چه فرصت‌هایی برای رشد صادرات استان تهران وجود دارد؟

✍ در این بخش قصد داریم شما را با ظرفیت‌ها، فرصت‌های بی‌نظیر صادراتی، کشورهای هدف و افزایش صادرات استان تهران آشنا کنیم!

معرفی استان تهران

⚡ استان تهران در شمال فلات مرکزي ايران واقع شده است و  ۰٫۸۳ درصد کل مساحت ايران را شامل مي‌شود. این استان از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان قم، از جنوب‌غربی به استان مرکزی، از غرب به استان البرز و از شرق به استان سمنان محدود می‌شود. استان تهران دارای شانزده شهرستان است.

شهر تهران به عنوان مرکز استان تهران و پایتخت ایران پر جمعیت‌ترین شهر کشور است و از نظر مساحت شهرنشینی نه تنها در ایران بلکه جزو بزرگ‌ترین شهرهای دنیا است که از آن به عنوان ابر شهر یا “تهران بزرگ” یاد می‌شود.

شهر تهران بین رشته کوه‌های البرز و کویر مرکزی قرار گرفته است، این  موقعیت باعث شده است که آب و هوای شمال تهران، معتدل و کوهستانی و در نقاط کم‌ارتفاع نیمه‌خشک باشد.

تهران بزرگ‌ترین شهر فارسی‌زبان جهان است. اما اقوام مختلف از جمله فارس، ترک، شمالی، کرد، لر و سایر اقوام در این شهر در کنار هم زندگی کنند.

⚡ قرار گرفتن استان تهران در بهترین مسیر ارتباطی کشور، فعالیت‌های اقتصادی بین‌المللی و تجمع مراکز سیاسی، اقتصادی و اداری از عواملی است که سبب رشد بیش‌ازپیش واحدهای تولیدی این استان شده است.

بیش از ١٧ هزار واحد تولیدی در استان تهران وجود دارد که فقط در شهرک‌ها و نواحی صنعتی بیش از ۶ هزار واحد دارای پروانه بهره‌برداری‌اند.

طبق آمار رسمی، استان تهران در حوزه صنایع ۲۰ درصد و آمار غیررسمی ۳۰ درصد کارخانه‌های کشور را در خود جای داده است. همچنین ۴۰ درصد کارگران کارگاه‌های صنعتی کل کشور در استان تهران کار می‌کنند.

⚡ صنایع تهران شامل صنایع غذایی، داروسازی، خودروسازی، الکترونیک و تجهیزات الکتریکی، تسلیحات نظامی، منسوجات، سیمان و محصولات شیمیایی است. همچنین تهران، مرکز پیشرو فروش فرش و مبلمان ایران است.

در جنوب حومهٔ تهران هم یک پالایشگاه نفت به نام پالایشگاه نفت تهران وجود دارد. مقر اصلی شرکت ملی نفت ایران، دومین شرکت بزرگ نفتی جهان در تهران قرار دارد.

استان تهران از قطب‌های مهم کشاورزی کشور است و ۵۰ درصد گلخانه‌های کشور در این استان قرار دارد. تهران دارای دو فرودگاه بین‌المللی مهرآباد و امام خمینی  است که از پررفت‌وآمدترین فرودگاه‌ها ایران اند.

بندر خشک آپرین با بیش از ۷۰۰ هکتار زمین در اسلام‌شهر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مراکز لجستیک کشور و با فعالیت پایانه‌های حمل‌ونقل ترکیبی موجب تسهیل ترخیص کالاهای وارداتی و لجستیک صادراتی خواهد بود.

وضعیت صادرات استان تهران

⚡ حجم صادرات استان تهران بین ۳۵ تا ۴۰ درصد صادراتی کل کشور است که البته بخشی از حجم صادرات استان مربوط به کالاهای تولیدی سایر استانهاست.

کالاهای صادراتی در گمرکات غرب و گمرک تهران ارزیابی و پلمب شده و پس از آن روانه مبادی خروجی می‌شوند. گمرکات مرزی نیز غالباً گمرکاتی هستند که کالاهای پلمب شده از آنجا تبادل و به خارج از کشور ارسال می‌شوند.

کشورهای چین، ترکیه، روسیه، پاکستان، ارمنستان و آلمان جزء شش بازار نخست صادراتی ایران‌اند. بخش‌های صنعت، کشاورزی، فرش و صنایع‌دستی صادراتی گمرک‌های استان تهران را داشته‌اند.

 از مجموع ۳۷ هزار کارت بازرگانی صادر شده کشور، حدود ۱۷ هزار کارت بازرگانی متعلق به استان تهران است که از این تعداد ۳ هزار صادرکننده در تهران وجود دارد که ۱۹۰۰ نفر تولیدکننده و صادرکننده‌اند و مابقی یعنی ۱۱۰۰ نفر بازرگان‌اند که عمدتاً صادرات محصولات تولیدکنندگان را به عهده دارند.

نیمی از صادرات کشور مربوط به صنایع کوچک و متوسط است و نسبت به صنایع بزرگ کارت بازرگانی بیشتری در اختیار دارند.

 صادرات فرش دستبافت تهران

⚡ وضع اجتماعی و شرایط اقلیمی تهران به‌گونه‌ای نیست که از مراکز مهم فرش‌بافی کشور باشد، اما این شهر در توزیع و صادرات فرش کشور نقش مهمی دارد و کلیدی‌ترین مرکز دادوستد فرش ایران است. در صادرات هم ۸۵ درصد فرش کشور از گمرکات استان تهران صادر می‌شود.

بیش از ۴۵ هزار بافنده در سطح استان اشتغال مستقیم دارند که سالانه حدود ۱۶۰ هزار مترمربع انواع فرش در تهران و شهرستان‌های ورامین، فیروزکوه، ری، اسلام‌شهر، ملارد و بهارستان تولید می‌شود.

شرکت‌های خصوصی در برخی کارگاه‌ها تشکیلات خود را در حومه شهر و مراکزی همچون اسلام‌شهر، کرج، ورامین و علی‌شاه دایر کرده‌اند و کارگران ماهر را از نقاطی همچون آذربایجان، خراسان، کرمان، اصفهان و کردستان به کار گماشته‌اند.

قالی‌های تهران عمدتاً در زمینه روشن و با بهره‌گیری از نقوش قدیمی و یا اشکال جدید در طرح‌های لچک و ترنجی، درختی حیوان دار، درختی ساده، هندسی خاتم شیراز، بازوبندی و هراتی با حاشیه سماوری و … بافته می‌شوند.

طرح‌های پیچک‌دار مشبک در تکرارهای متوالی هم در تهران رایج است، همچنین از طرح‌های رایج دیگر می‌توان به فرش‌های تصویری اشاره کرد.

⚡ فرش‌های دستباف تجاری، فرش درشت‌باف، فرش‌های ظریف و کرک، تابلوفرش، گبه و فرش تمام ابریشم از مهم‌ترین ارقام فرش‌های صادراتی ایرانی‌اند.

با توجه به قدمت این هنر در ایران و بازارهای خوبی که در دنیا برای فرش ایرانی وجود دارد متأسفانه درصد کمی از فرش ایران به جهان صادر می‌شود و ظرفیت‌های زیادی مغفول مانده است که باید به آن توجه شود.

بافندگان و صادرکنندگان باید از مهاجرپذیر بودن استان استفاده کنند و با برپایی دارهای قالی و جذب هنرمندان مردان و زنانی که به هر دلیلی مجبور به ترک شهر و دیار خود شده‌اند، استفاده شود تا این هنر در پایتخت جان بگیرد.

به علت مهاجرت و اسکان تعدادی از قالی‌بافان شهرستانی، طبعاً همه نوع بافت و طرحی در بین فرش‌های تهران به چشم می‌خورد. با این تنوع تهران می‌تواند محل تقابل و تعامل هنرمندان فرش ایرانی باشد تا با سبک و طرح‌های هم آشنا شوند و با خلاقیت، باعث خلق طرح، نقش و سبک‌های جدید فرش ایرانی شوند!

فرش ایرانی در دنیا برند است و هنر فرش دستی را با نام ایرانی می‌شناسند اما متأسفانه غفلت صادرکنندگان در بازاریابی و عوامل دیگر باعث شده است هر سال حضور فرش ایرانی در بازارهای بین‌المللی کم‌رنگ‌تر شود و بر عکس‌های کشورهای رقیب مثل پاکستان، هند، ترکیه و نپال از این فرصت استفاده کرده و فرش‌های تولید خودشان را با نام برند ایرانی در بازارها عرضه کنند.

امروز خریداران عمده‌ای هستند که به دنبال تاجر و صادرکنندگان فرش ایرانی هستند اما باتوجه‌به خلأ و حضور کم‌رنگ صادرکنندگان ایرانی و البته برخی محدودیت‌ها به‌ناچار با صادرکنندگان کشورهای رقیب برخورد می‌کنند و فرش را از آنها تأمین می‌کنند.

بازار فرش ایرانی را عمدتاً دو گروه تشکیل می‌دهند گروهی بازارهایی هستند که از قدیم‌الایام مشتری فرش ایرانی بوده‌اند و به‌خوبی اصالت فرش ایرانی را می‌شناسند مثل کشور ژاپن، آلمان، امریکا، فرانسه، انگلیس، چین، آفریقای جنوبی و برخی کشورهای عربی.

⚡ کار بازاریابی در این کشورها راحت‌تر است چون هویت فرش ایرانی به‌خوبی شناخته شده است و البته فرشی که باید به این بازارها عرضه شوند می‌بایست درجه یک، مرغوب و نفیس باشد و گرنه خطر ازدست‌دادن اعتبار هنر ایرانی بیش‌ازپیش اتفاق می‌افتد.

امروزه ابزارهای دیجیتال به مدد بازرگانان و تولیدکنندگان آمده است تا بیش‌ازپیش به توسعه و معرفی بهتر محصول و ایجاد ارتباط با خریداران عمده کشورهای هدف منجر شود.

استفاده اصولی و حرفه‌ای از ابزارهای بازاریابی دیجیتال، استفاده از روش‌های مدرن تحقیق و سنجش بازار و تناسب کالا با سلایق و فرهنگ کشورها تأثیر زیادی در حس اعتماد طرف مقابل و ترغیب به ایجاد ارتباط خواهد داشت.

گروه دوم بازارهای فرش ایران بازارهایی هستند که به‌ اندازه کشورهای اول آگاهی کافی از اصالت و کیفیت فرش ایرانی ندارند یا قیمت برای آنها موضوع مهم‌تری از کیفیت و اصالت محصول است.

تولید برای این بازارها احتمالاً نیاز به شخصی‌سازی و سفارشی‌سازی بیشتری است تا بتوان با یک کیفیت مورد قبول قیمت مناسب را عرضه کرد.

⚡ هر چند در سال‌های اخیر افت صادرات و تولید فرش ایرانی را داشته‌ایم! اما بخشی از این افت صادرات به عدم شناخت بازارهای فرش و بازاریابی بین‌المللی برمی‌گردد.

برخی کشورها از خریداران قدیمی فرش ایران بوده و هستند (ژاپن – آمریکا – آلمان) اما در کنار این بازارها، بازارهای جدیدی مثل چین هم شکل گرفته است که بزرگ‌ترین خریدار کالای لوکس، اصیل و گران‌قیمت در جهان است!

در چین تنها ۵۰۰ میلیون نفر خریدار با قدرت اقتصادی متوسط به بالا شکل‌گرفته‌اند و حدود ۱۰ میلیون نفر آنها فوق ثروتمند اند که برای اولین‌بار تعداد ثروتمندان چین از آمریکا پیشی گرفته است! این جمعیت و ۵۰۰ میلیونی و ۱۰ میلیونی می‌توانند بازار هدف بسیار خوبی برای انواع فرش‌های دستبافت اصیل ایرانی باشند!

⚡ امکان صادرات موفق برای هر تاجر و کارگاه فرش بافی بخصوص با منابع خوبی که در استان تهران وجود دارد محیاست به شرطی که اصول موفقیت در بازاریابی و صادرات فرش دستبافت را رعایت کند.

داروسازی و صادرات داروی استان تهران

 ⚡ ایران با سابقه بیش از ۸۰ سال در صنعت دارو، کشوری تولیدکننده محسوب می‌شود و در حال حاضر جزو ۱۰ کشور داروساز دنیاست و برخی معتقدند کشورمان، قدرت نوظهور صنعت داروسازی جهان است.

با توجه به اینکه عملکرد خوبی در تأمین بخش زیادی از داروی داخلی داشته‌ایم اما انتظارات برای حضور در بازارهای صادراتی بیش از اینهاست و راه توسعه صنعت دارویی کشور گذر از بازارهای داخلی و حرکت به سمت بازارهای صادراتی بخصوص بازارهای پربازده است.

داروسازی دومین صنعت بزرگ صادرات و واردات جهانی است. مؤسسه تحقیقاتی IBIS World برآورد کرده که ارزش صادراتی این صنعت در سال ۲۰۲۱ به ۵۵۵ میلیارد دلار برسد.

⚡ صنایع داروسازی در سال‌های اخیر به دلیل افزایش مصرف دارو از سوی جمعیت کهن‌سال کشورهای توسعه‌یافته و طبقه متوسط جهان رونق یافته است. در پی گسترش طبقه متوسط جهانی و دسترسی بیشتر به محصولات دارویی و صرف هزینه بیشتر برای دارو، این صنعت با فرصت‌های بی‌شماری روبه‌روست.

شرکت‌های داروسازی ایران و بخصوص استان تهران علی‌رغم مشکلات عدیده باید از توسعه و تشکیل بازارهای جدیدی پیش روی استفاده کنند و سهم خودشان را از این بازار جذاب بگیرند.

اینترنت و ابزارهای دیجیتال به بازاریابی و تبلیغات بین‌المللی بخصوص در صنعت دارو کمک زیادی خواهد کرد و ورود به بازارهای بین‌المللی را تسهیل می‌کند. استفاده هوشمندانه از این ابزارها هزینه‌های بازاریابی و صادرات را کاهش می‌دهد و شرکت‌هایی که از این ابزارها در بازاریابی بین‌المللی استفاده خواهند کرد خواهند توانست از این بازار پیش رو سهم بگیرند.

هرچقدر هم محصول باکیفیت و مرغوب تولید شود تا زمانی که محصول معرفی نشود و در معرض دید خریداران عمده دست‌اول قرار نگیریم موفقیت چندانی در صادرات نخواهیم داشت.

⚡ توصیه می‌شود اگر محصولتان به اندازه کافی برای حضور در کشورهای همسایه یا سایر کشورها مناسب است صادرات را شروع کنید یا اگر در حال صادرات هستید برای رسیدن به بهره وری بیشتر از مشاورانی که تجربیات خوبی در زمینه های مختلف صادرات دارند استفاده کنید!

چطور صادرکنندگان و تولیدکنندگان استان تهران فرصت‌های پیش رو استفاده کنند؟

⚡ تجارت خارجی ایران سال‌های بر پایه واردات شکل گرفته است و شاید تجار و بازرگانان زیادی داریم که مهارت‌ها و تجربیات بسیار خوبی در واردات داشته باشند!

اما تجار ما هرگز صادرکننده‌های خوبی نبوده‌اند و گواه آن این است که کشورهایی با پتانسیل‌های صادراتی به‌مراتب کمتر و باوجوداینکه در آن کالا مزیت رقابتی نداشته‌اند بهتر از تجار ایرانی در بازار کار کنند و بازار را از آن خود کرده‌اند!

بخش زیادی از فرصت‌سوزی و ناکامی‌های صادرات به ضعف مهارت‌های صادراتی بر می‌گردد. برای رفع چنین ضعف‌هایی باید به تقویت مهارت‌های ارتباطی و مهارت‌های فنی پرداخته شود تا دقیقاً مثل یک تاجر کلاس جهانی رفتار کنیم!

موضوع دوم، استفاده از مشاورین در ورود به بازارهای صادراتی است! فرهنگی که متأسفانه در بین صادرکنندگان ایرانی کمتر دیده می‌شود و می‌خواهند همه چیز را خودشان تجربه کنند!

اما متأسفانه خیلی اوقات این تجربیات برای صادرکنندگان و تولیدکنندگان حتی برای عده‌ای که مدتی در آن بازار حضور داشته‌اند و فکر می‌کنند از تمام زوایای بازار اطلاع دارند، گران تمام می‌شود و باعث شده است شرکت‌ها و اشخاص هزینه‌های زیادی را صرف دوباره‌کاری‌ها، خراب‌شدن محصول، هزینه‌های انبارداری، هزینه‌های حمل‌ونقل و غیره کنند!

⚡ بنابراین تقویت مهارت‌های صادراتی و استفاده از مشاوران در ورود به بازارهای صادراتی مانند دو بال شانس موفقیت و سودآوری صادرکنندگان را تا حد زیادی تضمین می‌کند!