صادرات استان سمنان، فرصت ها و کشورهای هدف مشاوره
چه فرصت‌هایی برای رشد صادرات استان سمنان وجود دارد؟
✍ در این بخش قصد داریم شما را با ظرفیت‌ها، فرصت‌های بی‌نظیر صادراتی، کشورهای هدف و افزایش صادرات استان سمنان آشنا کنیم!
آنچه در این نوشته میخوانید:
معرفی استان سمنان
استان سمنان از شرق با استان خراسان رضوی از غرب با استان‌های تهران و قم از جنوب با استان‌های یزد و اصفهان از شمال با استان‌های گلستان و مازندران و از شمال شرق با استان خراسان شمالی همسایه است.
⚡ شهر سمنان مرکز استان سمنان در فاصلهٔ ۲۱۶ کیلومتری پایتخت قرار گرفته است و دومین شهر پرجمعیت استان است. شاهرود پرجمعیت‌ترین شهر استان سمنان است.
سرزمینی که امروز از آن با نام استان سمنان یاد می‌شود، به دلایل جغرافیایی مانند قرار گرفتن در دامنه‌های جنوبی البرز، شرایط نسبتاً مساعد کشاورزی و دامداری در کوهپایه‌ها و موقعیت ارتباطی شرق و غرب ایران، همواره موردتوجه بوده است.
جغرافیای استان سمنان به سه قسمت کوهستانی، کوهپایه‌ای و نواحی پست دشت کویر تقسیم می‌شود. قسمت کوهستانی همان ادامه رشته‌کوه‌های البرز است که همچون دیواره‌ای عظیم بخش جنوبی و مرکزی استان را از استان‌های شمالی (مازندران و گلستان) جدا می‌کند.
نواحی کوهپایه‌ای استان، دامنه‌های جبهه جنوبی البرز است که به دلیل وجود آب‌های زیرزمینی و خاک‌های رسوبی کشاورزی نسبتاً مناسب دارد و تراکم جمعیت هم در این بخش بیشتر است.
نواحی پست کویری در پایین‌ترین حد استان قرار دارند و به دلیل شرایط نامساعد طبیعی، کمبود آب و خاک مناسب، تقریباً خالی از سکنه است.
⚡ پتانسیل استان سمنان در معادن، صنایع بزرگ خودروسازی، گردشگری، صنایع‌دستی و برخی محصولات کشاورزی مثل پسته در سطح بالایی قرار دارد.
استان سمنان به علت داشتن مراتع وضعیت دامداری نسبتاً خوبی دارد و از قطب‌های دامپروری کشور به حساب می‌آید.
سفالگری جزء صنایعی است که در سمنان قدمت طولانی دارد. چاپ قلمکار، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی و نمد از دیگر صنایع‌دستی استان سمنان هستند.
صنعت با اختلاف بسیار زیاد مهمترین مزیت اقتصادی غرب استان سمنان است تا جایی که بسیاری از کارخانه‌ها و صنایع تولیدی غرب استان حتی در کشور یگانه هستند مانند اتوبوس‌سازی اسکانیا عقاب، فرو سیلیس، بزرگ‌ترین کارخانه‌های داروی دامی کشور در گرمسار و همچنین شرکت‌های قطعه‌سازی زیادی در این استان مشغول فعالیت هستند.
⚡ سمنان در قطعه‌سازی و خودروسازی از قطب‌های صنعتی کشور است. قطعه‌سازی‌های متعدد در کنار مینی‌بوس سازی، اتوبوس‌سازی، موتورسیکلت، قطعات یدکی و … سبب شده نام سمنان به عنوان یک برند صنعتی مطرح باشد.
در استان سمنان ۱۱ شهرک صنعتی و ۱۵ ناحیه صنعتی و یک منطقه ویژه وجود دارد که به‌جز شهرک صنعتی شاهرود، میامی و دامغان مابقی در غرب استان سمنان قرار گرفته‌اند که نشان می‌دهد صنعت استان سمنان چه جغرافیایی دارد. سمنان، گرمسار، ایوان کی و آرادان جزء شهرهای بیشتر صنعتی استان سمنان هستند.
۹۰ درصد صنایع استان سمنان صنایع کوچک، ۶ درصد صنایع متوسط و بقیه صنایع بزرگ استان را تشکیل می‌دهند.
صادرات استان سمنان:
⚡ مهمترین اقلام صادراتی استان سمنان، مواد غذایی، محصولات باغی، فروسیلیس، سیمان، کاشی و سرامیک، ظروف پلاستیک یکبار مصرف، لوازم‌خانگی، پودر یا مایع لباسشویی، لوازم‌یدکی، شیرینی، شکلات، کابل، کربنات دی سدیم، سرب، لوله و پروفیل، سود سوزآور، کولر آبی، کرک و پشم حلاجی‌اند.
دو محصول ارزشمند گچ سمنان و پسته دامغان در سازمان جهانی مالکیت فکری مطابق با کنوانسیون لیسبون ثبت جهانی شده است.
کالاهای این استان به ۴۶ کشور جهان مانند عراق، ترکیه، هند، ایتالیا، ارمنستان، گرجستان، هنگ‌کنگ، ازبکستان، ترکمنستان، افغانستان، امارات متحده عربی و اندونزی و غیره صادر می‌شود.
صادرات محصولات کشاورزی:
⚡ حدود ۳۵ درصد محصولات باغی استان سمنان مربوط به پسته است اما در کشور سمنان را با محصولات انگور، انار و زردآلو هم می‌شناسند. استان سمنان چهارمین تولیدکننده پسته کشور و رتبه نخست تولید در واحد سطح را دارد. سمنان جزو سه استان برتر کشور در تولید انار است.
استعداد آب‌وخاک و شرایط اقلیمی مناسب برخی مناطق استان سمنان مانند ایوانکی، گرمسار، درجزین، سرخه و بخش محلات سمنان برای کشت و پرورش انار و کیفیت بالای محصول تولیدی این مناطق کاملاً شناخته شده است.
فرصت‌های سرمایه گذاری بخش کشاورزی استان عمدتاً در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی و زنجیره‌های تولید و ارزش، فراوری و صادرات پسته، فراوری صادرات گیاهان دارویی، فرآوری شیر، فرآوری و تهیه غذاهای آماده از گوشت مرغ، فرآوری و خشک کردن انواع میوه است.
پسته دامغان:
⚡ پسته محصولی سازگار با اقلیم سمنان بوده و استان ظرفیت عالی در توسعه کشت این محصول را دارد. استان سمنان ۲۳ هزار هکتار باغ پسته دارد که ۱۷ هزار هکتار (حدود ٨۰ درصد پسته تولیدی استان سمنان) آن در شهرستان دامغان است. پسته دامغان از مرغوب‌ترین پسته‌های دنیا است و در جشنواره بین‌المللی جز محصولات برگزیده صادراتی به شمار می‌رود.
در این منطقه بیش از ده نوع پسته عباس علی، شاه‌پسند، خانی، خنجری، گوهری، کله‌قوچی، اکبری و… کشت می‌شود. برگزیده‌ترین ارقام پسته فندقی، کله‌قوچی و اکبری است.
پسته دامغان ظرفیت خوبی در افزایش صادرات استان دارد و از محصولاتی است که می‌تواند به رونق صادرات استان کمک کند، متأسفانه در دهه اخیر بیشتر تمرکز کشاورزی استان به تأمین آب و تولید خلاصه شده و هیچ تلاشی در یافتن بازارهای جدید صادراتی نشده است و هم اکنون مشکلات پسته دامغان مانند سایر محصولات صادراتی استان، نبود بازار مناسب و مداوم است. اخیراً گرانی پسته در بازارهای ملی و بین‌المللی می‌تواند محرک خوبی در کشت بهینه، فرآوری و صادرات این محصول باشد.
متأسفانه به علت فرهنگ خام‌فروشی، نبود امکانات و دستگاه‌های بسته‌بندی مناسب، یا کم‌کاری‌های صورت گرفته در بازاریابی فرامرزی باعث شده است عده‌ای این محصول را به قیمت ارزان و فله خریداری کنند و پس از بسته‌بندی مناسب با چند برابر قیمت به بازارهای اروپایی عرضه کنند.
⚡ از طرفی بازار امروز جهان به دنبال خرید محصول ارگانیک و سالم است و باید تولید محصول سالم بدون سم و حداقل کودهای شیمیایی را به کشاورزان آموزش داد و موضوع مهم دیگر کنترل آفلاتوکسین پسته است که مسئله مهمی در صادرات پسته است.
کشاورز و باغدار سمنانی با آموزش و رعایت اصول ساده می‌تواند محصول باکیفیت و درخور هر بازار صادراتی را تولید کند.
تولید کننده یا تاجر پسته دامغان می‌تواند با کمک برندسازی و بازاریابی حرفه ای در کشورهای متقاضی برند پسته دامغان را احیا کند و به فروش بالایی دست پیدا کند. در حال حاضر پتانسیل سودآوری ارزی صادرات پسته دامغان، رقم قابل‌توجهی است و توان افزایش سه برابری آن وجود دارد.
⚡ ورود به بازارهای صادراتی برای هر بازرگان، باغدار و واحدهای فرآوری و بسته‌بندی پسته بخصوص با منابع خوبی که در استان سمنان و بخصوص شهر دامغان وجود دارد، امکان‌پذیر است به شرطی که اصول موفقیت در بازاریابی و صادرات پسته رعایت شود.
انار استان سمنان:
⚡ سمنان جزو سه استان برتر کشور در تولید انار و رکورددار عملکرد محصول در واحد سطح است. کاشت درخت انار متناسب با شرایط آب‌وهوایی استان سمنان است، زیرا این درخت تنش‌های آبی و خاکی را به خوبی تحمل می‌کند و از طرفی استفاده به‌موقع از انواع کودهای شیمیایی ازته، فسفاته و پتاسه و استعداد آب و خاک و شرایط اقلیمی مناسب موجب عملکرد مناسب این محصول در استان شده است.
میانگین برداشت از هر هکتار باغ‌های استان بین ۲۲- ۱۵ تن است و این رقم در برخی باغ‌های نمونه به بیش از ۶۰ تن در هکتار هم می‌رسد.
بیشترین سطح زیر کشت انار مربوط به منطقه ایوانکی شهرستان گرمسار و بعد از آن سمنان است، اما در همه شهرستان‌های استان به جز شاهرود باغ‌های انار وجود دارد. محصول انار به‌ویژه مناطق سمنان و سرخه، ایوانکی، درجزین و مهدی‌شهر از کیفیت بیشتری برخوردار است.
محصولات سالم و ممتاز صادراتی در قالب رقم‌هایی همچون انار پوست قرمز و پوست سفید درجرین و سمنان، انار محمودآباد، انارگلو باریک ایوانکی، ساوه و واندرفول از ویژگی‌های انار استان سمنان است.
برای توسعه صادرات انار نیاز به اصلاح باغات انار و توسعه ارقام یک‌دست، ایجاد صنایع سورتینگ و بسته‌بندی که باعث می‌شود شرایط بهتری برای صادرات این محصول فراهم شو، نیاز است.
⚡ صادرات محصول انار به کشورهای اروپایی مانند روسیه، سوئد، نروژ و آلمان انجام می‌شود. انار ایران در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیز طرف‌داران زیادی دارد.
صادرات انار به اروپا:
⚡ اروپا واردکننده انار، با حجم خالص نزدیک به ۵۰،۰۰۰ تن در سال است!
شرایط آب و هوایی کشورهای شمال اروپا برای تولید انار مناسب نیست. این کشورها به واردات انار از جنوب اروپا و بیشتر به کشورهای تولید کننده خارج از اروپا متکی‌اند.
مقصد بخش عمده انارهای صادراتی به آلمان ختم می‌شود. دومین بازار مقصد روبه‌رشد اروپا ایتالیا و پس از آن فرانسه و انگلستان است.
کشورهای صادرکننده انار به آلمان بیشتر ترکیه و اسپانیا است. اما با توجه به ظرفیت‌های خوبی که در کشورمان وجود دارد، با بهبود کیفیت امکان صادرات انار به کشورهایی مثل آلمان فراهم است.
در رسانه‌های اروپایی، انار به عنوان “سوپر میوه” شناخته می‌شود. اروپائی‌ها به دلیل اهمیت به رژیم غذایی سالم، به شاخص‌هایی مانند اسید پونیکیک (روغن دانه) ، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های انار اهمیت زیادی می‌دهند.
توجه به خواست مصرف‌کننده اروپایی و استقبال از میوه‌های سالم و استثنائی مثل انار، مانور دادن روی مزایای سلامتی از عوامل اصلی موفقیت تجارت انار در اروپاست.
⚡ در سال‌های گذشته، انار در اروپا از آب‌میوه‌های محبوب و همچنین در تهیه مربا، سالاد و دسر تبدیل شده است. همچنین روغن هسته انار به‌عنوان مکمل غذایی در اروپا با تبلیغ به فروش خوبی دست پیدا خواهید کرد.
همان اندازه که ظاهر میوه مثل رنگ پوست انار (شفافیت و قرمز عمیق) برای مصرف‌کنندگان جذاب است طعم و مزه انار نیز برای مصرف‌کنندگان اروپایی اهمیت زیادی دارد.
کشورهای اروپای جنوبی مانند اسپانیا همیشه روی شیرینی انار تمرکز داشته‌اند. اما مصرف‌کنندگان شمال اروپا اغلب طعم نیمه ترش را ترجیح می‌دهند.
در صادرات انار به اروپا، انارها باید به‌گونه‌ای بسته‌بندی شوند که محافظت مناسبی از محصول داشته باشند. مواد به‌کاررفته بسته تمیز و باکیفیت باشند تا از ایجاد آسیب خارجی یا داخلی به محصول جلوگیری شود و از مواد غیرسمی در چاپ استفاده نشده باشد.
اغلب اروپایی‌ها محصولات غذایی که با روش‌های طبیعی تولید و فرآوری می‌شوند ترجیح می‌دهند. گواهی ارگانیک الزام اصلی در صادرات انار نیست، اما ازآنجاکه مصرف‌کننده انار را یک میوه فوق‌العاده می‌داند، برچسب ارگانیک کمک زیادی به فروش و بازاریابی بهتر محصول می‌کند.
بیشترین فرصت برای میوه‌های ارگانیک در شمال اروپا، به ویژه کشورهای آلمانی‌زبان و اسکاندیناوی خواهد بود.
⚡ ورود به بازارهای صادراتی برای هر باغدار و صادرکننده انار و بخصوص با منابع خوبی که در استان سمنان وجود دارد محیاست به شرطی که اصول موفقیت در صادرات و بازاریابی انار و فرآورده های آن را رعایت کنند.
صادرات محصولات ساختمانی استان:
⚡ ایران جزو پنج کشور نخست تولیدکننده کاشی و سرامیک جهان است و استان سمنان با تأمین حدود ۲۰ درصد از نیاز کاشی کف و دیوار داخلی، رتبه پنجم کشور در تولید و رتبه هفتم صادرات این محصول در کشور را به خود اختصاص داده است.
در سال‌های اخیر با ممنوعیت واردات کاشی و سرامیک از چین و سایر کشورها و ارتقای کیفی محصولات داخلی، تولیدکنندگان کاشی و سرامیک نفوذ بیشتری به بازارهای بین‌المللی داشته‌اند.
در حال حاضر تعداد زیادی کارخانه کاشی و سرامیک در ایران وجود دارد که با ظرفیت بسیار پایینی در حال فعالیت هستند و کار بازاریابی زیادی حتی روی کشورهای منطقه انجام نداده‌اند. البته کاشی ایران با محصولات شرکت‌های ایتالیایی و اسپانیایی از لحاظ کیفیت قابل‌رقابت نیست اما قطعاً در قیمت تمام شده با این کشورها رقابت می‌کنند.
کشورهای زیادی وجود دارند که ترجیح می‌دهند تا از کشورهای تراز اول به دلیل قیمت بالا خرید نداشته باشند و در بازار به دنبال کاشی و سرامیک سایر کشورها باشند. تولیدکنندگان کشور ما بخصوص تولیدکنندگان کاشی و سرامیک استان سمنان که در کیفیت جزء تولیدکنندگان پیشرو اند می‌توانند با بازاریابی صحیح و هوشمندانه بخصوص بازاریابی دیجیتال روی کشورهای هدف، محصول خود را به جهان معرفی کنند و در معرض دید بازرگانان سایر کشورها بگذارند!
کاشی و سرامیک از جمله محصولاتی است که به دلیل ماهیت طرح و نقش و مسائل زیباشناسی و حتی دخیل شدن مسائل فرهنگی در طرح و نقش کاشی‌ها، قابلیت نوآوری زیادی در اشکال و طرح‌ها دارد و از طرفی فضای دیجیتال فضای مانور فوق‌العاده‌ای در بازاریابی چنین محصولاتی در اختیار بازرگان و صنعتگر ایرانی قرار می‌دهد؛ بنابراین با کمی تلاش در حوزه دیجیتال قطعاً شرکت‌های تولید کاشی و سرامیک بخصوص شرکت‌های تولیدی استان سمنان خواهند توانست بازارهای جدید را فتح کرده و یا به توسعه بازارهای فعلی بپردازند.
⚡ ورود به بازارهای صادراتی برای هر بازرگان و تولیدکننده کاشی و سرامیک و بخصوص با صنایع خوبی که در استان سمنان وجود دارد محیاست به شرطی که اصول موفقیت در صادرات و بازاریابی کاشی و سرامیک را رعایت کنند.
کشورهای سوریه، روسیه، عراق، امارات و کشورهای اروپایی مثل یونان و حتی آلمان ظرفیت بسیار خوبی در پذیرش کاشی استان دارند.
صادرات گچ استان سمنان:
⚡ استان پهناور سمنان به عنوان پایتخت گچ ایران؛ حدود ۴۰ درصد نیاز گچ کشور را تأمین می‌کند و از این لحاظ رتبه نخست کشور را دارد. گچ استان سمنان کیفیت بسیار مناسبی دارد و در سطح کشور شناخته شده است!
گچ یک سرمایه و ثروت ملی است و متأسفانه مجوزهای بهره برداری بسیار بیشتر از نیاز داخلی کشور است. تنها در استان سمنان حدود ۸۰ معدن سنگ گچ فعالیت می‌کنند که بیشتر آن در شهرستان سرخه با ۵۶ معدن است و سالیانه نزدیک به ۵ میلیون تن محصول از این معادن استخراج می‌شود.
واحدهای تولید گچ استان با کسادی بازار ساخت و ساز داخل مواجه‌اند و تازه با رونق گرفتن بازار داخل، این رونق گرفتن‌ها معمولاً یا به صورت مقطعی است یا به دلیل رقابت زیاد سود قابل توجهی نصیب معدن کار و کارخانجات استان نخواهد شد.
به هر حال واحدهای تولیدی استان باید به صادرات نگاه ویژه‌ای داشته باشند تا بتوانند علاوه بر پاسخ به هزینه‌های جاری از درآمد ارزی خوبی نیز برخورد باشند.
⚡ گچ سمنان بیشتر به کشورهای افغانستان، عراق، هند و ترکیه صادر می‌شود. کشور ترکیه با استفاده از فن آوری های نوین و فرآوری گچ آن را به محصولات ارزشمندی تبدیل می‌کند و در بازارهای جهانی با برند خود به فروش می‌رساند.
سنگ گچ سمنان با فرایند ساده تبدیل به گچ ساختمانی می‌شود، بنابراین تولید گچ ساختمان فرآوری پیچیده ندارد و از طرفی کاربرد سنتی آن مانند آنچه ما در ایران برای مصرف گچ ساختمانی می‌شناسیم در بسیاری کشورها در حال منسوخ شدن است.
فرآوری گچ این روزها در پنل‌های ساختمانی به صورت مدرن استفاده می‌شود و می‌شود گچ را جایگزین برخی مصالح ساختمانی کرد، فرآورده‌های نوین گچی نظیر پنل گچی، دیوار گچی، دیوار گچی ضد آتش، دیوار گچی ضد آب، فیبر نوری گچی و نانو گچ و خیلی کاربردهای دیگر دارد.
گچ علاوه بر کاربرد در مصالح ساختمانی در صنایع دیگر استفاده‌های زیادی دارد که شرکت‌ها باید به سمت فن آوری های جدید بروند.
- سنگ گچ با توجه به خلوص آن می‌تواند در صنایع متنوع کاربرد داشته باشد.
- صنایع ساختمان: حداقل خلوص ۷۰ درصد
- صنعت سیمان: حداقل خلوص ۷۰ تا ۷۵ درصد
- صنایع پزشکی: حداقل خلوص ۹۶ درصد
- صنایع قالب‌سازی: حداقل خلوص ۹۶ درصد
- تهیه سولفات آلومینیوم: حداقل خلوص ۸۵ تا ۹۰ درصد
در این بخش توانستیم تنها بخش کوچکی از دریای توانمندی‌ها و پتانسیل‌های این استان را برشماریم! در کنار این‌همه توانمندی و پتانسیل صادراتی، جای تحقیقات، بازاریابی و تبلیغات بازارهای بین‌المللی بسیار خالی است و کار زیادی برای صنایع اتفاق نیافته است! در صورتی که هر محصول و هر کارخانه و واحد تولیدی این استان می‌تواند به یک برند تبدیل شود و به ارزش واقعی خود در بازارهای صادراتی برسد.
⚡ تبلیغات فرامرزی نیازمند «تحقیقات فرامرزی» است. شناخت بر مبنای تحقیق، شناختی هدفمند، علمی و سیستمی است که می‌تواند زیربنای تبلیغات مناسب باشد. پیشنهاد می‌شود شناخت بازار خارجی، شرایط محیطی مشتریان و رقبا، در حدی متناسب با میزان و موقعیت صادرات ایران صورت گیرد.
در گذشته، تحقیقات بازارهای صادراتی و تبلیغات، بر بنیانی سست استوار بود. هیجان، شتاب و سراسیمگی صادراتی و حتی صادرات اجباری و اضطراری، باعث شده بود تا هرکس به هر دلیل، هر نوع کالایی را به هر بازار و با هر شیوه‌ای صادر کند.
خیلی اوقات وقتی تولیدکننده ما سراغ خریدار می‌رفت، خریدار دست پیش را داشت و ازآنجاکه می‌دانست تولیدکننده ایرانی به بازارهای کمی دسترسی دارد و از طرفی بازار داخل نیز چندان برایش سودآور نیست با حداکثر توان سعی می‌کرد تا تولیدکننده ایرانی را مجبور به فروش با سود حداقل کند (بخصوص برخی تجار کشورهای همسایه)!
چطور صادرکنندگان و تولیدکنندگان استان سمنان از فرصت‌های پیش رو استفاده کنند؟
ظرفیت های زیادی در ایران و بخصوص استان سمنان داریم اما آن طور که باید و شاید از ظرفیت های صادراتی استان استفاده نشده است!
به دلیل اینکه سال ها ماهیت و اساس کشور وارداتی بوده است شاید مهارت های خوبی در واردات پیدا کردیم اما هرگز صادرکنندگان خوبی نبوده ایم!
بخش زیادی از این مشکلات به ضعف مهارت های صادراتی ( مهارت های ارتباطی و مهارت های فنی ) بر می گردد! و بخش دیگر این است فرهنگ استفاده از مشاور در بین تجار کم رنگ است!
در صورتی که استفاده از یک مشاور حرفه ای در بدو ورود یا حتی کسانی که مدتها در یک بازار فعالیت می کنند در کنار یک مشاور به مراتب بهتر کار می کنند و نتایج بهتری خواهند گرفت!
دیدگاه‌ها (0)