صادرات به قزاقستان و فرصت های پیش رو

✍ اگر با پتانسیلی که در ایران وجود دارد تولید کننده و صادرکننده ایرانی تنها ۵ درصد واردات قزاقستان آن هم فقط در کالا و نه خدمات را از آن خود کند، حدود ۲ میلیارد دلار نصیب تاجر ایرانی خواهد شد. برای کشف این موضوع مقاله اختصاصی فرصت های صادرات به قزاقستان را تا انتها بخوانید.

کشور قزاقستان به عنوان یک شریک تجاری، همسایه خزر و موقعیت استراتژیک آن به عنوان چهار راه مسیر شمال به جنوب و شرق و غرب منطقه آسیای میانه برای ایران هم در حوزه ترانزیت و هم تجارت بسیار مهم است.

ضمن اینکه این کشور فرصت‌هایی در کشت فراسرزمینی، سرمایه‌گذاری‌های بخش معدن، صادرات” خدمات فنی و مهندسی” و صادرات مجدد از طریق این کشور به بازار روسیه فراهم کرده است!

در چهارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا کشور قزاقستان در قرارداد حوزه اوراسیا به عنوان بزرگ‌ترین کشور بعد از روسیه در مجموعه تجاری و روابط خوب اقتصادی قرار دارد.

بر اساس معاهده اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشورهای عضو قصد دارند تا سال ۲۰۲۵ یک بازار مالی مشترک در بخش‌های بانکی، بیمه و سهام به همراه یک «نظام مالی فراملی» در قزاقستان مستقر کنند و این یعنی ایران باید از تمام ظرفیت‌های خود برای ورود به چنین بازار جذابی آماده شود!

معرفی کشور قزاقستان به عنوان هدف صادراتی

جمهوری قزاقستان یکی از کشورهای آسیای میانه است که با روسیه، قرقیزستان، ترکمنستان، ازبکستان و چین هم ‌مرز است و از طریق دریای خزر با ایران مرز مشترک دارد.

قزاقستان در نوامبر ۲۰۱۵ به عضویت سازمان تجارت جهانی درآمده است و با جمعیت ۱۹ میلیون‌ نفری حدود ۰٫۱۶ درصد واردات کالای جهان را به خود اختصاص داده است.

در این کشور سه منطقه زمانی وجود دارد و افراد بر اساس فرهنگ مربوط به منطقه زمانی خود زندگی می‌کنند.

⚡ قزاقستان بعد از روسیه دومین جمهوری بزرگ اتحاد جماهیر شوروی سابق و نهمین کشور بزرگ جهان است.

این کشور دارای منابع طبیعی فراوانی از جمله نفت، گاز، زغال‌سنگ، اورانیوم و دیگر ذخایر معدنی است که از این منابع برای ساخت اقتصاد پیشرو در آسیای میانه بهره برده است.

قزاقستان بزرگ‌ترین تولیدکننده اورانیوم جهان است و دارای ذخایر عظیم طلا، آهن، کروم، مس، روی و وانادیوم است.

⚡ پایتخت قزاقستان، نورسلطان (آستانه) با جمعیت کمی بیش از یک میلیون نفر و شهرهای مهم کشور آلماتی (پایتخت سابق) با جمعیت نزدیک به دو میلیون نفر، چیمکنت با جمعیت یک میلیون نفر، قراغندی، آکتپه (آق تپه)، آکتائو (آق تائو)، بایکونور.

دین مردم قزاقستان ۷۰ درصد مسلمان سنی حنفی و ۲۷ درصد مسیحی ارتدکس است.

اکثر شهروندان دوزبانه (قزاقی – روسی) هستند و معمولاً در زبان انگلیسی هم مهارت خوبی دارند.

بر اساس گزارش بانک جهانی، قزاقستان از سال ۲۰۱۵ به باشگاه کشورهای با درآمد متوسط روبه‌بالا پیوسته است و از نظر ضریب جینی، این کشور در زمره کشورهایی است که کمترین فاصله طبقاتی را دارد.

⚡ بر اساس اطلاعات بانک جهانی، طی کمتر از دو دهه قزاقستان از کشوری با درآمد پایین‌تر از متوسط به کشوری با درآمد بالاتر از متوسط تبدیل شده است. این کشور در سال ۲۰۱۶ به گروه کشورهای با درآمد سرانه بالاتر از متوسط انتقال یافته است.

قزاقستان مساحت جغرافیایی برابر با غرب اروپا دارد، اما با توجه به این‌که بیشتر سرزمین آن کویر و استپ است، یکی از کم تراکم ترین جمعیت جهان را دارا است.

به لحاظ استراتژیکی این کشور بازارهای بزرگ و رو به رشدی از قبیل چین، آسیای جنوبی، روسیه و اروپای غربی را با جاده، راه‌آهن و بندر از طریق دریای خزر (دریای کاسپین) ارتباط می‌دهد.

⚡ قزاقستان صد و شصت و دومین عضو سازمان تجارت جهانی است که در نوامبر ۲۱۱۵ به الحاق آن درآمده است.

مساحت قزاقستان حدود ۲۶۹۹۷۱۱ کیلومترمربع بوده که جمعیتی حدود ۱۸ میلیون نفر را در خود جای داده است. طی سال‌های ۲۱۱۱ تا ۲۱۱۶ ، جمعیت این کشور متوسط رشد سالانه ۱٫۱ درصدی داشته است.

اقتصاد قزاقستان و ارتباط آن با واردات

⚡ قزاقستان، به لحاظ تولید ناخالص داخلی، یکی از اقتصادهای بزرگ آسیای میانه است. این کشور ذخایر نفتی، گازی، فلزات و اورانیوم قابل‌توجهی دارد و یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان غلات جهان است. از سال ۲۰۱۲ تا سال ۲۰۱۷ سرانه تولید ناخالص داخلی قزاقستان ۶ برابر شده و سطح فقر در این کشور به شدت کاهش‌یافته است.

قزاقستان اقتصاد صادرات محور دارد و وابستگی زیادی به صادرات نفت و فرآورده‌های آن (۷۳٪ از کل صادرات). کالاهای اصلی صادراتی علاوه بر نفت، فلزات آهنی، مس، آلومینیوم، روی و اورانیوم است.

عمده واردات قزاقستان در سال ۲۰۱۹ سوخت‌های معدنی، روغن (۶۳٪) ، آهن و فولاد (۱۳٪) و مواد شیمیایی غیرآلی (۱۱٪) بوده است. عمده صادرات ایالات متحده به قزاقستان در سال ۲۰۱۹ ماشین‌آلات سنگین (۲۹٪) ، تجهیزات هوافضا (۲۶٪) و ماشین‌های الکتریکی (۶٪) بوده است.

⚡رشد طبقه متوسط ​​و افزایش درآمد تقاضای محصولات با کیفیت و برندها را در این کشور افزایش داده است. کالای ارزان‌قیمت روسی و چینی از مرزهای قزاقستان عبور می‌کنند، اما کالاهای غربی و تخصصی به شدت مورد تقاضا کشور است.

در برخی موارد، مصرف‌کنندگان تمایل دارند هزینه بیشتری برای کالا و خدمت وارداتی که کیفیت و نوآوری بالاتری ارائه می‌دهند، بپردازند.

به‌طورکلی خدمات پس از فروش معمولاً در قزاقستان جایگاه خوبی ندارد و چنانچه شرکت‌ها بتوانند از این قابلیت استفاده کنند، به دلیل کمبود رقابت به جایگاه خوبی دست خواهند یافت.

مهم‌ترین شاخصه‌ها و فرصت‌های بازار قزاقستان

⚡ قزاقستان با داشتن طبقه متوسط روبه‌رشد ​​و تجارت پویا چشم‌انداز خوب سرمایه‌گذاری و صادراتی است. عدم موفقیت قزاقستان در تنوع بخشیدن منابع درآمدی و اقتصاد بدون اتکا به نفت و گاز، به معنای آن است که راه بهبود اقتصادی تا حد زیادی به قیمت نفت بستگی دارد. بااین‌وجود، بخش کشاورزی رشد سریعی در این کشور دارد و پتانسیل بالایی در تبدیل شدن به قطب ترانزیتی منطقه، از عواملی است که می‌تواند به این هدف کمک کند!

قدرت خرید در مناطق مختلف قزاقستان

پنج منطقه اقتصادی قزاقستان:

• استان آتیرائو به عنوان منطقه نفتی و شهرهای آلماتی و آستانه مهم‌ترین شهرهای قزاقستان از نظر اقتصادی در وضعیت مناسبی قرار دارند. در این مناطق مردم در برابر کیفیت بالاتر، پول بیشتری می‌دهند.
• استان‌های مانگستائو، قزاقستان غربی، پاولودار، آکتوبه و کاراگاندا به دلیل تمرکز استخراج نفت و فرآوری آن و وضعیت خوب اقتصاد مصرف زیادی دارند و در برابر کیفیت پول بیشتری پرداخت می‌کنند.

• استان‌های کزیل اوردا و قزاقستان شرقی، در صنعت فعال هستند و بیشتر ساکنان در طبقه متوسط اقتصادی هستند.
• گروه چهارم، سه استان شمالی کوستانای، قزاقستان شمالی و آکمولا که در کشاورزی به ویژه غلات و تولید محصولات معدنی فعال هستند و بیشتر ساکنان در طبقه متوسط هستند.
• گروه پنجم از نظر توسعه صنعتی ضعیف بوده و بیشتر بر کشاورزی تمرکز دارند. استان آلماتی (به جز شهر آلماتی)، ژامبیل و قزاقستان جنوبی در این منطقه‌اند. به دنبال کالای با قیمت پایین‌تر و البته کیفیت قابل‌قبول‌اند.

⚡ فرصت‌های بازاریابی ایرانیان برای کالای لوکس و نفیس ایرانی (مانند زعفران بخصوص زعفران مرغوب استان های خراسان رضوی و خراسان جنوبی ، پسته، خرمای فرآوری شده و غیره) می‌تواند در دو گروه اول بیشتر و کالایی معمولی‌تر مثل فرش ماشینی، ظروف چینی و غیره در سایر مناطق شانس بیشتری دارند.

فرصت‌های صادراتی صنایع کشاورزی – ماشین‌آلات و صنایع وابسته

⚡ نقش اساسی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی قزاقستان دارد. قزاقستان که زمانی به‌عنوان منبع نان اتحاد جماهیر شوروی در نظر گرفته می‌شد، هنوز هم از اثر سو ء مدیریت کشاورزی و محیط‌ زیست دوران اتحاد جماهیر شوروی رنج می‌برد.

دامداری گسترده منعکس‌کننده سنت عشایری کشور است و ۷۵ درصد از زمین‌های موجود برای چرا استفاده می‌شود.

در کنار پرورش گوسفند، گاو، خوک، اسب و شتر از منابع مهم تأمین غذا و درآمد مردم این کشور است.

در سال ۲۰۱۹ کشاورزی تقریباً ۴٫۵ درصد اقتصاد تولیدی قزاقستان را به خود اختصاص داده است.

⚡ قزاقستان تولیدکننده و صادرکننده عمده غلات است. بااین‌حال، تقاضای روزافزون محصولات غذایی وارداتی باعث شده است قزاقستان از سال ۲۰۰۴ به یک واردکننده خالص محصولات کشاورزی تبدیل شود.

تقریباً ۹۰٪ ماشین‌آلات کشاورزی قزاقستان در پایان عمرشان است و باید جایگزین شوند. تراکتورهای بیش از ۱۰ سال ۹۴٪ از این ناوگان را تشکیل می‌دهند!

⚡ در سال ۲۰۱۹ ، بودجه نوسازی ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی قزاقستان تقریباً ۵۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شد که ۳۰۰ میلیون دلار آن وارد شده است. روسیه با ۴۰٪ سهم بازار رهبر ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی وارداتی است. آلمان، کانادا، هلند، بلاروس، ترکیه و چین دیگر تأمین‌کنندگان بزرگ هستند.

واردات تجهیزات کشاورزی در قزاقستان با ۲۵٪ یارانه اهدا می‌شود و لیزینگ با ۱۰ درصد نرخ بهره است. نوسازی ماشین‌آلات در ۵ سال گذشته از ۳/۴/۹ درصد متغیر بود، اما این میزان باید سالانه به ۶-۸ درصد برسد.

تراکتور و کمباین تولید روسیه و بلاروس با قطار به قزاقستان منتقل می‌شوند و در آنجا لاستیک و چرخ نصب می‌شود و برچسب “ساخت قزاقستان” زده می‌شود.

“ساخت قزاقستان” به تولیدکننده داخلی اجازه می‌دهد تا از گمرک و عوارض واردات را نپردازد و تولیدکننده داخلی یارانه ویژه دریافت می‌کند.

تجهیزات کشاورزی وارداتی با مالیات و عوارض ۴۰٪ روبرو هستند و این امر رقابت شرکت‌های غربی با تجهیزات مونتاژ داخل را دشوار می‌کند.

⚡ به‌هرحال ایران می‌تواند به دلیل قیمت‌های رقابتی نسبت به کشورهای غربی، درصدی از این نیاز را جواب دهد.

بیش از نیمی از ماشین‌آلات کشاورزی وارد شده به قزاقستان توسط KazAgroFinance پشتیبانی مالی شده است.

KazAgroFinance برای افزایش همکاری و دسترسی آسان به اطلاعات تولیدکنندگان داخلی و خارجی تجهیزات کشاورزی، پایگاه تأمین‌کننده الکترونیکی را ایجاد کرد که به‌عنوان پلی بین بخش کشاورزی محلی و تأمین‌کنندگان تجهیزات بین‌المللی عمل می‌کند.

این پایگاه‌داده بیش از ۳۵۰ تأمین‌کننده را در خود ثبت کرده است.

زمینه‌های مساعد صادراتی ایجاد شده در بخش کشاورزی

• محصولات و کودها شیمیایی
• ماشین‌آلات مزرعه غلات، تجهیزات ذخیره‌سازی و فرآوری غلات، فناوری‌های افزایش عملکرد
• بذر و ژنتیک دام
• فناوری‌های نوآورانه در صنایع دام و طیور و محصولات و خدمات دامپزشکی
• تجهیزات پردازش مواد غذایی
• فناوری‌های نوآورانه صرفه‌جویی مصرف آب در آبیاری
• تجهیزات و فناوری‌های دقیق کشاورزی
• فن آوری پرورش ماهی

سایر فرصت‌های صادرات در بخش کشاورزی

⚡ بهترین چشم‌اندازها عبارت‌اند از: تراکتورهای ترکیبی ۱۰۰-۱۵۰ اسب بخار (اسب بخار) برای مناطق جنوبی، تراکتورهای بزرگ‌تر از ۲۵۰ اسب بخار و ترکیبی برای مناطق شمالی، ماشین‌های کاشت، سم‌پاش، فن آوری خشک و تمیزکردن غلات، تجهیزات ذخیره دانه، سیستم‌های کنترل کیفیت ذخیره‌سازی، فن آوری صرفه‌جویی مصرف آب، خدمات مهندسی، طراحی و دامپزشکی برای مجتمع‌های خوراک دام و تأسیسات فرآوری در مزرعه باشد.

فرهنگ تجارت در قزاقستان

⚡ قزاق‌ها سنت‌گرا هستند و این فرهنگ در تجارت و مذاکرات آنها آمیخته شده است. جلسات کاری فاقد ساختار است و امکان تغییر آن وجود دارد و تقریباً بیش از جلسات مشابه کشورهای غربی طول می‌کشد.

مردم قزاقستان در احوالپرسی سعی می‌کنند در چشمان شما خیره شوند و این موضوع بخشی از فرهنگ مردم قزاقستان محسوب می‌شود.

⚡ اهمیت روابط بین فردی سبب می‌شود قزاق‌ها بیشتر با کسانی دادوستد کنند که او را می‌شناسند یا احساس کنند به اندازه کافی ارتباط شخصیتی و علایق مشترک در آنها وجود دارد.

خوشبختانه ارتباط قزاق‌ها با ایرانیان بسیار خوب است و ایرانیان وجه خوبی در قزاقستان دارند.

قزاق‌ها در استفاده از نام کوچک اشخاص چندان سخت‌گیر نیستند اما استفاده از عنوان رسمی و نام خانوادگی افراد توصیه می‌شود، ممکن است همان اوایل آشنایی از شما خواسته شود نام کوچک افراد را بکار ببرید.

به دلیل فرهنگ سنتی و ارتباط عاطفی، قزاق‌ها پیش از پرداختن به مسائل کاری، زمان قابل توجهی صرف صحبت‌های متفرقه و ارتباطی می‌کنند.
در قزاقستان، سلسه‌مراتب شغلی موردتوجه است و بیشتر تصمیم‌ها توسط مدیر رده‌بالا یا صاحب کسب‌وکار گرفته می‌شوند؛ بنابراین طرف مذاکره‌کننده را در سپردن تعهد تحت‌فشار نگذارید، مگر آنکه با مقامات ارشد یا مالک کسب‌وکار مذاکره می‌کنید.

در ورود و خروج جلسات کاری با طرف قزاق دست بدهید. با رفتار مناسب و اشارات فرهنگی، احترام به طرف قزاق را نشان دهید.

دعوت به صرف غذای سنتی قزاق‌ها را بپذیرید زیرا مهمان‌نوازی یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های فرهنگ آنهاست و آشنایی هرچه بیشتر با طرف‌ها در موفقیت و تعاملات کاری نقش مهمی دارد.

⚡ به‌طورکلی قزاقستانی‌ها ترجیح می‌دهند در مذاکرات صریح و بدون تعارف درباره مسائل صحبت کنند اما در ملاقات‌های کاری اغلب برخورد محترمانه، حرفه‌ای و توأم با صمیمیت دارند.

در کار احوالپرسی رسمی انجام می‌شود و دست دادن مردان شکل رایج احوالپرسی است. اگر با گروهی از افراد ملاقات می‌کنید، حتماً با همه افراد دست بدهید و هنگام خروج از جلسه نیز همین کار را تکرار کنید.

 با توجه به تنوع قومی قزاقستان، گروه مذاکره کننده ممکن است از مذهب یا اقوام مشترک نباشند، زیرا جمعیت قزاقستان، قزاق‌های بومی، روس‌ها و سایر اقوام هستند! اما در مجموع، قزاق‌ها نسبتاً آزاداندیش‌اند.

۷۰درصد قزاق‌ها مسلمان اند و معمولاً در طول روز زمانی را جهت اقامه نماز دست از کار می‌کشند. در دادوستد با قزاق‌ها به این نکته توجه کنید. بهتر است جلسات را پیش یا پس از نماز تنظیم کنید.

اگر میزبان بودید و درخواست توقف جلسه را به دلیل اقامه نماز داشتند، بلافاصله با خواسته آنان موافقت کنید و امکانات لازم را فراهم کنید.

⚡ در قزاقستان به کارت ویزیت اهمیت زیادی داده می‌شود. پس سعی کنید کارت‌های ویزیت مناسبی برای مبادله با طرف‌های قزاق همراه داشته باشید. بهتر است کارت ویزیتتان به زبان روسی یا قزاقی هم باشد. مبادله کارت ویزیت در قزاقستان بسیار رایج است. بعد از دریافت کارت ویزیت از طرف قزاق حتما قبل از اینکه آن را در کشوی میز یا محل مناسب آن قرار دهید، به آن نگاهی بیاندازید!

نگرش قزاق ها به کالاهای ایرانی

هر چند طی ۳۰ سال اخیر روابط ایران و قزاقستان فراز و نشیب‌هایی داشته است؛ اما در مجموع روندها مثبت بوده و اخیراً هم اتفاق‌های بزرگی دو کشور را به هم نزدیک‌تر کرده است. عضویت ایران در حوزه اقتصادی اوراسیا، برداشتن روادید ۱۴ روزه بین شهروندان دو کشور و اجرایی شدن پروازهایی مثل گرگان – آکتائو از این نمونه‌هاست!

از طرف دیگر از دیدگاه قزاقستان، ایران یک بازیگر مستقل منطقه‌ای است و از آنجایی که قزاقستان در تلاش برای ایجاد تعادل بین قدرت‌های بزرگ منطقه است، وزن سیاست خارجی ایران برای قزاقستان حیاتی است و از این نظر قزاقستان علاقه‌مند به توسعه روابط با ایران است.

⚡ این کشور در بین سایر کشورهای آسیای مرکزی بالاترین درآمد سرانه را دارد. علی‌رغم تلاش‌های دولت در تنوع بخشیدن به اقتصاد و صنعتی شدن، اقتصاد قزاقستان همچنان مصرف‌گرا است؛ بنابراین بی‌توجهی به بازار قزاقستان به معنای غفلت از بازار ۲۰ میلیونی مصرفی با درآمد و قدرت خرید بالا است.
علی‌رغم مزیت‌های کشور عزیزمان، سهم ایران در اقتصاد این کشور بسیار ناچیز است!

از نگاه برخی صادرکنندگان، حضور کم‌رنگ کالای ایرانی در بین انبوه کالا و برند خارجی که از دروازه‌های آزاد قزاقستان به داخل این کشور سرازیر می‌شوند، موجب شده است مردم قزاقستان، شناخت کافی نسبت به کالای ایرانی نداشته باشند.

در دهه اخیر، مشکلات و نابسامانی‌هایی مثل نداشتن تجربه کافی، بازاریابی سنتی، روش‌های غیرعلمی، نوسان نرخ ارز، بی‌ثباتی قوانین صادرات ایران و بسته‌بندی نه‌چندان اصولی موجب حذف تدریجی شرکت‌های فعال و حذف کالای ایرانی در بازار قزاقستان شد.

⚡ عده‌ای از صادرکنندگان معتقدند، در قزاقستان به‌رغم شناخت کم مصرف‌کننده نسبت به کالای ایرانی، نگرش بازار به محصول ایرانی مثبت است و در برخی کالاها نسبت به نمونه مشابه چینی، ترجیح داده می‌شود.

رابطه قزاقستانی‌ها با ایرانی‌ها دوستانه است و خیلی موارد ایرانی‌ها را نسبت به چینی‌ها، هندی‌ها و پاکستانی‌ها ترجیح می‌دهند.

آنها تلقی مثبتی از ایرانیان دارند و ایران را در تولید محصولات شیمیایی، نفت و گاز متخصص می‌دانند. وجود اشتراکات و پیوندهای تاریخی و فرهنگی ایران و قزاقستان زمینه مناسب گسترش مناسبات تجاری دو کشور است.

در مقام مقایسه بررسی کالا در ایران توسط اداره استاندارد به شکل دقیق‌تری انجام می‌شود اما حساسیت قزاقستان نسبت به کالای وارداتی کمتر از ایران است.

بازار قزاقستان بازار آزادی است که موجب شده ازیک‌طرف برندهای زیادی در بازار حضور یابند و از طرف دیگر سلیقه مصرف‌کننده به بسته‌بندی‌های مناسب و شکیل متمایل شود.

به‌عنوان یک اصل بازاریابی اگر صادرکننده کالایی با کیفیت و بسته‌بندی مناسب عرضه کند، در بلندمدت بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد.

⚡ نوع بسته‌بندی بسته به ماهیت کالا متفاوت است اما مردم قزاقستان ترجیح می‌دهند کالاهایی را بخرند که بسته‌بندی شفاف و محتویات ازروی بسته‌بندی تا حدی قابل تشخیص باشد.

صادرات قزاقستان

چرا دانستن صادرات قزاقستان برای یک صادرکننده ایرانی مهم است؟

⚡ اول اینکه دید و شناخت کافی از کشور هدف به دست بیاوریم و دوم اینکه وقتی کشوری کالایی با حجم بالا به کشور ثالث صادر می‌کند به مزیت و استادی تجارت و تولید آن کالا دست‌یافته است که می‌تواند الگوی صادراتی تاجر و صنعتگر ما باشد!

سوم اینکه بررسی کالای صادراتی کشور هدف ما را به یاد مواد اولیه یا کالای واسطه‌ای یا حتی محصول نهایی می‌اندازد که احیاناً می‌تواند پتانسیل خوب صادرات باشد!

مجموع صادرات قزاقستان در سال ۲۰۱۹، ۶۰٫۳ میلیارد دلار بوده است. این کشور در سال ۲۰۱۹ از نظر تولید ناخالص داخلی ۵۲ اقتصاد جهان است، ۴۸ مین صادرکننده بزرگ جهان و مقام ۵۶ مین واردکننده جهان را به خود اختصاص داده است. از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی ۷۵ مین اقتصاد است و ۷۸ مین اقتصاد پیچیده جهان را مطابق شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به خود اختصاص داده است.

صادرات عمده قزاقستان نفت خام (۳۴٫۳ میلیارد دلار) ، گاز نفت (۳٫۵۲ میلیارد دلار) ، مس تصفیه شده (۲٫۷ میلیارد دلار) ، فروآلیاژها (۱٫۹۲ میلیارد دلار) و مواد رادیواکتیو (۱٫۷۱ میلیارد دلار) است که بیشتر به چین (۷٫۹۲ میلیارد دلار) ، ایتالیا (۷٫۳۴ میلیارد دلار) ، روسیه (۵٫۸۱ میلیارد دلار) ، هلند (۴٫۳۷ میلیارد دلار) و فرانسه (۳٫۶۴ میلیارد دلار) انجام شده است.

در سال ۲۰۱۹ ، قزاقستان بزرگ‌ترین صادرکننده اکسیدهای کروم و هیدروکسیدهای جهان (۱۴۵ میلیون دلار) بود است.

مهم‌ترین چالش‌های صادرات به قزاقستان

۱- حوزه لجستیک

همچنان کمبودهایی در زیرساخت‌های حمل‌ونقل مخصوصاً حمل‌ونقل دریایی و بخصوص کمبود شناور و کانتینرهای یخچال‌دار با کشور قزاقستان دارد که به طور مستقیم روی صادرات ایران به قزاقستان مؤثر است! در زمینه حمل‌ونقل دریایی و ریلی نیز گاهی کشور ترکمنستان برای حمل کالا به مقصد قزاقستان مشکلاتی ایجاد می‌کند!

۲- تبادلات ارزی

عدم بازگشایی LC، یکی از عوامل مهم محدودکننده تجارت بین ایران و قزاقستان است. تهاتر و استفاده از ظرفیت صرافی‌ها تا حدی مشکل انتقال پول بین ایران و قزاقستان را مرتفع کرده است. اما همچنان مشکل انتقال پول از مهم‌ترین موانع تجارت ایران با قزاق‌هاست!

۳- ضعف بازاریابی

به دلیل تفکر سنتی و کوچک بودن بنگاه‌ها، شرکت‌ها حاضر به سرمایه‌گذاری در بخش تحقیقات و مطالعه بازار کشور قزاقستان نیستند، بیشتر آنها علاقه‌ای به تبلیغات ندارند و در کسب نتیجه بسیار عجول‌اند که حداقل توصیه‌ای که به آنها می‌شود استفاده از مشاوران و فعالان اقتصادی باتجربه در این زمینه است!

۴- نوسانات نرخ ارز

به دلیل نوسانات نرخ ارز فرهنگ تعهد پایدار و مدت‌دار در بین تجار ایرانی نسبت به فروشندگان بین‌المللی من‌جمله خریداران قزاقی وجود ندارد. شرکت‌های ایرانی باید به این باور برسند برای اینکه به شریک استراتژیک خریداران و شرکای تجاری خود در کشور قزاقستان تبدیل شوند باید به تأمین و بستن قراردادهای بلندمدت فکر کنند و با نوسانات نرخ ارز تعهدات خود به شرکت‌های قزاقی را زیر پا نگذارند!

برای یک کار بزرگ باید برنامه‌ریزی‌های بلندمدت انجام داد و برای برنامه‌ریزی‌های بلندمدت نباید تحولات و مسائل کوتاه‌مدت را فدای برنامه‌های بلندمدت کرد!

شرکای تجاری قزاقستان در صادرات

• چین مهم‌ترین و ایران سی‌ام مقصد صادراتی این کشور در سال ۲۰۱۹ بوده است!

رتبه	کشور	درصد
۱	چین	۱۳%
۲	ایتالیا	۱۲%
۳	روسیه	۱۰%
۴	هلند	۷%
۵	فرانسه	۶%
۶	کره جنوبی	۵%
۷	ترکیه	۴%
۸	سوئیس	۴%
۹	اسپانیا	۴%
۱۰	ازبکستان	۳%
۳۰	ایران	۰٫۵%
	سایر کشورها	۳۱%

قزاقستان چه کالاهایی را وارد می‌کند (واردات قزاقستان چیست)؟

قزاقستان در سال ۲۰۱۹، ۴۱ میلیارد دلار واردات داشته است که به نسبت جمعیت این کشور عدد قابل ملاحظه ای است!

⚡ عمده واردات قزاقستان داروهای بسته‌بندی‌شده (۸۸۷ میلیون دلار) ، گاز نفت (۸۸۵ میلیون دلار) ، اتومبیل (۸۷۸ میلیون دلار) ، تجهیزات مخابراتی و ارتباطی (۸۲۷ میلیون دلار) و هواپیماها، هلیکوپترها و / یا فضاپیماها (۷۳۶ میلیون دلار) ، واردات بیشتر از روسیه (۱۳٫۹ میلیارد دلار) ، چین (۹٫۸ میلیارد دلار) ، کره جنوبی (۱٫۸۳ میلیارد دلار) ، آلمان (۱٫۶۴ میلیارد دلار) و ایتالیا (۱٫۳ میلیارد دلار).

مهم‌ترین کالاهای وارداتی از قزاقستان در سال ۲۰۱۹

رتبه	شرح کالا	ارزش تجاری (میلیون دلار)	HS6 ID
۱	داروهای بسته‌بندی‌شده	۸۸۷	۶۳۰۰۴
۲	گاز نفتی	۸۸۵	۵۲۷۱۱
۳	ماشین‌ها	۸۷۸	۱۷۸۷۰۳
۴	تجهیزات پخش	۸۲۷	۱۶۸۵۲۵
۵	هواپیماها، هلیکوپترها و / یا فضاپیماها	۷۳۶	۱۷۸۸۰۲
۶	شیرآلات	۶۴۲	۱۶۸۴۸۱
۷	پمپ‌های مایع	۶۱۹	۱۶۸۴۱۳
۸	لوله‌های آهنی	۵۵۱	۱۵۷۳۰۴
۹	کفش لاستیکی	۵۱۷	۱۲۶۴۰۲
۱۰	قطعات خودرو	۵۰۵	۱۷۸۷۰۸
۱۱	مدل‌ها و حیوانات پر شده	۴۹۶	۲۰۹۵۰۳
۱۲	نفت تصفیه شده	۴۷۹	۵۲۷۱۰
۱۳	تابلوهای کنترل برق	۴۵۹	۱۶۸۵۳۷
۱۴	لاستیک	۴۰۴	۷۴۰۱۱
۱۵	سایر ماشین‌آلات گرمایش	۴۰۱	۱۶۸۴۱۹
۱۶	سازه‌های آهنی	۳۹۲	۱۵۷۳۰۸
۱۷	موتورهای الکتریکی	۳۷۹	۱۶۸۵۰۱
۱۸	وسایل نقلیه بزرگ ساختمانی	۳۷۱	۱۶۸۴۲۹
۱۹	سنگ معدن فلزات گران‌بها	۳۶۲	۵۲۶۱۶
۲۰	پمپ‌های هوا	۳۶۰	۱۶۸۴۱۴
۲۱	سانتریفیوژها	۳۴۹	۱۶۸۴۲۱
۲۲	کامپیوترها	۳۴۷	۱۶۸۴۷۱
۲۳	کامیون‌های تحویل	۳۳۱	۱۷۸۷۰۴
۲۴	سایر لوله‌های بزرگ آهنی	۳۳۱	۱۵۷۳۰۵
۲۵	دیگ‌های بخار	۳۱۴	۱۶۸۴۰۲

ظرفیت‌های خالی که در بازار قزاقستان وجود دارد

کل پتانسیل واردات استفاده نشده بازار قزاقستان ۳۵۱٫۷ میلییون دلار است. ببینید کدام محصولات و صادرکنندگان بیشترین پتانسیل استفاده نشده را دارند.

مهم‌ترین ظرفیت خالی صادرت به قزاقستان ماشین‌آلات، برق – وسایل نقلیه موتوری و قطعات – تجهیزات الکترونیکی – اجزای دارویی – کفش – پلاستیک و لاستیک – محصولات تولیدی متفرقه – محصولات فلزی – مواد شیمیایی – فلزات آهنی – فولاد – هواپیماها، فضاپیماها و قطعات – محصولات کاغذی – محصولات غذایی (فرایند شده یا حفظ شده) – گوشت (مرغ) – دانه و محصولات دانه کاکائو – محصولات سرامیکی – میوه‌ها – محصولات چوبی – قند – محصولات نوری، ساعت و ابزار پزشکی.

⚡ فکر می‌کنید کشور ما در کدامین از گروهای زیر پتانسیل صادراتی خوبی دارد؟ ما طبق آمار و تجربه به هر یک از گروهای کالایی، پتانسیل صادراتی ایران به قزاقستان را از خیلی زیاد تا خیلی کم درجه‌بندی کرده‌ایم. اگر فکر می‌کنید در گروهایی بازهم ظرفیت صادراتی کشورمان بیش از مقداری است که در نظر گرفته‌ایم برایمان بنویسید.

به‌هرحال جدول زیر مهم‌ترین گروهای کالایی قزاقستان که ظرفیت خالی واردات را دارند فهرست شده است که این ظرفیت خالی می‌تواند توسط کشورها پر شود.

⚡ چیزی حدود ۲۵٫۷ میلیارد دلار پتانسیل واردات قزاقستان که منتظر صادرکننده جهانی است به نظر شما نقش بازاریابی صحیح و هوشمند چه مقدار از این بازار بالقوه و جذاب را نصیب ما خواهد کرد؟

صادرات ایران به قزاقستان

ایران در سال ۲۰۱۹، تنها ۷۵ میلیون دلار به قزاقستان صادرات داشته است که با توجه به ظریت وارداتی این کشور، عدد بسیار ناچیزی است!

فهرست مهم‌ترین کالاهای صادراتی ایران به قزاقستان

رتبه	HS۴	ارزش تجاری	درصد
۱	میوه‌های گرمسیری	۱۱٫۷	۱۶%
۲	سیمان	۱۱٫۷	۱۶%
۳	آجیل‌های دیگر	۵٫۳	۷%
۴	انگور	۳٫۹	۵%
۵	سنگ ساختمانی	۲٫۹	۴%
۶	ظروف تزئینی داخلی	۲٫۷	۴%
۷	پلیمرهای اتیلن	۲٫۷	۴%
۸	محصولات پاک‌کننده	۲٫۲	۳%
۹	Nonaqueous Paints	۲٫۱	۳%
۱۰	پلیمرهای پروپیلن	۱٫۸	۲%
۱۱	سیب و گلابی	۱٫۸	۲%
۱۲	ماشین‌آلات پردازش سنگ	۱٫۴	۲%
۱۳	ورق پلاستیک خام	۱٫۳	۲%
۱۴	خیارها	۱٫۲	۲%
۱۵	سرامیک بدون لعاب	۱٫۱	۱٫۵%
۱۶	پنیر	۱٫۰	۱٫۳%
۱۷	پارچه نساجی روکش پلاستیکی	۱٫۰	۱٫۳%
۱۸	پیازها	۰٫۹	۱٫۲%
۱۹	سایر ورق‌های پلاستیکی	۰٫۸	۱٫۰%
۲۰	لوله‌های لاستیکی	۰٫۷	۰٫۹%
۲۱	پلیمرهای استایرن	۰٫۷	۰٫۹%
۲۲	کیف‌های بسته‌بندی	۰٫۷	۰٫۹%
۲۳	کلریدها	۰٫۷	۰٫۹%
۲۴	لوله‌های پلاستیکی	۰٫۶	۰٫۸%
۲۵	سبزی‌ها دیگر	۰٫۶	۰٫۸%
۲۶	فرش دستبافت	۰٫۶	۰٫۸%
۲۷	صابون	۰٫۵	۰٫۷%
۲۸	گوجه‌فرنگی‌ها	۰٫۵	۰٫۷%
۲۹	اتصالات لوله مسی	۰٫۵	۰٫۷%
۳۰	کربنات‌ها	۰٫۴	۰٫۵%

فضای خالی صادرات محصولات ایرانی به قزاقستان

برای چه محصولات ایرانی در قزاقستان جای خالی وجود دارد؟

پلاستیک و لاستیک – میوه‌ها – آجیل – محصولات غذایی (پردازش شده یا حفظ شده) – مواد شیمیایی – محصولات سرامیکی – سبزی‌ها – محصولات معدنی – فلزات آهنی – فولاد – ماشین‌آلات، برق – محصولات لبنی – محصولات نساجی – وسایل نقلیه موتوری و قطعات – دانه و محصولات دانه کاکائو – محصولات فلزی.