چه فرصت‌هایی برای رشد صادرات استان فارس وجود دارد؟

✍ در این بخش قصد داریم شما را با ظرفیت‌ها، فرصت‌های بی‌نظیر صادراتی، کشورهای هدف و افزایش صادرات استان فارس آشنا کنیم!

معرفی استان فارس

⚡ استان فارس با ۳۶ شهرستان، ۱۰۰ بخش، ۱۱۳ شهر و بیش از چهار هزار روستا، حدود پنج میلیون نفر جمعیت دارد و چهارمین استان پرجمعیت ایران است.

این استان از شمال به اصفهان، از جنوب به هرمزگان، از غرب به کهگیلویه و بوشهر و از شرق به یزد، محدود می‌شود. استان فارس دارای کوه‌ها دریاچه‌ها، دشت‌ها و بیابان‌ها، رودخانه‌ها و چشمه‌های بسیاری است.

کوه‌های زاگرس با جهت شمال غربی – جنوب شرقی استان فارس را به صورت منطقه ویژه کوهستانی در آورده است که در مجموع ۷۰ درصد وسعت استان مناطق کوهستانی است.

تفاوت اقلیم از شمال به جنوب استان فارس تا حدی است که دو بخش سردسیر و گرمسیر به خوبی در استان فارس متمایز شده اند. از درختان سازگار مناطق سردسیر مانند”سیاه ریشه” تا خرما که مختص مناطق گرمسیری است در پهنة این استان وجود دارد.

استان فارس ۲۹ شهرستان دارد که پرجمعیت‌ترین شهرهای آن به ترتیب. شیراز، مرودشت، کازرون، جهرم، لارستان و فسا، هستند.

 شیراز قطب پزشکی و پیوند اعضاء ایران است و ظرفیت بالایی در خدمات درمانی بخصوص توریست درمانی دارد.

افتتاح شهر سلامت شیراز و اینکه شیراز قطب پزشکی کشور و حتی خاورمیانه است باعث می‌شود سالانه توریست‌های بسیاری برای درمان مراجعه می‌کنند لذا شهر سلامت موجب رونق این بخش و سایر بخش‌های مرتبط خواهد شد.

⚡ قالی‌بافی: قالی‌بافی، از صنایع مهم دستی ایرانیان بوده است در بین عشایر استان فارس هنوز زیباترین هنر دستی، است که آمیزه‌ای از کار، تلاش و هنر است. در میان این بافته‌ها نوعی فرش به نام گبه بافته می‌شود که تجلی زیبایی، طراوت و شادی زندگی عشایری است.

پارچه‌بافی: در گذشته در شهرهای شیراز و کازرون پارچه‌های ابریشمی نخی و پشمی بافته می‌شد و شهرت بسیار زیادی داشتند.

خاتم‌کاری: مهم‌ترین صنایع‌دستی استان فارس، خاتم‌کاری شیراز است و بهترین نوع خاتم نیز در این شهر تولید می‌شود. منبت‌کاری نیز در استان فارس رواج زیادی دارد. همچنین منبت‌کاری و کنده‌کاری آباده شهرتی بسزا دارد.

حصیربافی: بوریابافی و سبدبافی در استان فارس رواج دارد و بهترین نوع بوریا متعلق به شهر کازرون است. سبدبافی قشقایی‌ها از منظر شکل و نقش بسیار جالب است.

سفالگری: در استان فارس انواع ظروف سفالی ساده و لعاب‌دار و انواع کاشی‌های هنری تولید می‌شود بهترین ظروف کاشی در استهبان تولید می‌شود.

نقره‌کاری و مسگری: ظروف مسی و نقره‌کاری از جمله صنایع مهم استان فارس می‌باشد مسگری و نقره‌کاری شیراز شهره خاص و عام می‌باشد.

در استان فارس صنایع دیگری مانند تلکلی دوزی، گیوه‌دوزی، نمدمالی، خراطی، چرم‌سازی، سنگ‌تراشی و شیشه‌گری نیز رایج است.

صادرات استان فارس

⚡ بیشترین صادرات استان فارس، محصولات لبنی، رب گوجه‌فرنگی، عصاره و پودر شیرین، بیان، فرش و سایر کف‌پوش، اوره، خرما، سیمان، آرد گندم، کاشی و سرامیک، انجیر، بستنی و غیره است و بیش از ۵۰ کشور مقاصد صادراتی استان فارس هستند!

سنگ‌های زینتی، محصولات زراعی و باغی، صنایع سبک و سنگین پیشرفته، صنایع الکترونیک، صنایع شیمیایی، گیاهان دارویی، صنایع تبدیلی و صنایع‌دستی از جمله فرش دستباف قابلیت‌های صادراتی بالایی در استان دارند.

مهم‌ترین مقاصد صادراتی استان فارس عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، قطر، کویت، آلمان، هند، ترکیه، پاکستان و اندونزی است.

گمرکات استان فارس عبارت‌اند از گمرک شیراز (گمرک شیراز، گمرک فرودگاه شیراز، گمرک منطقه ویژه اقتصادی) ، فرودگاه لار و فرودگاه لامرد.

در گمرک شیراز و منطقه ویژه مجموعاً تمامی تشریفات گمرکی صادرات و واردات قطعی و موقت و ترانزیت، امور مسافری، کارنه تیر و امانات پستی به صورت تخصصی انجام می‌شود. فرودگاه لار فقط امور مسافری و صادرات قطعی کالا و فرودگاه لامرد فقط امور مسافری را انجام می‌دهد.

منطقه ویژه اقتصادی شیراز در جنوب غربی شهر و در ۹ کیلومتری فرودگاه بین‌المللی شیراز قرار گرفته است. در این منطقه می‌توان کالا را بدون محدودیت و با حداقل تشریفات صادر نمود و یا با انجام تشریفات، بر اساس مقررات صادرات و واردات کشور کالا به داخل وارد کرد.

⚡ استان فارس ۶۱ شهرک و ناحیه صنعتی دارد که ۱۴ عدد آن تخصصی است و از این تعداد ۳ شهرک تخصصی گلاب و عرقیات گیاهی میمند، سنگ شمال فارس و رب گوجه و شوریجات پایان‌یافته و ۲ شهرک صنعتی تخصصی و فرش دستباف و خرمای جنوب استان در دست اجرا است.

صادرات محصولات کشاورزی استان فارس:

⚡ با توجه به پتانسیل بالقوه و بالفعل استان فارس در تولید محصولات کشاورزی، برنامه ریزی مناسب در تولید و صادرات محصولات کشاورزی بسیار ضروری است.

شناسایی کالای مزیت دار استان و صادرات به سایر کشورها باعث گره گشایی و تسهیل اقتصاد استان خواهد شد و درآمدهای ارزی خوبی نصیب کشاورز، صنعتگر و فعال اقتصادی استان می‌کند.

صادرات محصولات کشاورزی استان فارس عمدتاً رب گوجه، سیب، محصولات سبزی و صیفی مثل گوجه، سیب‌زمینی، پیاز، محصولات باغی و انواع میوه‌ها، شیرین‌بیان، انجیر و محصولات خشکباری است.

صادرات انجیر استان فارس

⚡ انجیر محصول فانتزی و ارگانیک محلی و بومی استان فارس است. بیشتر باغ‌های انجیر ایران در استان فارس است. در این بین شهرستان استهبان نزدیک به نیمی از باغ‌های انجیر کشور را در خود جای داده که بر همین اساس قطب تولید انجیر لقب گرفته است. شهرستان استهبان، باکیفیت‌ترین و بی‌رقیب‌ترین انجیر جهان را عرضه می‌کند.

شهرستان نی‌ریز بعد از استهبان رتبه دوم تولید و سطح زیر کشت انجیر استان فارس را دارد. داراب و جهرم نیز شهرستان‌هایی هستند که کشت بالای انجیر را دارند.

قابلیت صادرات انجیر به کشورهای اروپای شرقی، حوزه خلیج‌فارس، هند، چین و حتی کشورهای اروپای غربی مانند آلمان بسیار بالاست. کمبود سرمایه‌گذاری مناسب و صنایع تبدیلی، باعث شده است بخشی از محصول توسط دلالان و بدون فرآوری یا بسته‌بندی مناسب از منطقه خارج شود.

 عدم بازاریابی مناسب صادرکنندگان هم موضوع دیگری که باعث می‌شود صادرات انجیر به صورت بسته‌های بزرگ ده کیلویی انجام شود، در حالی که بسیار از کشورهای هدف انجیر را به صورت بسته‌های گرمی با برند خودشان به مصرف کننده تحویل می‌دهند.

ثبت برند ملی و بین‌المللی انجیر استهبان و نی‌ریز و ارتقای بسته‌بندی و فراوری متناسب بازارهای جهانی در ارزش افزوده تأثیر زیادی دارد و نیاز است چند برند خوش‌نام و معتبر انجیر استان فارس ثبت و بازاریابی شود.

ثبت برند کار پیچیده و زمان بری نیست اما بازاریابی و تسهیل صادرات از طریق اینترنت و ابزارهای دیجیتال موضوع دیگری است که بعد از ثبت برند باید روی محصول انجام شود و می‌تواند در موفقت صادرات بی‌اندازه مفید و مؤثر باشد.

نادیده گرفتن این موضوع، جذب مشتریان بیشتر را تقریباً غیرممکن و در نتیجه، کسب‌وکار شما از رقبای منطقه‌ای و ملی عقب خواهد انداخت.

بازاریابی محتوا به همراه بهترین روش‌های تبلیغات اینترنتی در کشورهای هدف و اشتراک‌گذاری کالای صادراتی و مزایای محصول در شبکه‌های اجتماعی شما را به سرعت به اهدافتان نزدیک می‌کند.

ورود به بازارهای صادراتی برای هر بازرگان و باغ‌دار تولید انجیر و بخصوص با منابع خوبی که در استان فارس وجود دارد، امکان‌پذیر است به شرطی که اصول موفقیت در بازاریابی و صادرات انجیر رعایت شود.

⚡ ورود به بازارهای صادراتی برای هر بازرگان و مزرعه‌دار و تولید کننده انجیر و انجیر خشک و بخصوص با منابع خوبی که در استان فارس وجود دارد محیاست به شرطی که اصول موفقیت در بازاریابی و صادرات انجیر را رعایت کند.

صادرات شیرین بیان:

⚡ این گیاه بومی جنوب اروپا و آسیا است و به ” ریشه شیرین ” منسوب است و ریشه شیرینش بسیار شیرین‌تر از شکر است. شیرین‌بیان از پرمصرف‌ترین گیاهان سراسر جهان است و در حال حاضر در روسیه، اسپانیا، فرانسه، انگلستان، آلمان، خاورمیانه و آسیا رشد می‌کند.

شیرین‌بیان بیشتر به صورت دیم در نقاطی که بارندگی بالای ۳۰۰ میلی‌متر باشد پرورش می‌یابد. شیرین‌بیان بیشتر در عرصه‌های طبیعی رشد می‌کند و خود رو است و با توجه به خواص دارویی سالیانه صدها تن از این گیاه از مناطق رویش آن به صورت وحشی برداشت می‌شود.

 شیرین‌بیان در نقاط مختلف ایران به طور پراکنده یافت می‌شود. بیشترین کشت آن در فارس، کرمانشاه و کرمان بوده و از دیرباز ریشه آن در طب سنتی استفاده می‌شده است. بزرگ‌ترین مزرعه شیرین بیان کشور در شهرستان اقلید استان فارس قرار دارد.

سطح برداشت بالا و خشکسالی‌های اخیر باعث شده است مسئولان و عده‌ای از سرمایه‌گذاران مقداری از محصول را به صورت آبی کشت کنند تا نیاز کشور به شیرین‌بیان مرتفع شود. مصرف آب شیرین‌بیان یک‌سوم گندم و بهره اقتصادی چندین برابر دارد.

⚡ ساقه زیرزمینی و ریشه شیرین‌بیان مصرف دارویی دارد و می‌تواند در بهبود بیشتر بیماری‌ها از جمله مشکلات گوارشی، گرگرفتگی و فشار خون پایین مفید باشد. استفاده از برگ‌های خشک و خردشده‌ی گیاه شیرین بیان به صورت چای طرف‌داران زیادی پیدا کرده است.

روش معمول این است که کشاورز بعد از برداشت آن را در اختیار شرکت‌های فرآوری قرار می‌دهد و شرکت‌ها آنها را آسیاب می‌کنند و بعد از آسیاب در دستگاه‌های عصاره‌گیری، عصاره‌های محصول را استخراج می‌کنند. بعد از این مرحله، تغلیظ می‌شود و در نهایت محصول قابل مصرف به دست می‌آید. مشتقات ریشه شیرین‌بیان هم محصولاتی مثل پودر شیرین‌بیان، عصاره، مایع و گرانول شیرین‌بیان است.

کاربرد اصلی شیرین‌بیان، (در کشورهای غربی) شیرین کردن فراورده‌های غذایی است؛ چون پنجاه برابر قند شیرین‌تر است. عصاره شیرین بیان معمول‌ترین شکل آن است که به‌عنوان شیرین‌کننده در انواع آب‌نبات‌ها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود.

انواع مشتقات شیرین‌بیان قابلیت صادرات به کشورهای اروپایی چون آلمان، ایتالیا، انگلیس، هلند و دانمارک را دارد. آلمان از کشورهای متقاضی شیرین بیان است زیرا اختصاصاً روی خواص درمانی آن کار کرده است و در صنایع مختلف کاربرد زیادی دارد.

⚡ ورود به بازارهای صادراتی برای هر بازرگان و مزرعه‌دار گیاهان دارویی و بخصوص با منابع خوبی که در استان فارس وجود دارد، محیاست به شرطی که اصول موفقیت در بازاریابی و صادرات گیاهان دارویی را رعایت کند.

صنعت قالی و گلیم‌بافی استان فارس:

 ⚡ فرش هیچ جای دنیا به اندازه فرش دستباف ایرانی ارزشمند نیست به همین دلیل فرش دستباف ایرانی همیشه و در همه جای دنیا مشتریان خاص خود را دارد.

مشکلات تحریمی و بازاریابی ضعیف تاجر و سرمایه گذار باعث می‌شود خریدار فرش دست بافت ایرانی و بخصوص قالی اصیل استان فارس آن را در بازار نیابد و به سمت رقبا کشیده شود.

فرش استان فارس به دلیل ذهنی‌بافی و رنگ‌آمیزی طبیعی طرف‌داران و خریداران بسیاری دارد. فرش فارس زنده است اما با رقبای بین‌المللی هند، نپال، پاکستان و ترکیه رو به رو است. اگر فرش این کشورها در شرایط تحریم یکسان با ما قرار داشتند هرگز نمی‌توانستند برای ما رقیب باشند!

هم‌اکنون حدود ۸۰ درصد صادرات فرش دستباف استان فارس بین‌المللی و ۲۰ درصد در داخل مصرف می‌شود. فرش استان فارس در قالب قالی، گلیم و گبه به سایر کشورهای صادر می‌شود.

⚡ قشقایی‌ها به جرئت از مهم‌ترین تولید کنندگان بافته‌های نفیس و زیبای عشایری جنوب ایران‌اند. رنگ متداول مورد استفاده در فرش ایل قشقایی زرد طلایی، لاکی، سبز و آبی است.

ژاپنی‌ها علاقه زیادی به گبه دارند. گبه‌هایی که از نقش و نگارهای حیوانات و با نخ‌های طبیعی و کیفیت عالی بافته می‌شود. رنگ‌های استفاده شده در گبه فرش با ذائقه مصرف کننده ژاپنی همخوانی دارد. پرزهای بلند گبه فرش تأثیر زیادی بر نرمی آن دارد و این موضوع ژاپنی‌ها را جذب می‌کند.

در آلمان فرش ایران به عنوان سمبل شناخته می‌شود و مردم می‌گویند دوست داریم فرشی با برند فرش ایرانی داشته باشیم.

⚡ می‌توان با تولید فرش‌هایی با تراز و کلاس بالاتر خانواده‌های آلمانی را مجاب به خرید بیشتر فرش دستباف ایرانی کرد چراکه سلیقه آلمانی‌ها و نسل جوان در حال تغییر است و متقاضی فرش‌هایی است که از نظر رنگ‌آمیزی، جلوه‌ای زیباتر به دکوراسیون منازل و محل کار آنها بدهد.

سایر کشورهای اروپایی که پتانسیل صادراتی بالایی در صادرات فرش استان فارس دارند کشورهای اتریش و سوئیس است که می‌توان با بازاریابی صادراتی دیجیتال به این بازارها نفوذ کرد و فروش خوبی در این کشورها داشت.

 همچنین ظرفیت‌ها و قابلیت‌های زیادی در بازار چین برای فرش ایرانی وجود دارد. قشر ثروتمندی در چین شکل‌گرفته است که به دنبال خرید لوکس‌ترین کالاها هستند و فرش ایران می‌تواند به راحتی در بازار چین جای خودش را باز کند، باید تم‌ها، طرح‌ها و اسطوره‌های نقاشی این کشور شناسایی شوند تا در این راستا به تولید فرش بپردازیم.

آمریکا بزرگ‌ترین بازار فرش دستباف ایران است ولی به دلیل تحریم امکان صادرات مستقیم وجود ندارد و باید از کشورهای واسطه در صادرات فرش به آمریکا استفاده کرد.

⚡ استان فارس موقعیت جغرافیایی مناسبی با کشورهای حوزه خلیج‌فارس دارد، این کشورها پتانسیل بالایی در صادرات فرش استان فارس دارند. بخصوص امارات و عمان جزء خریداران خوب فرش استان فارس هستند. بیشتر سفارش‌ها از طرف این کشورها بر خلاف اروپا فرش‌هایی در ابعاد بزرگ با طرح و نقشه خاص است.

 رنگ فرش دستباف در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس رنگ‌های گرم و کشورهای اروپایی رنگ‌های ملایم شاد را می‌پسندند.

با بازاریابی سنتی نمی‌توان در جهان صنعتی و دیجیتال امروز رقابت کرد بنابراین توصیه مؤکد به صادرکننده فرش اصیل استان فارس این است که با ابزارهای جدید و تحقیقات بازار به صادرات کسب‌وکارشان رونق دهند.

ما از تکنیک‌های روز بازاریابی و تکنیک‌های روز فروش غافل شده‌ایم. سلیقه‌های مشتری را کشف نکردیم و خیلی اوقات همان طرح ۵۰ سال پیش را تکرار می کنیم!

ضمن اینکه همه مشتریان در بازار فرش برند نمی‌خرند و لازم است برای اقشار طبقه متوسط فرش‌های با کیفیت اما متناسب با توان خرید مشتری تولید و عرضه شوند.

⚡ امکان صادرات موفق برای هر تاجر و کارگاه فرش بافی بخصوص با منابع خوبی که در استان فارس وجود دارد محیاست به شرطی که اصول موفقیت و بازاریابی در صادرات فرش دستبافت را رعایت کند.

سنگ‌های تزئینی استان فارس

⚡ از مزیت‌های استان فارس معادن متنوع به ویژه سنگ‌های زینتی است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد. ایران به‌خاطر تنوع رنگ و گوناگونی سنگ در رده پنج کشور برتر تولیدکننده سنگ خام قرار دارد اما متأسفانه با این رتبه تولید سنگ خام در سنگ‌های فرآوری شده ضعیف عمل می‌کرده‌ایم و این کاستی‌ها موجب می‌شود تا از بازارهای رقابت جهانی دور بمانیم.

تبلیغ و ارائه اطلاعات در مورد انواع سنگ‌های خام، نیمه فرآوری و فرآوری شده، علی‌رغم تشکیل نمایشگاه‌های سالانه سنگ، هنوز رضایت‌بخش نیست و بهتر است برندسازی را در تجارت سنگ جدی‌تر بگیریم و بازارهای صادراتی را نسبت به گذشته توسعه دهیم! استفاده از روش‌های بازاریابی دیجیتال تنها راه باقی‌مانده معرفی سنگ‌های تزئینی به سایر کشورهاست.

کشورهای چین، هند، ایتالیا، عربستان سعودی، امارات، لبنان، لیبی، اندونزی، الجزایر، مصر، یونان و اردن بهترین بازار صادراتی سنگ تزئینی ساختمانی خام (فراوری نشده) هستند و کشورهای چین، ایتالیا، انگلیس، اسپانیا، لهستان، بلژیک، فرانسه، آلمان و سوئیس بهترین بازار سنگ‌های تزئینی فراوری شده ساختمانی‌اند.

⚡ ورود به بازارهای صادراتی برای هر بازرگان و کشاورز و بخصوص با منابع خوبی که در استان فارس وجود دارد، محیاست به شرطی که اصول موفقیت در بازاریابی و صادرات سنگ های قیمتی را رعایت کند.

چطور صادرکنندگان و تولیدکنندگان استان فارس از فرصت‌های پیش رو استفاده کنند؟

⚡ ظرفیت‌های صادراتی استان فارس از انواع عسل، خرما، گیاهان دارویی مثل شیرین عسل، سنگ‌های زینتی، صنایع‌دستی و خیلی کالاهای دیگر پتانسیل بسیاری زیادی برای استان ایجاد کرده‌اند!

اما تاکنون فقط بخشی از ظرفیت‌های صادراتی استان فارس استفاده شده است و همین صادرات موجود هم به‌صورت مؤثر و حرفه‌ای انجام نمی‌شود!

نه‌تنها صادرات استان فارس بلکه صادرات کل کشور می‌تواند بسیار بیشتر از حجم و ارزش فعلی باشد اما یکی از دلایل آن ضعف مهارت‌های صادراتی در بین صادرکنندگان است!

گواه آن این است که در بسیاری از محصولات ایرانی که هویت و اصالت آن مربوط به ایران‌زمین بوده است و در همه جای دنیا آن کالا را با نام ایران می‌شناختند اجازه داده‌ایم کشورهایی که اصالت و مزیتی برای آن کالا نداشته‌اند رقیب ما در بازار شوند و حتی در خیلی موارد بازار را به آنها واگذار کرده‌ایم!

برای موفقیت در صادرات بخصوص صادرات استان فارس نیاز به تقویت مهارت‌های صادراتی صادرکنندگان است. صادرکنندگان نه‌تنها باید مهارت‌های فنی را در خودشان تقویت کنند بلکه مهارت‌های ارتباطی هم نقش ویژه‌ای در موفقیت صادرکننده در دنیای تجارت امروز دارد!

تقویت مهارت‌های صادراتی باعث می‌شود در چشم خریدار مانند یک صادرکننده حرفه‌ای عمل کنیم، کمتر اشتباه کنیم و ارتباطات طولانی‌مدت با خریداران بین‌المللی ایجاد کنیم!