صادرات به قرقیزستان، فرصت ها و ظرفیت های خالی

⚡ اگر با پتانسیلی که در ایران وجود دارد، تاجر و صنعتگر ایرانی بتواند ۱۰ درصد واردات قرقیزستان آن هم فقط در کالا و نه خدمات را از آن خود کند، هرساله حدود ۱ میلیارد دلار نصیب تاجر ایرانی خواهد شد. برای کشف این موضوع توصیه می شود مقاله اختصاصی فرصت های صادرات به قرقیزستان را تا انتها بخوانید!

معرفی کشور قرقیزستان

جمهوری قرقیزستان با ۱۹۸٬۵۰۰ کیلومتر مربع مساحت در شمال شرقی آسیای مرکزی واقع شده است. قرقیزستان از معدود کشورهای محصور در خشکی است که راه ارتباطی با آب های آزاد ندارد.

این کشور در شرق و جنوب شرقی با چین، از غرب با جمهوری ازبکستان، در شمال با قزاقستان در جنوب با تاجیکستان هم مرز است.

حکومت قرقیزستان به صورت نظام پارلمانی اداره می‌شود و عمده درآمد سالیانه این کشور از طریق صادرات محصولات کشاورزی است.

شرایط جغرافیایی و کوهستانی این کشور سبب شده است تا به یکی از اصلی‌ترین معادن طلا و اورانیم هم تبدیل شود.

کشور قرقیزستان تحت تأثیر بخش‌های جنوبی کوهستان‌های تیان شان، شدیداً کوهستانی است و در نتیجه طبیعت کوهستانی، فلات‌های کوهستانی، حوضه‌های آبگیر و دره‌های عمیق در این کشور به وجود آمده است.

دره فراغنه در جنوب شرقی قرقیزستان وسیع‌ترین این مناطق محسوب می‌شود که محل تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و معادن مختلف است.

این دره بین سه کشور ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان تقسیم شده است و از مناطق مورد اختلاف سه کشور است.

 جمعیت قرقیزستان حدود ۵،۹۵۷،۰۰۰ نفر است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر آن بیشکک با ۸۷۰ هزار نفر جمعیت است.

قرقیزستان ۷ استان بنام‌های چوی، ایسیق کول، نارین، تراز، باتکن، اوش و جلال‌آباد دارد. ۷۵ درصد مردم قرقیزستان مسلمان، ۲۰ درصد مسیحی و ۵ درصد پیرو سایر ادیان‌اند. قرقیزها به طور سنتی مسلمان و روس‌ها مسیحی‌اند.

زبان قرقیزی از شاخه زبان‌های ترک‌تبار است و می‌توان آن را جزو گروه زبان‌های قرقیز – قپچاق هم طبقه‌بندی کرد. قرقیزستان به همراه قزاقستان تنها کشورها آسیای مرکزی هستند که زبان روسی زبان رسمی دوم نگه داشته شده است.

در قرقیزستان زبان‌های قرقیزی و روسی زبان‌های رسمی این کشورند.

اقتصاد قرقیزستان:

قرقیزستان کشور محصور در خشکی و کوهستانی است. این کشور نسبتاً فقیر و اقتصاد آن بر پایه کشاورزی استوار است و ۳۳% تولید ناخالص ملی (GDP) از این بخش تأمین می‌شود و صنعت ۲۰ % تولید ناخالص ملی را تأمین می‌کند.

مهم‌ترین محصولات کشاورزی این کشور توتون، پنبه، سبزیجات، سیب‌زمینی، غلات، میوه، گوسفند، بز، گاو و پشم است. صنایع کوچک قرقیزستان پارچه‌بافی، فرآوری مواد غذایی، سیمان، کفش موتورهای الکتریکی، طلا و دیگر فلزات می‌باشد.

از سال ۲۰۰۴ به بعد تصمیم گرفته شد محصولات ارگانیک مانند لوبیا، تخمه آفتاب‌گردان، زردآلو، گیاهان دارویی و… در سبد کشاورزی این کشور توسعه پیدا کنند.

دولت قرقیزستان سعی دارد تا سال ۲۰۲۸ به‌جای کشاورزی غیر ارگانیک، کشاورزی ارگانیک و سالم را در این کشور برقرار کند.

پس از استقلال، اصلاحات اقتصادی برای سروسامان دادن به اقتصاد بیمار قرقیزستان به اجرا درآمد و در سال ۱۹۹۴ میلادی رأی دهندگان قرقیز به انجام اصلاحاتی در تجارت و بازار این کشور رأی مثبت دادند.

فرایند اصلاح ساختاری قرقیزستان در مقایسه با سایر جمهوری‌های کشور شوروی سابق از پیشرفت بیشتری برخوردار بوده است.

⚡ قرقیزستان اولین کشور از جمهوری‌های آسیای مرکزی بود که از حوزه روبل روسیه خارج شد و واحد پول صوم را جایگزین کرد.

⚡ از مهم‌ترین وجه تمایز این کشور با دیگر کشورهای آسیای مرکزی، اقتصاد لیبرالی (دخالت حداقلی دولت و بازار آزاد) این کشور است.

مهم‌ترین شاخصه‌های اقتصاد قرقیزستان:

فرصت های صادرات به قرقیزستان

قرقیزستان در جغرافیای فرهنگی ایران می‌گنجد و قرابت زیادی به لحاظ فرهنگی با ایران دارد که زمینه فعالیت و تجارت بین دو کشور را تقویت می‌کند.

⚡ مهم‌ترین کالاهای صادراتی ایران به قرقیزستان طی سال‌های اخیر محصولات پتروشیمی، لوازم‌خانگی، محصولات پلاستیکی، مواد شوینده، مصالح ساختمانی، پوشاک، پسته، ظروف شیشه‌ای، صابون، خرما، شکلات، کیوی، روغن نباتی، فرش، کف‌پوش، است.

و مهم‌ترین اقلام وارداتی از قرقیزستان به ایران نیز شامل مواردی از جمله؛ حبوبات، مواد غذایی، گوشت گوسفندی و… بوده است.

صادرات مواد غذایی به قرقیزستان:

⚡ پسته، زعفران، خشکبار و صنایع تبدیلی از جمله پتانسیل‌های مثبت صادراتی کشور محسوب می‌شود که با برنامه‌ریزی دقیق می‌توان از آنها به‌عنوان اقلام صادراتی ارزآور کشور استفاده کرد.

سایر فرآورده‌های غذایی که امکان صادرات دارند انواع جوانه‌ها (گندم، ماش، عدس و …) فرآورده‌های کنجد (ارده، حلوا و…) کشمش، ژل رویال زنبورعسل – فرآورده‌های گوشتی – کنسرو ماهی – ماهی و میگو عمل‌آوری شده – زیتون‌پرورده – عسل بسته‌بندی‌شده و حتی ترشیجات و شور قابلیت صادرات دارند.

در صادرات مواد غذایی به کشورها، هر چه بتوان محصولی انتخاب کرد که دیرتر خراب شوند و قابلیت نگهداری طولانی داشته باشند و فرآوری روی ماده تازه انجام شده باشد، معمولاً ارزش افزوده بیشتری برای صادرکننده خواهد داشت و شاید چندین برابر محصول تازه برای صادرکننده حاشیه سود ایجاد کند. مضاف بر اینکه واردکننده نیز نگرانی چندانی از خرابی محصول خود نخواهد داشت.

نقشه راه همکاری‌ ایران و قرقیزستان:

⚡ قرقیزستان تنها کشور آسیای مرکزی است که دارای سند استراتژیک ۱۰ ساله با نام «نقشه راه همکاری‌ها» با ایران است که در سال ۱۳۹۵ به امضای مقامات دو کشور رسید.

⚡ این سند هشت فصل کلیدی در حوزه‌های کشاورزی، صنایع تبدیلی، حمل‌ونقل و ارتباطات، صنعت، علمی و فنی، صنایع دارویی و پزشکی، گردشگری، همکاری‌های استانی و غیره دارد.

موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا

⚡ قرقیزستان یکی از ۵ کشور عضو اتحادیه اوراسیاست و ایران با کشورهای عضو اتحادیه قرارداد تجارت ترجیحی منعقد کرده است و بر مبنای این قرارداد، حدود ۵۵۰ قلم کالا از طرف اتحادیه و ۳۵۰ قلم کالا از طرف ایران مشمول تجارت ترجیحی می‌شود، در نتیجه تعرفه واردات به زیر ۱۰ درصد کاهش می‌یابد و حتی می‌تواند به صفر برسد.

درآمدهای ترانزیتی

ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی یکی از محورهای کلیدی همکاری اقتصادی ایران و قرقیزستان است.

ازآنجاکه قرقیزستان به آب‌های آزاد دسترسی ندارد علاقه زیادی به استفاده از مسیرهای ایران و بخصوص بندر چابهار ایران در ارسال محموله‌های خود از طریق آب‌های گرم و دریافت محصولات وارداتی از این مسیر دارد.

این مسیر به عنوان راه ابریشم جدید برای چین در رسیدن به بازار اروپا جذابیت دارد.

⚡ قرقیزستان نخستین جمهوری آسیای مرکزی بود که در سال ۲۰۰۷ اقدام به ایجاد تأسیسات حمل‌ونقل در بندر استراتژیک چابهار کرد و آمادگی کشورش را برای ترانزیت از بندر شهید بهشتی چابهار اعلام کرد و برخی توافقات نظیر تسهیل صدور روادید، واگذاری دفتر به بخش خصوصی قرقیزستان و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در چابهار صورت گرفت.

محدودیتی که در ارسال کالا به قرقیزستان وجود، عبور کامیون‌ها و کانتینرهای ایرانی از ترکمنستان است. دولت ترکمنستان گاه به طور ناگهانی عوارض ترانزیتی را بالا می‌برد و محدودیت‌هایی را برای شرکت ای حمل ایرانی اعمال می‌کند.

صادرات دارو به قرقیزستان

کشور قرقیزستان در صنایع دارویی تقریباً هیچ چیزی ندارد و واردات دارو از اروپا نیز برای این کشور گران در می‌آید و به علت بازاریابی شرکت‌های دارویی ما به سراغ کشورهایی مثل پاکستان می‌رود.

⚡ از آنجائی که کشور ما در صنعت داروسازی پیشرفت خوبی کرده است شرکت‌های داروسازی می‌توانند در این زمینه وارد شوند و مسلماً از لحاظ قیمتی مزیت‌های بسیار خوبی نسبت به سایر کشورها خواهند داشت. قطعاً با بازاریابی صحیح و هوشمندانه خواهند توانست سهم خوبی از این بازار بگیرند. در صنعت دارو استان های البرز – تهران – لرستان و کرمانشاه از استانهای پیشتاز این صنعت در کشورمان هستند و می توانند مقاصد صادراتی خوبی برای این استان ها باشند.

صنعت ساختمان‌سازی:

قرقیزستان نیز مانند سایر کشورهای حوزه آسیای میانه می‌تواند مقصد خوبی برای اکثر کالاهای صنعت ساختمان ما باشد.

⚡ انواع آهن‌آلات، انواع تجهیزات ساختمان، انواع وسایل الکتریکی ساختمان مثل فیوزها و کلید پریزها، انواع کولرهای آبی و حتی کولرهای گازی که به‌تدریج توسط شرکت‌های ایرانی در حال تولید هستند، انواع مصالح نوین، کاشی و سرامیک و قیر و انواع ایزوگام که شاید کمتر کشوری در این صنایع بتواند مصالح باکیفیت و چنین قیمت مناسبی را برای صادرات عرضه کند.

شاید در این بین صادرات کاشی و سرامیک ایرانی و سنگ های ساختمانی با توجه به رقابتی بودن و کیفیت بالا بیش از سایر محصولات به چشم بیاید.

فرصت‌های سرمایه‌گذاری در قرقیزستان

قرقیزستان به دلایل امنیتی، بازار درجه اول سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شود اما در اجرای پروژه‌های مشارکتی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.

• ساخت نیروگاه:

قرقیزستان از منابع آبی چشمگیری برخوردار است و شرکت‌های ایرانی می‌تواند در بخش‌های فنی مهندسی و ساخت نیروگاه آبی با قرقیزستان، همکاری داشته باشد.

شرکت‌های ایرانی در طراحی و مطالعات امکان‌سنجی احداث انواع نیروگاه‌ها (آبی – گازی، سیکل ترکیبی، انرژی​ های تجدیدپذیر) به تبحر و استادی خاصی در سطح جهانی رسیده‌اند که می‌توانند چنین پروژه‌هایی را به‌مراتب ارزان‌تر از سایر کشورها طراحی و اجرا کنند.

• فرصت‌های شرکت‌های کشاورزی دامداری:

قرقیزستان به دلیل برخورداری از منابع آبی و جغرافیایی کوهستانی، کشوری دامپرور و کشاورز است و ایران می‌تواند در تأمین گوشت با این کشور همکاری داشته باشد، این کشور پتانسیل‌های خوبی برای سرمایه‌گذاری در دامپروری و کشاورزی باشد و البته ادوات کشاورزی در ایران به شدت قابلیت خوبی برای صادرات چنین محصولاتی به این کشور دارد.

• شرکت‌های داروسازی:

قرقیزستان در زمینه دارویی بسیار ضعف دارد و از سرمایه‌گذاری‌های داروئی حمایت می‌کند. مضاف بر اینکه از کشورهایی است که به شدت به داروهایی با قیمت مناسب تر نیازمند است.

فرهنگ تجارت قرقیزی ها

در مجموع قرقیزی ها مردم خوش مشربی اند اما کاملاً غیر مستقیم صحبت می‌کنند و بیشتر حرف‌هایی را می‌زنند که فکر کنند طرف مقابل دوست دارد بشنود تا اینکه حقیقت یا حرف دلشان باشد.

علی‌رغم اینکه مردم قرقیزستان در پاسخ به سؤالات و سؤال از دیگران محتاط و غیرمستقیم عمل می‌کنند اما اگر از طرف شخصی از سایر فرهنگ‌ها مورد سؤال قرار گیرند خیلی رک و مستقیم حقیقت را بیان می‌کنند

تماس مستقیم چشمی تا حدی که به نظر “خیره نگاه‌کردن” نباشد، معمول و قابل پذیرش است. نگاه نکردن به چشم طرف مقابل معمولاً این‌طور برداشت می‌شود که از چیزی شرمنده‌اید بنابراین نگاهتان را به طرف قرقیزی بدون دلیل ندزدید.

مردان معمولاً به دلایل مذهبی تماس چشمی کوتاهی با زنان دارند و تقریبا سربه زیر هستند!

در موقعیت‌های اجتماعی قرقیزی ها خیلی وقت‌شناس نیستند اما در موقعیت‌های شغلی دقت بیشتری می‌کنند و بهتر است شما هم به موقع در جلسات احتمالی حضوری یا آنلاین حاضر شوید.

⚡ لباس مردان قرقیزی در ملاقات‌های کاری کت‌وشلوار و کراوات و خانم‌ها کت‌وشلوار شیک، اما درعین‌حال محافظه‌کار و پوشیده است. در ملاقات با قرقیزی ها آراستگی و لباس‌های فشرده و منظم مهم است. شلوار جین، تی شرت و سایر لباس‌های معمولی در موقعیت‌های تجاری توصیه نمی‌شود.

صادرات قرقیزستان:

• چرا دانستن صادرات قرقیزستان برای یک صادرکننده ایرانی مهم است؟

اول اینکه دید و شناخت کافی از کشور هدف به دست بیاوریم و دوم اینکه وقتی کشوری کالایی با حجم بالا به کشور ثالث صادر می‌کند به مزیت، استادی تجارت و تولید آن دست‌یافته است که می‌تواند الگوی صادراتی تاجر و صنعتگر ما باشد!

سوم اینکه بررسی کالای صادراتی کشور هدف ما را به یاد مواد اولیه یا کالای واسطه‌ای یا حتی محصول نهایی می‌اندازد که احیاناً می‌تواند پتانسیل خوب صادرات ما باشد!

مثلاً ممکن است بخشی از صادرات کشور ما به کشور هدف مجدد به سایر کشورها صادر شود (صادرات مجدد). شناسایی مقاصد صادراتی کشورهایی که صادرات مجدد دارند و هدایت صادرات به مقصد اصلی موجب کسب منافع بیشتر برای صادرکننده ایرانی خواهد بود.

مجموع صادرات قرقیزستان در سال ۲۰۱۹، ۳۷٫۵ میلیارد دلار بوده است. این کشور در سال ۲۰۱۹ از نظر تولید ناخالص داخلی ۱۴۲ مین اقتصاد جهان و ۱۳۴ مین صادرکننده بزرگ جهان و مقام ۱۰۶ مین واردکننده جهان را به خود اختصاص داده است. از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی ۱۵۷ مین اقتصاد است و ۷۵ مین اقتصاد پیچیده جهان را مطابق شاخص پیچیدگی اقتصادی (ECI) به خود اختصاص داده است.

بیشترین صادرات قرقیزستان در سال ۲۰۱۹، طلا (۱٫۶۳ میلیارد دلار) ، سنگ معدن فلزات گران‌بها (۱۶۱ میلیون دلار) ، حبوبات خشک (۷۹٫۵ میلیون دلار) ، نفت پالایش شده (۷۵٫۶ میلیون دلار) و قراضه مس (۶۳٫۸ میلیون دلار) است که بیشتر به انگلیس ( ۱٫۶۳ میلیارد دلار) ، قزاقستان (۳۷۴ میلیون دلار) ، روسیه (۳۶۹ میلیون دلار) ، ازبکستان (۱۴۰ میلیون دلار) و ترکیه (۸۷ میلیون دلار) صادر شده است.

در جدول زیر مهم‌ترین مقاصد صادراتی قرقیزستان در سال ۲۰۱۹ را می‌بینید:

•             ایران در فهرست مقاصد صادراتی در جایگاه دهم این کشور قرار دارد.

قرقیزستان چه کالاهایی را وارد می‌کند؟

⚡ قرقیزستان در سال ۲۰۱۹، ۹٫۵۸ میلیارد دلار واردات داشته است که عدد قابل توجهی بخصوص برای صادرکنندگان ایرانی است!

مهم‌ترین اقلام وارداتی قرقیزستان در سال ۲۰۱۹:

اینها فقط مهم‌ترین گروهای کالایی وارداتی به قرقیزستان بودند. برای بررسی دقیق پتانسیل صادراتی کالای شما به قرقیزستان با جتصا تماس بگیرید.

ظرفیت‌های خالی که در بازار قرقیزستان وجود دارد

کل پتانسیل وارداتی استفاده نشده بازار قرقیزستان ۷٫۷ میلیارد دلار است. دریابید کدام محصولات و صادر کنندگان بیشترین پتانسیل استفاده نشده را دارند.

مهم‌ترین ظرفیت خالی صادرت به قرقیزستان:

پوشاک – کفش و پوشیدنی – تجهیزات الکترونیکی – پارچه نساجی مصنوعی – محصولات تولیدی متفرقه – پنبه (پارچه) – وسایل نقلیه موتوری و قطعات – اجزای دارویی – منسوجات خانگی – پوست، چرم و محصولات آن – جواهرات و فلزات گران‌بها – آجیل – دانه ( مثل پسته – بادام زمینی – بادام درختی – گردو ) و محصولات دانه کاکائو – روغن و چربی‌های گیاهی – پارچه نساجی – نوشیدنی‌ها (غیرالکلی).

از دیگر محصولاتی که ایران ظرفیت صادراتی بالایی به کشور قرقیزستان دارد شامل ( انواع کشمش – عسل – گوجه فرنگی – میوه خشک – خرما و زعفران است)

⚡ فکر می‌کنید غیر محصولات گفته شده کشور ما در کدام یک از گروهای زیر پتانسیل صادراتی خوبی دارد؟ ما طبق آمار و تجربه به هر یک از گروهای کالایی، پتانسیل صادراتی ایران به قرقیزستان را از خیلی زیاد تا خیلی کم درجه‌بندی کرده‌ایم. اگر فکر می‌کنید در گروهای اعلام شده بازهم ظرفیت صادراتی کشور در تجارت با قرقیزستان بیش از مقداری است که در نظر گرفته‌ایم برایمان بنویسید.

به‌هرحال جدول زیر مهم‌ترین گروهای کالایی قرقیزستان که ظرفیت خالی واردات را دارند فهرست شده است که این ظرفیت خالی می‌تواند توسط کشورها پر شود.

چیزی حدود ۷٫۷ میلیارد دلار پتانسیل واردات قرقیزستان که منتظر صادرکننده جهانی است. به نظر شما نقش بازاریابی صحیح و هوشمند چه مقدار از این بازار بالقوه و جذاب را نصیب ما خواهد کرد؟

کالاهای صادراتی ایران به قرقیزستان

ایران در سال ۲۰۱۹، فقط ۱۶٫۹ میلیون دلار به قرقیزستان صادرات داشته است و این عدد ناچیز به این معنی است که صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی این بازار را کاملا نادیده گرفته اند.

فضای خالی صادرات محصولات ایرانی به قرقیزستان

آجیل – محصولات غذایی (پردازش شده یا حفظ شده) – پلاستیک و لاستیک – میوه‌ها – محصولات سرامیکی – فلزات آهنی – فولاد – کفش و پوشیدنی – محصولات لبنی – محصولات نساجی – مواد شیمیایی – سبزی‌ها – فرش‌ها – دانه و محصولات دانه کاکائو – پوشاک – کودها – محصولات معدنی – اجزای دارویی – پارچه نساجی مصنوعی.

البته ظرفیتی‌های صادراتی ایران به قرقیزستان بسیار فراتر از اینهاست اما در این مقاله تنها به همین هجده گروه بسنده می‌شود.

⚡برای اینکه ببینید کالای شما ظرفیت صادرات به قرقیزستان را دارد و آیا این کشور بازار مناسبی برای کالای شماست با ما تماس بگیرید!

⚡ اگر با پتانسیلی که در ایران وجود دارد، تاجر و صنعتگر ایرانی بتواند ۱۰ درصد واردات قرقیزستان آن هم فقط در کالا و نه خدمات را از آن خود کند، هرساله حدود ۱ میلیارد دلار نصیب تاجر ایرانی خواهد شد. در جدول، ظرفیت خالی به معنی این است که این ظرفیت توسط سایر کشورها پر نشده است و بلافاصله می‌تواند به‌وسیله تاجر ایرانی پر شود زیرا ایران در این گروها، مزیت رقابتی دارد.

چگونه صادرکنندگان می توانند در صادرات به قرقیزستان موفق تر عمل کنند؟

در مجموع بازارهای صادراتی زیادی در منطقه ما وجود دارند که هر بازار فرصت‌های منحصربه‌فردی در اختیار صادرکنندگان قرار می‌دهد!

متأسفانه تجربه نشان می‌دهد که ما استاد فرصت‌سوزی بوده‌ایم! و بخشی زیادی از این فرصت‌سوزی‌ها به ضعف مهارت‌های صادرکنندگان برمی‌گردد!

⚡ هر صادرکننده برای صادرات موفق نیاز به کسب مهارت‌های صادراتی دارد! اینکه چگونه ارتباط اولیه را آغاز کنید! چگونه کالا و خدمات خود را معرفی نمایید، چگونه نظر خریدار را به کالای خودمان جلب کنیم، چگونه تخفیف بدهیم تا ضمن حفظ مشتری سود خودمان هم حفظ شود در گروه مهارت‌های ارتباطی صادرات است!

مهارت‌های فنی هم از الزاماتی است که یک صادرکننده باید به‌خوبی در مورد آنها بداند! نحوه تحویل کالا به خریدار چگونه باید باشد. چگونه یک تفاهم‌نامه یا قرارداد را با خریدار امضا کند تا منافع صادرکننده حفظ شود، هزینه‌های بیمه و حمل‌ونقل با کیست و چگونه وجه خودش را دریافت کند! اینها همه از مسائلی است که یک صادرکننده باید به آنها مشرف باشد تا با بی‌اطلاعی سبب زیان و ضرر به سازمان خود نشود!

بنابراین برای موفقیت در صادرات صادرکنندگان باید هر دو دسته از این مهارت‌ها را در خودشان تقویت کنند! این مهارت‌ها می‌تواند ضمن اینکه فروشنده را در چشم خریدار به عنوان یک صادرکننده حرفه‌ای جا بیندازد، می‌تواند سود واقعی صادرات را به صادرکنندگان برساند و تا حد زیادی از سد واسطه‌های حتی دست چندم، رها کند!

⚡ اما داستان به همین جا ختم نمی‌شود! مهارت‌های صادراتی می‌توانند تا ۷۰ درصد پاسخگوی نیاز صادرکنندگان باشد. اما هر بازاری خصائص و ویژگی‌های خودش را دارد و رفتار تجار و خریداران عمده قطعاً تفاوت‌هایی با سایر کشورها دارند که ریزه‌کاری‌های خودش را دارد!

اینجاست که مشاورین پشتیبان با شناختی که از بازار دارند می‌توانند به چالش‌های احتمالی که صادرکنندگان در بازار به آن برخورد می‌کنند، وارد شوند و راه صحیح و نحوه صحیح برخورد با مسائل را به صادرکنندگان نشان دهند!