقط در بخش کالا و نه خدمات در سال ۲۰۱۹، ۱۵۸۰ میلیارد دلار بوده است – مجموع واردات چین در کالا و خدمات همان سال ۲۰۷۸ میلیارد دلار بوده است.

حال این عدد را مقایسه کنید با حجم واردات ایران که در سال های متوالی حدود ۳۵ تا ۱۰۰ میلیارد دلار در سال های مختلف بر حسب شرایط متفاوت بوده و ببینید در چین چه بازار بالقوه وارداتی وجود دارد و همچنان در حال گسترش است.

جمعیت زیاد، قدرت خرید بالا و استفاده از اینترنت رمز موفقیت‌ ورود به بازار چین است.

از تفاوت رفتار کاربر آگاه باشید و برای این امر برنامه‌ریزی کنید، به‌عنوان‌مثال کاربران چینی به نتایج جستجوی پرداخت شده بیش از نتایج ارگانیک اعتماد می‌کنند و از موتورهای جستجو و اپلیکشن های مخصوص کشور چین استفاده می کنند!

بازرگانان و تولیدکنندگان باید یاد بگیرند تا با کانال‌های آنلاین چینی کار کنند. بسیاری از مرورگرهای وب جهانی، موتورهای جستجو و شبکه‌های اجتماعی، مانند فیس‌بوک، در چین در دسترس نیستند. اما ابزارهای دیجیتال آنقدر گسترده اند که اتفاقا امکانات بهتری برای بازاریابی و صادرات به چین را فراهم می کنند!

Baidu متداول‌ترین موتور جستجو چین است و WeChat پیام‌رسان چندمنظوره و رسانه اجتماعی محبوب چینی‌هاست!

⚡ عرضه کالاهای وارداتی به چین بیشتر تحت تسلط کشورهای آسیایی است که بیش از ۳۰ درصد از کل صادرات به چین را در اختیار دارند. خرید از اروپا و ایالات متحده به ترتیب ۱۲ و ۸ درصد است.

سایر جذابیت‌های بازار چین

اکنون دولت چین به دنبال برقراری تعادل اقتصادی است رشد سرمایه‌گذاری‌های جدید را محدود و به سمت مصرف متمرکز شود.

بزرگ‌ترین کشور جهان از نظر جمعیت (بیش از ۱۶۰ شهر ۱ میلیون‌نفری)

بازار مصرف روبه‌رشد و تعداد زیاد مصرف‌کنندگان با درآمد متوسط و متوسط به بالا (مناطق ساحلی در حال تبدیل‌شدن به خوشه‌های پیچیده شهری و مصرف‌گرا)

⚡ پیش بینی می شد تا سال ۲۰۲۰ چین به بزرگ‌ترین بازار کالای لوکس جهان تبدیل شود و اکنون این به واقعیت پیوسته است!

حمل‌ونقل دریایی و ریلی ارزان و گسترده (این کشور شش بندر از ۱۰ بندر دریایی برجسته جهان را در دارد و دارای خطوط ریلی باری به روسیه، خاورمیانه و اروپای غربی است).

و مهم‌تر اینکه در حال حاضر بیش از ۵۰۰ میلیون نفر در چین قدرت خرید بالا دارند که می‌تواند فضای مناسب صادرات غیرنفتی ما باشند.

اصول مهم تجارت با چینی ها

مدیریت جلسات و مذاکره با چینی ها

گرچه ممکن است طرف مقابل دیر در جلسه حاضر شوند، اما شما خودتان را وقت شناس نشان دهید و اگر دیر کردید، حتماً بابت تأخیرتان عذرخواهی کنید. اگر به‌موقع در جلسه حضور پیدا کردید حدود ۱۰ دقیقه تأخیر از طرف چینی را انتظار داشته باشید!

در چین افراد به ترتیب اهمیت وارد جلسه می‌شوند، بالاترین مقام اول وارد جلسه می‌شود و غیره در مورد معرفی هم همین‌طور

بعد از جلسه، اجازه دهید ابتدا چینی‌ها محل را ترک کنند. این اقدام احترام‌آمیز محسوب می‌شود. صبر کنید تا میزبان جلسه را به پایان برساند و قبل از پایان ترجیحاً از جای خود بلند نشوید.

همکاران چینی در حین معرفی ممکن است شما را تحسین کنند، اگر مورد تعریف و تمجید قرار گرفته‌اید بد نیست شما هم حرکت متقابل انجام دهید

از شما انتظار می‌رود که با همه افراد حاضر در اتاق به صورت جداگانه احوالپرسی کنید، حتی اگر گروه بزرگ باشد.

مکالمات غیرتجاری که عمدتاً برای باز شدن یخ بین اعضای حاضر در جلسه انجام می‌شود، معمول است به‌طوری که شروع جلسه با مباحث غیرتجاری جزءلاینفک مذاکره با چینی‌هاست؛ بنابراین باید اجازه دهید مذاکره یا جلسه شما از این مسیر عبور کند. موضوعات اجتماعی می‌تواند موضوع بحث باشند.

رسم است که میزبان قبل از شروع بحث در مورد تجارت، یک سخنرانی سریع و خوشامدگویی به همه ارائه دهد.

برای جلسه از قبل آماده باشید. چینی‌ها اغلب جزئی گرا هستند، آنها تحقیقات خود را در مورد شرکت شما انجام داده‌اند و انتظار دارند شما نیز در مورد آنها چنین کاری کنید.

وقتی قرار است شرکتتان را معرفی کنید، با ارائه اطلاعات کلی در مورد شرکت خود، تاریخچه و زمینه مذاکرات شروع کنید. ضمن اینکه می‌توانید سایر موضوعات را هم به مکالمه خود بیفزاید. حتماً بر وضعیت، اندازه، شهرت و ثروت شرکت خود تأکید کنید.

اگر این کار را نکنید، انتظار داشته باشید تا زمانی که تمام این اطلاعات را پوشش نداده‌اید، سؤالات زیادی از شما پرسیده شود.

⚡ ضمن اینکه کسب و حفظ وجهه در تجارت با چینی‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، به‌عنوان‌مثال حفظ دیسیپلین یا تعریف دیگران از شما یا داستان‌های موفقیت کسب‌وکارتان، به شما کمک می‌کند وجهه خود را بسازید، افشای شکست‌های کاری باعث می‌شود وجهه خود را از دست بدهید.

اهمیت کارت ویزیت در تجارت با چینی ها

تجارت در چین، درست مانند کشورهای غربی، دادن کارت ویزیت به طرف مقابل است. بااین‌حال، چینی‌ها وقتی می‌خواهند کارت ویزیت را به طرف مقابل بدهند از مهم‌ترین شخص در جلسه شروع می‌کنند و از دو دست استفاده می‌کنند.

کارت ویزیت (به کارت‌های ویزیت در چین «کارت نام» هم گفته می‌شود): ردوبدل کردن کارت ویزیت در فرهنگ چینی جایگاه خاصی دارد و نشان‌دهنده توجه و احترامی است که در تجارت به فرد یا گروه مقابل نشان می‌دهید. برای دریافت کارت ویزیت یا از هر دو دست یا دست راست استفاده کنید. کارت را فوراً کنار نگذارید، بلکه بادقت به آن نگاه کنید و آن را روی میز بگذارید تا همه بنشینند.

هنگام دادن کارت ویزیت یا از هر دو دست یا دست راست به‌تنهایی استفاده کنید و مطمئن شوید نوشته رو به طرف مقابل است. کارت‌های خود را به‌گونه‌ای پخش نکنید که گویی در حال بازی با ورق هستید، زیرا این خطر به‌عنوان بی‌ادبی تعبیر می‌شود.

کارت‌های ویزیت را در جیب پشت شلوار خود قرار ندهید، روی کارت ننویسید، مگر اینکه بخواهید اطلاعاتی در مورد شخص مقابل اضافه کنید.

کارت ویزیت خود را دوزبانه کنید و اگر به زبان چینی نبود حتماً یک طرف آن انگلیسی باشد و عنوان حرفه‌ای سمت خود را به طور واضح بیان کنید.

سبک مذاکره با چینی‌ها

سبک مذاکره چینی‌ها رابطه‌گرا است. اصطلاح چینی برای مذاکره، tan pan، ترکیبی از دو کاراکتر به معنای «بحث کردن» و «قضاوت کردن» است. از دیدگاه چین، مذاکرات سازوکاری برای ایجاد اعتماد و هماهنگی است تا دو طرف بتوانند در جهت منافع متقابل تلاش کنند.

برای بسیاری از چینی‌ها، سبک مذاکره بین‌فردی (رابطه‌گرا) بر مذاکرات مبتنی بر قرارداد ترجیح داده می‌شود. آنها ترجیح می‌دهند به‌جای انجام مذاکرات به‌موقع و کارآمد، مشارکت‌هایی را ایجاد کنند که دوام داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، آنها طرف‌دار ارتباطات بلندمدت، تداوم مکاتبات، ارسال هدایا و کارت‌های تبریک فصلی برای حفظ روابط‌اند.

چینی‌ها دوست دارند با افرادی که می‌شناسند و به آنها اعتماد دارند تجارت کنند، بنابراین حتی هنر گفتگوی کوچک قبل از جلسه نیز مهم تلقی می‌شود. چیز دلپذیر از طرف چینی‌ها این است که بپرسید آیا غذا خورده‌اید یا اخیراً کجا بوده‌اید. مباحث دیگر می‌تواند مربوط به فرهنگ چین (هنر، تاریخ و غیره) ، هوا و حتی موضوعات شخصی یا خانوادگی شود.

در فرهنگ تجاری چین، مذاکره به ایجاد روابط بلندمدت بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال، مذاکرات و معاملات نهایی اغلب در خارج از جلسات در مکان‌های معمولی مانند رستوران‌ها و بارها انجام می‌شود.

چینی‌ها اغلب درحالی‌که شخصی صحبت می‌کند سر تکان می‌دهند. این لزوماً نشان‌دهنده توافق نیست، بلکه نشان می‌دهد که شنونده آنچه را که گوینده می‌گوید می‌فهمد.

چینی‌ها به خاطر حفظ چهره، به‌ندرت به پیشنهادات ارائه شده پاسخ منفی می‌دهند، حتی اگر با آن موافق نباشند؛ بنابراین، روی نکات تردید تمرکز کنید. از نزدیک به آنچه می‌گویند گوش کنید، اما به چیزهایی را هم که اظهار نمی‌کنند با دقت توجه کنید و درک خود را دوباره بررسی کنید.

⚡ قطع صحبت چینی‌ها بی‌ادبی محسوب می‌شود، پس در جلسات و مذاکره با چینی‌ها از قطع صحبت طرف مقابل خودداری کنید. متقابلاً، اگر مکالمه‌ای بین شما و همکارانتان شکل بگیرد، فرد چینی صحبت شما را قطع نخواهد کرد.

ضمن اینکه در حین مذاکره ممکن است آنها نیازی به تعامل و همفکری با یکدیگر داشته باشند؛ بنابراین سعی کنید موضوعات را مسلسل‌وار مطرح نکنید تا به آنها فرصتی برای تعامل بدهید.

⚡ بلافاصله پیشنهاد یک شخص یا شرکت چینی را رد نکنید. هنگامی که شما ایده کسی را رد می‌کنید، این خطر وجود دارد که این به عنوان رد آن شخص تفسیر شود. به طور مشابه، به‌جای این که صراحتاً این کار را انجام دهید، به‌تدریج وارد انتقاد شوید. یا اینکه می توانید از عبارتی مانند ” به زمان بیشتری نیاز دارم تا در مورد آن فکر کنم” استفاده کنید.

وقتی چینی ها از عبارت Ok استفاده می کنند به مفهوم فهمیدن موضوع نیست و به احتمال زیاد موضوع را متوجه نشده اند! وقتی از عبارت “no Problem” استفاده می کنند، می توانید اطمینان حاصل کنید که متوجه منظور شما شده اند!

هرگز چیزی را با جوهر قرمز ننویسید. نوشتن با رنگ قرمز نشان می‌دهد که شما دشمن خونی کسی هستید.

مذاکرات تلفنی، ایمیلی و جلسات ممکن است طول بکشد، بنابراین مذاکرات برای خریدهای اول از شما ممکن است کمی زمان‌بر باشد.

به عنوان بخشی از این رویکرد بلندمدت در روابط تجاری، چینی‌ها به دنبال کسب اطلاعات با جزئیات بیشتر در مورد شرکای خود هستند تا اعتماد و وفاداری مورد نیاز برای حمایت از تجارت در آینده را ایجاد کنند؛ بنابراین در مذاکره با چینی‌ها ممکن است جزئیات و سؤالاتی پرسیده شود که ممکن است آنها را نامرتبط بدانید، اما سعی کنید صبور باشید و به خاطر استمرار رابطه کاری پاسخ دهید.

اگر چینی‌ها خیالشان از طرف شما به عنوان یک تأمین‌کننده پایدار که قیمت خوبی را هم ارائه می‌کنید، راحت شود باید بگوییم که دست برد با شماست زیرا آنها برای یک رابطه تجاری قدرتمند و بلندمدت بیشتر ازآنچه که فکر کنید، ارزش قائل‌اند.

ارتباط متقابل در تجارت با چینی ها

تجارت در چین تا حد زیادی بر اساس محبت و ارتباط متقابل عمل می‌کند. هنگامی که یک رابطه تجاری خوب برقرار شد، این احتمال می‌رود که چینی‌ها داوطلبانه کاری برای شما خارج از روال معمول انجام دهند با این فرض که شما بعداً لطف خود را برگردانید.

چنین رفتاری از طرف چینی‌ها به “ایده تعامل متقابل” یا “گوانشی” معروف است. روابطی که ممکن است به تبادل ارتباطات یا محبت‌هایی منجر شود که به نفع هر دو طرف باشد.

گوانشی اغلب به “شبکه‌سازی” اشاره می‌کند که از ضرب‌المثل چینی “nei wai you bie” (“خودی‌ها با افراد خارجی متفاوت‌اند”) نشات گرفته است. هرچند که گوانشی بیشتر در بین خود چینی‌ها ایجاد می‌شود؛ اما خارجی‌ها بخصوص در زمینه تجارت هم می‌توانند به چنین شبکه‌هایی بپیوندند!

اعتماد متقابل برای گوانشی ضروری است. به نوبه خود، بسیاری از چینی‌ها ایجاد رابطه را در اولویت قرار می‌دهند، به‌ویژه در زمینه تجاری.

گوانشی  (Guanxi) دوستان، خانواده و اعضای تجاری را متعهد می‌کند که به یکدیگر کمک کنند. گوانشی نقش زیادی در تعاملات و روابط تجاری دارد در تجارت، گوانشی فرصت‌هایی را فراهم می‌کند که در شرایط عادی قابل‌دسترس نیستند.

هدیه دادن در فرهنگ تجارت چین

چینی‌ها دوست دارند در تجارت هدایای زیادی بدهند، زیرا هدیه نشان‌دهنده قدردانی، اظهار لطف و گاهی اوقات درخواست کمک از طرف مقابل است.

هدیه دادن طبق آداب معاشرت چینی موضوع مشکلی است. مقامات دولتی هدایا را رشوه‌خواری تلقی خواهند کرد بااین‌حال، در تجارت، هدیه دادن مرسوم است و مشکلی ندارد اما هدیه باید ساده و مناسب فرهنگ آنان باشد.

ضمن اینکه هنگام انتخاب هدیه به این نکته توجه داشته باشید که این یک ژست حرفه‌ای است و بنابراین هدیه نباید یک شی شخصی باشد. اگر در مورد هدیه دادن شک دارید، می‌توانید شریک تجاری خود را برای نوشیدنی یا شام دعوت کنید (مگر اینکه طرف مقابل جنس مخالف باشد، در این صورت ممکن است قصد شما اشتباه تفسیر شود).

سایر ملاحظات تجارت با چینی ها

برای جلوگیری از سردرگمی با همتای تجاری چینی خود در مورد تاریخ‌ها، ماه را با حروف بنویسید. اگر یک تاریخ را با اعداد بنویسید، ابتدا سال و به دنبال آن ماه و سپس روز را فهرست کنید. به‌عنوان‌مثال، ۲۰۱۹٫۰۸٫۳۰

عدد ۸ به عنوان خوش ‌شانس ‌ترین عدد و عدد ۴ بدشانس در نظر گرفته می‌شود.

محل کار در چین به طور قطعی بر اساس سن و موقعیت سلسله‌مراتبی است و هر کسی در شرکت خود جایگاه و نقش مشخصی دارد.

در سال‌های اخیر، سازماندهی یا شرکت در ضیافت‌های خصوصی بین شرکت‌ها توسط دولت چین ممنوع شده است؛ بنابراین، یک همکار چینی ممکن است دعوت شام را به دلایل حرفه‌ای و تبعیت از قانون و نه دلایل شخصی رد کند.

صادرات چین:

چرا دانستن صادرات چین برای یک صادرکننده ایرانی مهم است؟

اول اینکه دید و شناخت کافی از کشور هدف به دست بیاوریم و دوم اینکه وقتی کشوری کالایی با حجم بالا به کشور ثالث صادر می‌کند به مزیت و استادی تجارت و تولید آن کالا دست یافته است که می‌تواند الگوی صادراتی تاجر و صنعتگر ما باشد!

سوم اینکه بررسی کالای صادراتی کشور هدف ما را به یاد مواد اولیه یا کالای واسطه‌ای یا حتی محصول نهایی می‌اندازد که احیاناً می‌تواند پتانسیل خوب صادرات باشد!

مجموع صادرات چین در سال ۲۰۱۹، ۲۵۷۳ میلیارد دلار بوده است. چین در سال ۲۰۱۹ از نظر تولید ناخالص داخلی ۲ اقتصاد جهان است، اولین صادرکننده بزرگ جهان و دومین واردکننده جهان را به خود اختصاص داده است. از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی ۷۱ اقتصاد است و ۲۹ مین اقتصاد پیچیده جهان را مطابق شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به خود اختصاص داده است.

صادرات عمده چین تجهیزات پخش (۲۰۸ میلیارد دلار) ، رایانه‌ها (۱۴۱ میلیارد دلار) ، مدارهای مجتمع (۱۰۸ میلیارد دلار) ، قطعات ماشین‌آلات اداری (۸۲٫۷ میلیارد دلار) و تلفن‌ها (۵۴٫۸ میلیارد دلار) است که بیشتر به ایالات متحده صادر می‌شوند (۴۲۹ دلار) ،هنگ‌کنگ (۲۶۸ میلیارد دلار) ، ژاپن (۱۵۲ میلیارد دلار) ، کره جنوبی (۱۰۸ میلیارد دلار) و آلمان (۹۶٫۹ میلیارد دلار).

در سال ۲۰۱۹ ، چین بزرگ‌ترین صادرکننده تجهیزات پخش رادیویی (۲۰۸ میلیارد دلار) ، کامپیوترها (۱۴۱ میلیارد دلار) ، قطعات ماشین‌های اداری (۸۲٫۷ میلیارد دلار) ، تلفن (۵۴٫۸ میلیارد دلار) و دستگاه‌های نیمه‌هادی (۳۴٫۸ میلیارد دلار) بود.

بخش	Trade Value(میلیارد دلار)	درصد کل صادرات	HS۲ ID
ماشین‌آلات	۱۱۹۶	۴۶%	۱۶۸۵
محصولات معدنی	۴۹	۲%	۵۲۷
متفرقه	۱۸۰	۷%	۲۰۹۵
حمل‌ونقل	۱۰۸	۴%	۱۷۸۷
خز حیوانات	۳۱	۱%	۸۴۲
پلاستیک و لاستیک	۱۱۰	۴%	۷۳۹
منسوجات	۲۴۸	۱۰%	۱۱۶۲
کفش و سرپوش	۶۳	۲%	۱۲۶۴
سازها	۸۲	۳%	۱۸۹۰
فلزات	۱۸۷	۷%	۱۵۷۳
محصولات شیمیایی	۱۳۵	۵%	۶۲۹
فلزات گران‌بها	۱۶	۱%	۱۴۷۱
سنگ و شیشه	۵۰	۲%	۱۳۶۹
کالاهای کاغذی	۲۸	۱%	۱۰۴۸
محصولات حیوانی	۱۶	۱%	۱۰۳
محصولات چوبی	۱۵	۱%	۹۴۴
مواد غذایی	۳۰	۱%	۴۱۶
محصولات گیاهی	۲۶	۱%	۲۰۷
هنرها و اشیاء عتیقه	۱	۰٫۰۴%	۲۱۹۷
محصولات زیستی حیوانی و گیاهی	۱٫۳	۰٫۰۵%	۳۱۵
سلاح	۰٫۳	۰٫۰۱%	۱۹۹۳

چین چه کالاهایی را وارد می‌کند (واردات چین چیست)؟

در سال ۲۰۱۹ چین   ۱٫۵۸ تیلیارد دلار (۱۵۸۰ میلیارد دلار) واردات داشته است و این کشور به شماره ۲ مقصد تجاری جهان تبدیل شده است.

واردات چین نفت خام (۲۰۴ میلیارد دلار) ، مدارهای مجتمع (۱۲۳ میلیارد دلار) ، سنگ‌آهن (۸۳٫۱ میلیارد دلار) ، گاز نفت (۴۷٫۸ میلیارد دلار) و اتومبیل (۴۳٫۱ میلیارد دلار) بوده است. مهم‌ترین شرکای وارداتی چین کره جنوبی (۱۳۶ میلیارد دلار) ، ژاپن (۱۲۸ میلیارد دلار) ، استرالیا (۱۱۱ میلیارد دلار) ، آلمان (۱۰۷ میلیارد دلار) و ایالات متحده (۱۰۳ میلیارد دلار) بوده‌اند.

مهم‌ترین اقلام وارداتی چین در سال ۲۰۱۹

شرح کالا	ارزش تجاری (میلیارد دلار)	HS۶ ID
روغن‌های نفتی، روغن‌های معدنی قیر، خام	۲۰۴	۵۲۷۰۹۰۰
مدارهای یکپارچه، دیجیتال	۱۲۲	۱۶۸۵۴۲۱۱
سنگ‌آهن، کنسانتره، نه پیریت‌های آهن، آنگلومرات	۷۷	۵۲۶۰۱۱۱
دانه‌های سویا	۳۲	۲۱۲۰۱۰۰
سنگ معدن و کنسانتره مس	۳۱	۵۲۶۰۳۰۰
اتومبیل‌های متوسط	۲۹	۱۷۸۷۰۳۲۳
گاز طبیعی، مایع شده است	۲۷	۵۲۷۱۱۱۱
طلا در اشکال اصلاح نشده غیر پولی	۲۵	۱۴۷۱۰۸۱۲
روغن‌های نفتی، قیر، مقره‌ها، به جز خام	۲۲	۵۲۷۱۰۰۰
کاتدهای مس و مقاطع کاتد ساخته نشده است	۲۰	۱۵۷۴۰۳۱۱
ماشین‌آلات و وسایل مکانیکی	۱۸	۱۶۸۴۷۹۸۹
قطعات و لوازم جانبی تجهیزات پردازش اطلاعات	۱۷	۱۶۸۴۷۳۳۰
هواپیمای ثابت بال، وزن خالی از منزل> ۱۵۰۰۰ کیلوگرم	۱۷	۱۷۸۸۰۲۴۰
بخش‌هایی از تجهیزات خط تلفن / تلگراف، nes	۱۷	۱۶۸۵۱۷۹۰
طلا، فرم‌های نیمه ساخته، غیر پولی	۱۶	۱۴۷۱۰۸۱۳
زغال‌سنگ قیر، جمع نشده است	۱۶	۵۲۷۰۱۱۲
P- زایلن	۱۴	۶۲۹۰۲۴۳
دارو	۱۳	۶۳۰۰۴۹۰
گاز طبیعی در حالت گازی	۱۲	۵۲۷۱۱۲۱
دستگاه‌ها، وسایل و ابزار نوری،	۱۲	۱۸۹۰۱۳۸۰
تجهیزات آزمایشگاه‌های عکاسی nes	۱۱	۱۸۹۰۱۰۲۰
سیستم انتقال قدرت برای وسایل نقلیه موتوری	۱۰	۱۷۸۷۰۸۴۰
قطعات رادیو / تلویزیون تجهیزات انتقال / دریافت،	۹	۱۶۸۵۲۹۹۰
گاو بدون استخوان، یخ‌زده برش می‌زند	۸	۱۰۲۰۲۳۰
لوازم آرایشی، آرایشی و ضدآفتاب	۸	۶۳۳۰۴۹۹
خون، سموم، فرهنگ‌ها، استفاده‌های پزشکی، مواد شیمیایی	۸	۶۳۰۰۲۹۰
پلی‌اتیلن – وزن مخصوص> ۰٫۹۴ در شکل اولیه	۷	۷۳۹۰۱۲۰
وسایل نقلیه دیگر از جمله توربین گاز	۷	۱۷۸۷۰۳۹۰
موتورهای توربوجت رانش> ۲۵ KN	۶	۱۶۸۴۱۱۱۲
تابلوهای کنترل و توزیع برق، <۱kV	۶	۱۶۸۵۳۷۱۰
دیگر	۷۵۳	—

ظرفیت‌های خالی که در بازار چین وجود دارد

پتانسیل‌های صادراتی ایران به چین به شرح ذیل است:

پلاستیک و لاستیک – مواد شیمیایی – فلزات (به‌غیراز آهن و فلزات گران‌بها)- دانه‌ها (پسته – فندق – گردو و غیره)- ماهی و صدف – فلزات آهنی (فولادی)- الکتریسیته ماشین‌آلات – محصولات لبنی – تخم‌مرغ عسل و محصولات حیوانی خوراکی – محصولات سرامیکی – محصولات ابزار دقیق پزشکی و محصولات نوری – کودها و محصولات فلزی.

⚡ البته ظرفیتی‌های صادراتی ایران به چین بسیار فراتر از اینهاست اما در این مقاله تنها به همین شانزده گروه بسنده می‌شود اگر با پتانسیلی که در ایران وجود دارد ایران بتواند تنها ۳ درصد واردات چین آن هم فقط در کالا و نه خدمات از آن خود کند، بیش از ۴۷ میلیارد دلار نصیب کشور و تاجر ایرانی خواهد شد.

متأسفانه ایران در سال ۲۰۱۹ تنها توانسته است ۹٫۶۱ میلیارد دلار که بخش اعظم آن مواد نفتی، پتروشیمی و مواد خام را به چین صادر کند. (در جدول ظرفیت خالی به معنی این است که این ظرفیت توسط سایر کشورها پر نشده است و بلافاصله می‌تواند به‌وسیله تاجر ایرانی پر شود زیرا ایران در این گروها، مزیت رقابتی دارد).

تاریخچه و پیشینه مبادلات تجاری ایران و چین:

چین همسایه ما نیست ولی بزرگ‌ترین شریک تجاری ما محسوب می‌شود که در طول تاریخ اثرگذاری بسیاری بر اقتصاد ما داشته است، جدا از مواد پتروشیمی و نفت، ایران سابقه خوبی در صادرات عسل – مواد معدنی – سنگ‌های تزئینی- خشکبار – خرما – صنایع‌دستی و محصولات شیمیایی به این کشور داشته است و همچنان نیز ایران داری مزیت‌های صادراتی بسیار خوبی به این کشور است.

در حال حاضر چین قبل و بعد از تحریم یکی از کشورهایی هدف صادراتی نفت ایران بوده است. در مرحله دوم صادرات فناوری‌های ایران و در مرحله سوم کشور هدف پتروشیمی ما بود

 اما اکنون از جمله کالایی که می‌توان به چین صادر کرد، فرش دستباف، صنایع‌دستی، گیاهان دارویی، و گلاب است. چین موقعیت بسیار مناسب صادرات فرش دستباف و حتی فرش ماشینی ما را دارد. این کشور هرگز رقیب ما در فرش دست‌بافت نبوده زیرا نوع فرش‌های چینی با بافت ایرانی کاملاً متفاوت است.

⚡ فرش ایران جز محصولات بسیار لوکس در چین به حساب می آید. آلمانی ها می گویند آدم خوشبخت کسی است که یک آپارتمان، یک خودرو و یک فرش ایرانی داشته باشد که در حال حاضر چین هم همین وضعیت را پیدا کرده است و جمعیت ثروتمندان در این کشور رو به فزونی است! ۳۰ درصد کالاهای لوکس دنیا توسط چینی‌ها خریداری می‌شود و فرش ایرانی با کمی تبلیغ می‌تواند به‌راحتی در سبد خرید چینی‌های ثروتمند جا بگیرد.

بسیار زجرآور است که بگوییم، درصدی از خرمای ایران در پاکستان بسته‌بندی می‌شود و از آنجا به چین صادر می‌شود. طبع چینی‌ها شیرین است و خرمای ایران در چین طرف‌دار زیادی دارد. ایران ظرفیت بسیار بالای صادرات کالاهایی ازاین‌دست دارد.

خوشبختانه تنوع کالای ایرانی در طول دهه اخیر در بازار چین افزایش پیدا کرده است و امید می‌رود ۱۰ سال آینده سال‌های شکوفایی صادرات ایران به‌خصوص به چین باشد.

ظرفیت صادرات به چین بسیار بالاست و می‌تواند سودهای چند برابری برای صنعتگر و تولیدکننده ما به همراه آورد اما متأسفانه خیلی موارد تولیدکننده و تاجر ما تنبلی می‌کند و به بازارهای همسایه مثل افغانستان و عراق بسنده می‌کند و به سود کم راضی است.

درصورتی‌که تولیدکننده ۹۰ درصد راه را رفته، کالا را تولید کرده و زمانی که بخواهد به سود و منفعت واقعی برسد، آن را به حداقل سود به خریدار افغانستانی یا عراقی تحویل می‌دهد. درصورتی‌که برای رسیدن به سود بالا فقط چند قدم باقی می‌ماند. کمی کیفیت و بسته‌بندی کالا را ارتقاء دهد و از طرفی بازاریابی در خارج منطقه به‌خصوص بازار جذاب چین را انجام دهد که آن هم به لطف فضای مجازی، به نسبت بسیار ساده است.

بیش از نیمی از پسته و زعفران صادراتی ایران به چین می‌رود (با واسطه و بی‌واسطه)، و ببینید واقعاً چه سودی نصیب کشاورز ما می‌شود؟ پرورش‌دهنده طلای سرخ ما در نهایت چه وضعیتی دارد؟ زندگی او همچنان بدون تغییر است. محصول با ارزشی که به‌زحمت به دست می‌آید توسط کشاورز یا واسطه‌های ضعیف ایرانی به تاجرهای ترک، افغانستانی، عراقی و اماراتی فروخته می‌شود و آنها سود چند برابری بلکه ده برابری از فروش و واسطه‌گری به دست خواهند آورد و ای‌کاش حداقل، سود اصلی را تاجر ایرانی می‌برد!

⚡در حال حاضر فرش و صنایع‌دستی ایران بازار خوبی در چین دارد و هرساله رشد می‌کند؛ فقط ظرفیت‌های تولید صنایع‌دستی ایران از فرش تا گلیم و غیره، غیرقابل‌باور است! کشور ما پتانسیل بسیار بالایی در صنایع‌دستی دارد که خریداران بالقوه متوسط و متوسط به بالا سایر کشورها که فقط در چین بیش از ۵۰۰ میلیون نفرند (یعنی ۵٫۵ برابر جمعیت ایران)، علاقه بسیار زیادی به خرید صنایع‌دستی ایران دارند ولی عرضه و معرفی محصول ما توسط تاجر، تولیدکننده و صنعتگر بسیار ضعیف است.

صادرات ایران به چین:

زودبازده‌ترین کالاها صادرات به کشور چین

 زعفران – قیر – سنگ‌آهن – ظروف چینی – محصولات سرامیکی – ظروف چینی – محصولات صنعتی دانش‌بنیان – مواد شیمیایی – کف‌پوش – شیرین‌بیان – خرما – انواع میوه – پسته – سنگ‌های ساختمانی و انواع محصولات شیمیایی.

مهم‌ترین کالاهای صادراتی ایران به چین در سال ۲۰۱۹:

منسوجات -پلاستیک و لاستیک – سنگ و شیشه – ماشین‌آلات – محصولات گیاهی – کالاهای کاغذی – محصولات چوبی – محصولات معدنی – متفرقه – فلزات – حمل‌ونقل – محصولات شیمیایی – پوست حیوانات – فلزات گران‌بها – سازها – مواد غذایی – محصولات حیوانی – هنرها و اشیاء عتیقه – محصولات زیستی حیوانی و گیاهی – کفش و سرپوش.

در انتها به بیایید به جدول مهم‌ترین کشورهایی که در سال ۲۰۱۹ به چین صادرات داشته‌اند بیندازیم و حجم تجارت آنها با چین را ببینیم. خب همین ابتدا خودمان را با کشورهای کره، ژاپن، استرالیا، و آلمان مقایسه نمی‌کنیم اما به خودمان جرئت دهیم لااقل خودمان (سی و دومین کشور صادرکننده به چین) را با کشور ویتنام (یازدهمین کشور صادرکننده به چین) ، تایلند (مقام چهاردهم) و شیلی (مقام هجدهم) مقایسه کنیم! همه این کشورها بدون نفت ، مواد اولیه ، پتروشیمی و معادن خاصی به چنین حجم صادراتی به چین دست یافته‌اند!

رتبه	کشور	ارزش تجاری
۱	کره جنوبی	۱۳۵٫۷
۲	ژاپن	۱۲۸٫۲
۳	استرالیا	۱۱۰٫۸
۴	آلمان	۱۰۷٫۵
۵	ایالات متحده	۱۰۳٫۱
۱۱	ویتنام	۴۰٫۳
۱۲	مالزی	۳۶٫۲
۱۳	انگلستان	۲۹٫۸
۱۴	تایلند	۲۹٫۱
۱۵	اندونزی	۲۸٫۶
۱۶	هنگ‌کنگ	۲۶٫۸
۱۷	فرانسه	۲۳٫۶
۱۸	شیلی	۲۲٫۶
۱۹	سوئیس	۲۱٫۷
۲۰	عراق	۲۱٫۱
۳۲	ایران	۱۲٫۱

در سال ۲۰۱۹، چه مواد غذایی به چین صادر شد؟

HS۶	کد تعرفه
پسته، تازه یا خشک	۲۰۸۰۲۵۰
خرما، تازه یا خشک	۲۰۸۰۴۱۰
فندق و مواد منجمد در پوسته تازه یا خشک شده است	۲۰۸۰۲۲۱
انجیر، تازه یا خشک	۲۰۸۰۴۲۰
انگور، خشک شده	۲۰۸۰۶۲۰
میوه و گیاهان خوراکی (کنسرو شده)	۴۲۰۰۸۹۹
آب سیب تخمیر نشده و روحیه ندارد	۴۲۰۰۹۷۰
آجیل، دانه و مخلوط	۴۲۰۰۸۱۹
آب سبزی‌ها، تخمیر نشده یا اسپیریت	۴۲۰۰۹۸۰
آب انگور تخمیر نشده	۴۲۰۰۹۶۰
مخلوط آبغوره که تخمیر نشده	۴۲۰۰۹۹۰
میوه‌ها، میوه‌های خشک شده	۲۰۸۱۳۴۰
مربا، ژله میوه‌ای، پوره و خمیر	۴۲۰۰۷۹۹

⚡ در سال ۲۰۱۹، کشور چین ۴۵۶۲ (HS کد شش رقمی) را در واردات ثبت کرد و ایران فقط در ۴۷۵ کد تعرفه شش رقمی توانست به چین صادرات کند و ببینید چه ظرفیت‌های خالی فراوانی در چین وجود دارند که در صادرات به چین هنوز وارد نشده‌ایم! یا لااقل اگر بتوانیم بروی این ۴۷۵ قلم کالای صادراتی مانور بیشتری دهیم و بازاریابی هوشمندانه انجام دهیم ببینید چه سود سرشاری منتظر صادرکننده و صنعتگر ایرانی خواهد بود!

چین یکی از کشورهایی است که می‌تواند هدف صادرات کالای ایرانی باشد! متأسفانه هروقت در بین تجار و تولیدکننده ایرانی نامی از چین برده می‌شود بیشتر ذهنیت‌ها به این سمت می‌رود که چین خودش صادرکننده است. بلی چین یک کشور صادرکننده است اما دومین واردکننده جهان هم کشور چین است!

چین دومین واردکننده بزرگ دنیاست به چند دلیل، اول اینکه برای تولید در چنین حجمی، نیاز به مواد اولیه، مواد واسطه‌ای و خیلی از کالاهای دیگر است و از این نظر چین یکی از جذاب‌ترین بازارهای وارداتی دنیاست.

دوم اینکه چین با ۱٫۵ میلیارد جمعیت، (یعنی حدود ۱۶ تا ۱۷ برابر ایران)، مقدار زیادی مواد غذایی وارد می‌کند که خودش قادر به تأمین چنین حجمی از مواد غذایی نیست!

موضوع دیگر در چین این است که، در سال های اخیر به دلیل رشد طبقه متوسط و ثروتمند در این کشور، مصرف به شدت افزایش یافته است (بخصوص در قشر جوان و نوجوان) و مردم چین در مصرف به شدت تمایلات غربی پیدا کرده اند که این موضوع رشد مصرف چین را نوید می دهد بطوری که همکنون چین بزرگترین بازار کالاهای لوکس جهان است .

دلیل آخر اینکه سیاست‌های تک‌فرزندی در چین باعث شده بود تا والدین چینی، قصدشان تأمین نیاز تک فرزندان باشد، هرچند این قانون دیگر در چین وجود ندارد اما آثار و فرهنگ آن همچنان باقی است و قشر جوان و نوجوان به دلیل تأمین نیازهایشان در دوران کودکی، بیش از نسل‌های قبلی تمایل به مصرف، بخصوص مصرف کالاهای باکیفیت و مرغوب دارند!

همه اینها نشان از این می‌دهد که کشور چین سال‌های سال یکی از بازارهای جذاب صادراتی باقی خواهد ماند و صادرکنندگان ایرانی باید نگاهشان را نسبت به این کشور تغییر دهند و به چین نه به یک کشور تولیدکننده و صادراتی بلکه بیشتر به یک کشور واردکننده و مصرفی نگاه کنند!

ماهیت کشور ما عمدتا یک کشور وارداتی بوده است و تجار ما مهارت های خوبی در واردات دارند اما ما هرگز در صادرات قوی عمل نکرده ایم و شاید یکی از دلایل عمده آن، عدم تقویت مهارت های صادراتی و عدم استفاده از مشاوران است که باعث شده است صادرات ما به کشورهای همسایه محدود شود!

هر چند صادرات به کشورهای همسایه خوب است اما صادرکنندگان هرگز نباید بازارهای جذابی مثل بازار چین را فراموش کنند بخصوص اینکه صادرکنندگان ایرانی می توانند با کالاهای اصیل و باکیفیت ایرانیقشر ثروتمند چین را هدف بگیرند!